توصیه های امام خمینی(ره) درباره تربيت جوانان
امام خمینی(ره) با توجه ویژه به مسئله جوان و تربيت آنان، سفارشات و توصیه هایی را به دیگران یادآور شده اند.
از آنچه در باره جوانان و #تربیت آنها در منابع اسلامى وارد شده، به خوبى استفاده مى شود كه انسان در مقابل آنها مسئوليت دارد و موظف است تا آنجا كه مى تواند در تعليم و تربيت آنها بكوشد، چرا که اگر جوانان تربیت صحیح و الهی داشته باشند علاوه بر خود جوانان، خانواده و جامعه نیز از این تربیت اثر خواهد خواهد پذیرفت، بنابراین بار سنگین و مهم اين مسئوليت در درجه اول بر دوش پدران و مادران و سپس معلمان و دیگر اقشاری که با جوانان در ارتباطند و بر آنها تأثیرگذارند خواهد بود، بنیانگذار کبیر انقلاب، امام خمینی(ره) به مسئله جوانان و تربيت آنان توجه ویژه ای داشته اند و در زمان های مختلف و در دیدارها و بیانات گوناگون این مسئله مهم را مطرح کرده اند و سفارشات و توصیه هایی داشته اند، به چند سفارش مهم ایشان اشاره می شود:
- پيوند با خدا را به بچه ها تزريق كنيد
«شما اگر بتوانيد اين بچه ها را تربيت كنيد به طورى كه از اول بار بيايند به اين كه خدا خواه باشند، توجه به خدا داشته باشند؛ شما اگر بندگی کردن خدا را و پيوند با خدا را به اين بچه ها تزريق كنيد، اين بچه ها زود قبول مى كنند امر را. اگر بندگی کردن خدا را به اين ها و تربيت الهى را و آن كه هر چه هست از اوست به اين ها القا كنيد و آن ها بپذيرند؛ خدمت كرديد به اين جامعه. بعدها دسترنج هاى شما، ارزشمند خواهند شد و اگر خداى نخواسته بر خلاف اين باشد... خيانت كرده است و اين غير از همه خيانت هاست به انسان است، خيانت به اسلام است، خيانت به بندگی کردن خدا است».[1]
- تربيت را از خانواده شروع کنید
«نقش #خانواده و خصوصى مادر در نونهالان و پدر در نوجوانان، بسيار حساس است و اگر فرزندان در دامن مادران و حمايت پدران متعهد به طور شايسته و با آموزش صحيح تربيت شده و به مدارس فرستاده شوند، كار معلمان نيز آسان تر خواهد بود. اساسا تربيت از دامان پاك مادر و در کنار پدر شروع مى شود و با تربيت اسلامى و صحيح آنان استقلال و آزادى و تعهد به مصالح كشور پايه ريزى مى شود».[2]
ایشان در سخنی دیگر، دامان مادر را مدرسه تربيت می خوانند: «برنامه طولانی مدت براى شما خانم ها، براى همه، اين است كه اگر شما يك انسان پاکیزه خو باشيد، مقاصد اسلامى را پيش مى بريد؛ اگر اين خانم ها بچه هاى پاکیزه خو بار بياورند، بچه هاى اسلامى بار بياورند شما هم دينتان و هم دنياتان حفظ شده است. اگر خداى نخواسته در دامن اين ها بچه زشت خو، بچه غير اسلامى پيدا بشود و در كفالت شما، جوان ها، بچه هاى غير اسلامى، بچه هاى زشت خو پيدا بشود و در دبستان هاى ما كه بچه ها مى روند، پاکیزه خو و مودب به آداب اسلامى نباشند و در دبيرستان هاى ما كه جوان هاى ما مى روند تهذيب و تزکیه در كار نباشد و در دبيرستان هاى ما كه جوان هاى ما مى روند تهذيب و پاکیزه سازی در كار نباشد؛ ادب اسلامى در كار نباشد و در دانشگاه ... اسلامى نباشد و از علوم اسلام و از احكام اسلام ، خبرى نباشد رو به زواليم؛ يعنى هم اسلام به باد مى رود هم كشور».[3]
- جوانان را اسلامی بار بیاورید
[خطاب به معلمان] «اين شغل، شريف ترين شغل هاست و مسئوليتش بزرگ ترين مسئوليت هاست و ما و شما كه اين شغل را داريم، ما در طرف روحانيت و شما در طرف دانشگاه ها، مسئول اين جوان ها هستيم. در پيشگاه خداى تبارك و تعالى مسئول هستيم كه اين ها را خوب بار بياوريم، اين ها را اشخاصى كه به درد يك مملكت بخورند، اشخاصى كه خدمت گزار باشند به اسلام، خدمت گزار باشند به كشور خودشان، امين باشند، خيانت كار نباشند و همه اين زير پرچم توحيد است، اسلام است، اسلامى بار بياوريد بچه ها را و اسلامى بشويد همه تان».[4]
- تلويزيون و راديو بايد آموزنده باشد
«دستگاه تلويزيون يا دستگاه راديو بايد آموزنده باشد، قدرت بدهد به جوان هاى ما، جوانهاى ما را نيرومند كند... مردم را و جوان را عادت به آموزندگى بدهيد».[5]
«اگر اين دستگاه كه بايد يك دستگاه آموزنده باشد... امور اخلاقى باشد، امور فرهنگى باشد، چيزهايى كه به درد #جوان هاى ما مى خورد و جوان هاى ما را تربيت مى كند (باشد)... همه ملت را برايش آموزندگى دارد و اگر خداى نخواسته انحراف داشته باشد، ملت را به انحراف مى كشد».[6]
توجه به جوانان دقت همگان را می طلبد، سعی کنیم با بهره گیری از فرمایشات و سفارش های رهبر کبیر انقلاب، در تربیت صحیح و اسلامی جوانان بکوشیم.
منبع: کتاب «جوان در كلام نور»، مرتضى روحانى، بخش چهارم: آيين تربيت جوان.
پی نوشت ها:
[1] بيانات در جمع معلمان علوم دينى سراسر كشور، 10 / 11 / 59 (با کمی تغییر).
[2] پيام به مناسبت آغاز سال تحصيلى، 31 / 6 / 60 (با کمی تغییر).
[3] بيانات در جمع فرهنگيان و دانشجويان عضو انجمن اسلامى ادبيات (با کمی تغییر).
[4] بيانات در جمع دانشجويان دانشگاه پليس تهران، 21 / 3 / 58.
[5] بيانات در جمع كاركنان دريا، 30 / 4 / 58.
[6] بيانات در جمع كاركنان واحد پخش جمهورى اسلامى ايران، 18 / 6 / 58
