تقریبا همه ما تا حدودی با لیزر و کاربردهای مختلف آن در پزشکی آشناییم. این تکنولوژی نوین که در حال حاضر جزئی از زندگی بشر است، در عرصههای متنوع پزشکی بسیار کارآمد بوده و کمک زیادی به بیماران و جامعه پزشکی نموده است.
تکنولوژی لیزر چیست؟
دستگاه لیزر انرژی را از طریق تابش نور انتقال میدهد. اشعه پرتوان لیزر که کاملا همگرا و متمرکز است، با دقت بالایی به نقطه مورد نظر تابیده می شود تا آن را درمان کند. نور لیزر میتواند طول موج های متفاوتی داشته باشد که بر اساس آنها، به دو گروه کم توان و پرتوان تقسیم میشود.
لیزر CO2
نوع پرتوان یا CO2 در حقیقت شبیه به تیغ جراحی بدون خونریزی است که برای برش و حذف بافت بیماری مورد استفاده قرار می گیرند. CO2 خاصیت انعقاد خون دارد و کمک می کند تا خونریزی در زمان جراحی به حداقل برسد.
پزشک متخصص با توجه به بافتی که باید حذف شود، فرکانس دستگاه را تنظیم می کند. هر چقدر فرکانس بالاتر باشد، میزان انعقاد خون پایین تر است.
اشعه مادون قرمز یا IRC
این نوع لیزر یک نور قرمز متمرکز است و تابش اشعه کم توان آن به ناحیه درگیر بیماری، کمک میکند که این عارضه از بین برود. درمان با اشعه مادون قرمز بدون هیچگونه جراحی و ایجاد برش انجام میشود و نیازی به بیهوشی نیست.
کاربرد لیزر در درمان
تکنولوژی پیشرفته لیزر کاربردهای مختلفی دارد که یکی از مهم ترین آنها درمان است. البته این تکنولوژی در حوزه تشخیص هم به کمک پزشکان آمده است. در ادامه موارد استفاده از این روش در درمان را مرور می کنیم:
لیزر تراپی
عارضه هایی مثل دردهای ستون فقرات، آرتروز، دیسک کمر، اسپاسم عضلات و غیره را می توان با استفاده از لیزرتراپی که با دستگاه های مخصوص طب فیزیکی انجام می شود، درمان کرد. برای این درمان از اشعه کم توان مادون قرمز استفاده می شود.
جراحی
امروزه درمان بسیاری از بیماری هایی که نیاز به جراحی دارند با لیزر انجام می شود. برش لیزر بسیار ظریف و دقیق است و عوارض و مشکلات جراحی های سنتی را به همراه ندارد.
بخشی از بیماری هایی که از این روش برای درمان آنها استفاده می شود، عارضه های نشیمنگاهی است. جراحی بواسیر یا هموروئید، فیستول، شقاق مقعدی و کیست مویی با لیزر یک روش قطعی درمان است که هیچگونه آسیب و عوارضی ایجاد نمی کند. همچنین احتمال بازگشت مجدد این بیماری ها بعد از لیزر بسیار پایین تر از سایر روش هاست.
لیزر در دندانپزشکی
در دندانپزشکی از لیزرهای کم توان برای درمان های ضدالتهابی و از نوع پرتوان برای انواع جراحی ها استفاده می شود.
جراحی چشم
درمان مشکلات چشم مثل نزدیک بینی، دور بینی و آستیگماتیسم بوسیله جراحی با لیزر میسر است. این اشعه با دقت بسیار بالا و بدون هیچگونه آسیب به اطراف، می تواند بافت قرنیه را بردارد و مشکل را برطرف کند.
کاربرد لیزر در تشخیص
برخی از لیزرها برای تشخیص مشکلات و پوسیدگی های دندانی، مشکلات گوارشی بوسیله آندوسکوپی و بیماری های ریوی، نمونه برداری و… مورد استفاده قرار می گیرند.
کاربرد لیزر در تشخیص و درمان - دکتر بیژن عابدیان