معرفی دانِسفِهان
اطلاعات کلی
کشور : ایران
استان :قزوین
شهرستان :بوئین‌زهرا
زبان گفتاری :تاتی
دانِسفِهان از شهرستانهاي استان قزوين و (در آخرين تقسيمات کشوري) از توابع بوئين زهرا است. دانسفهان در دامنه رشته کوه رامند (از چين خورده گيهاي اروميه-دختر) واقع گرديده‌است و جمعيتي بالغ بر 30000 نفر در آن زندگي مي‌کنند. اين شهرستان در زلزله سال 1341 بوئين زهرا خسارات شديدي از نظر جاني و مالي متحمل شد، به طوري که قسمت‌هايي از آن به کل ويران و در دوران ساخت و ساز به قسمت‌هاي ديگري از منطقه انتقال داده شده که در زبان محلي به باقيمانده آثار زمين‌لرزه «کهنه ده» (ده قديم) و به قسمت‌هاي تازه ساخت «نو ده» (ده جديد) مي‌گويند.
حـدود 8 درصـد منـطقــه دشـت و مسـطح و 25 درصد كوهسـتاني مـي باشـد. شغـل اكثـر مردم،كشاورزي و دامداري بوده و تعدادي هم در كارخانه ها و كارگاههاي بزرگ و كوچك منطقه و اطراف اشتغال به كار دارند.
محصولات مهم منطقه عبارتند از : گندم، جو، يونجه ، چغندر قند ، پسته و انگور.
مردم اين منطقه و مناطق اطراف آن به زبان تاتي صحبت مي‌کنند. زبان تاتي يکي از کهن ترين زبانهاي ايراني است، اين زبان کهن در معرض از بين رفتن قرار دارد. اين زبان، زبان رايج منطقه آذربايجان فعلي در دوران پيش از اسلام بوده‌است. گرداگرد دانسفهان را روستاهاي ترک‌زبان احاطه کرده‌اند.
شهردانسفهان از نظر اماکن مذهبی دارای وضعیت خوبی می باشد.طور که گفته شد شهر دانسفهان دارای 6طایفه است که همه طایفه هادارای مسجدجداگانه هستند.یوسفی ها ولامعی ها مسجد امام حسین((ع))را در اختیار دارند.طبقه اول این مسجد به همت اهالی دوطایفه ساخته شده است وطبقه دوم این مسجد توسط خییر نامی (حاج علی اکبر انصاری) باز سازی وساخته شده است.چون مسجد امام حسین (ع)دوطبقه ودارای تجهیزات خوبی می باشد,یوسفی ها ولامعی ها حسینه ندارند.محله ی انصاری ها دارای یک مسجد ویک حسینه به نام (انصارالمهدی) هستند.همان طور که گفتیم درزی ها مسجد مشخصی ندارند وازمسجد جامع شهر استفاده می کنند.طایفه فصیحی هادارای مسجد وحسینه ی شهدا هستند؛قموشی ها هم مسجد امام خمینی (ره)وحسینه ی حضرت ابولفضل(ع)((روبروی دبیرستان پسرانه ))را در اختیار دارند.در هر حال جای شکر باقیست که مردم مئومن وخداپرست وشهید پرور شهر بزرگ دانسفهان دارای اماکن ومساجد مجهز وخوب برای انجام اعمال صالح خوددر این اماکن هستند.
موقعيت جغرافيايي دانسفهان:
دانسفهان در كوهپاية شمالي رامند و در 70 كيلومتري جنوب قزوين و در 33 كيلومتري غرب بويين زهرا واقع شده است كه از جنوب به رشته كوههاي رامند و روستاهاي سوراوجين و بند سر و از شمال به روستاي خوزنين و قلعة هاشم خان و از طرف غرب به روستاي خيارج و از طرف شرق به روستاي قشلاق و نوده و سگزآباد منتهي مي شود.
تاريخچة دانسفهان:
شهر دانسفهان مركز بخش رامند بوده و در جنوب شهر شال و در دامنه كوههاي رامند بر سر سه راهي مهم و ترانزيتي قرار گرفته ، كه از طرف شمال و شمال غربي به تاكستان و از سوي شرق به شهرهاي بويين زهرا و اشتهارد متصل و محدود مي شود .
اين شهر داراي 8758 نفر جمعيت بوده ، و فاصله آن تا مركز شهرستان 33 كيلومتر است . گويش مردم شهر دانسفهان نسبت به ساير مناطق تات نشين اين شهرستان اندكي متفاوت است ، شهرك صنعتي تازه تاسيس اين شهر موجب مهاجرت اقوام مختلف به اين منطقه شده است كه آمارشان از لحاظ كمي قابل توجه نمي باشد و از آثار تاريخي اين شهر مي توان از تپه دانسفهان نام برد .
تاريخچة اصلي دانسفهان و اسم اصلي آن معلوم نمي باشد ولي از روي آثار و نقل و قولهاي قدما و بعضي از كتابهاي تاريخي براي دانسفهان گفته مي شود كه به اختصار يكي دو مورد آنها را بيان مي كنيم.
آنچه مسلم است اين است كه دانسفهان قدمتي ديرين دارد . نزديك به 2000سال در زمان دورة پادشاهي مادها كه سگكان و تازيان هم در آن دوره زندگي مي كردند كه از باقيماندة سگكان مردم خونگرم سگزآباد را مي توان نام برد. دانسفهان كه در آن زمان مركز حكومت عثمان بوده و جنبة شهري داشته كه به آن دِه عثمان مي گفتند و به نقلي در آن زمان دو مركز علمي و دانشگاهي وجود داشته كه يكي جندي شاپور كنوني است و ديگر دانشمان بود كه دانسفهان كنوني است.
دانسفهان قديم در دوران زرتشت مركز تعليم و تربيت دين زرتشت بوده است و به همين خاطر آنجا را دان سه پندان مي گفته اند، آن اشاره است بر سه پند زرتشتيان كه كردار نيك ، پندار نيك و گفتار نيك . مي توان گفت كه روزگاري زرتشتيان اهالي دانسفهان را تشكيل مي داده اند و به همين خاطر كه مركز علم بوده است.
دانشمندان و شاعران بزرگي بر دانسفهان سفر كرده اند از جمله ابوعلي سينا - طبيب بزرگ -چند روزي را در دانسفهان و به مداواي بيماران گذرانده است .
همچنين بابا طاهر عريان كه براي رفتن به قم و اطراف آن مسافرت كردند گويند چند باري را از كنار رامند گذشته و بر دانسفهان هم رفته براي آشنايي با لهجة تاتي كه شباهت زيادي به لهجة لري كه همان لهجة بابا طاهر عريان بوده است دارد.
چينه شناسي شهر دانسفهان از يك طرف زير ساخت چينه شناسي آن تشكيلات دوران مختلف زمين شناسي را مشخص مي سازد اين سازنده ها بوسيلة سازنده هاي كواترنري پوشيده شده است . اين سازنده در زير بنايي شهر به دوران دوم دورة زمين شناسي مي رسد.
منطقه كلاً از تشكيلات دوران سوم از ترشياري قديم و جديد تشكيل شده اسنت كه به طور دقيق به اليگوسن و ميوسن نسبت داده مي شود و از ديدگاه زمين شناسي منطقه اطراف كانسار به طور كلي سنگهاي آذرين خروجي مهار كرده اند ، منطقة جنوب داراي تشكيلات قرمز رنگ رس با آندزيت و بازالت و همچنين ماسه سنگها مشاهده مي شوند و اين تشكيلات به صورت تاقديس و ناوديس قرار گرفته اند و خصوصيات منطقه گسلي مي باشد و اطراف محدوده كانسار فقط تشكيلات آذرين مشاهده مي شود.
در اين رابطه پراكندگي كاني كائولينيت بهترين نمونه است . علت پراكندگي كائولينيت احتمالاً مربوط به نا هماهنگي سنگهاي منطقه و درهم شدن آنهاست.
رامند - دانسفهان
موقعیت ورزشی
شهر دانسفهان دارای دوسالن ورزشی می باشد.سالن اولی که با اعتبارات سازمان تربیت بدنی کل کشور ساخته شده است,وسالن دومی که توسط مصوبه های دور اول سفر ریاست جمهوری به استان قزوین ساخته شده است کوچکتر از سالن اولی است.هردوی این سالن ها در جنوب شرقی شهردانسفهان قراردارند.هرساله مسابقات زیادی دراین دوسالن برگزار می شود که داز مطرح ترین آنها میتوان به مسابقات جام رمضان اشاره کرد.امادربخش کاراته وتکواندشهر دانسفهان در چند سال اخیر پیشرفت های زیادی کرده است.تیم کاراته وتکوانوشهر دانسفهان مقام های زیاداستانی وکشوری را کسب کرده است.متاسفانه بی توجهی مسئولین تربیت بدنی وقرار ندادن سالن ورزشی اختصاصی برای جوانان عزیزورزشکاران شاید لطمه بزرگی به انها واردکند..هم اکنون کاراته کاران شهر دانسفهان دریک سالن کوچکی در مدرسه راهنمایی درحال تمرین کردن هستند..خلاقیتهاواستعدادهای ورزشی به خصوص در زمینه فوتسال در شهر دانسفهان زیاد است ولی همت مضاعف مسئولین رامی طلبد که باتوجه خود به این ورزشکاران سبب شکوفایی این استعدادها شوند.به امید پیشرفت وقرار گرفتن در سکوی اول قهرمانی تمامی ورزشکاران غیور شهر دانسفهان درهمه ی زمینه های ورزشی.
اگردانسفهان رابه صورت یک مربع درنظر بگیریم محله یوسفی ها درضلع قائمه این مربع درشمال شرقی قراردارد.بیش از84درصدجوانان ومردمان این طایفه کارمندو11درصدکفاش و5درصدشغل ازاد دارند.یوسفی هامردمی متین وباوقار هستندوبافرهنگ خود سبب ارتقاورشد فرهنگ شهر دانسفهان شده انددر8سال دفاع مقدس 2شهید بانام های علی وحمید رضا یوسفی را تقدیم اسلام کرده اند.یوسفی ها دربین 6طایفه دیگر دارای فرهنگ نوین زندگی شهری هستند.این طایفه درتلاش است فرهنگ خود را به طایفه های دیگر انتقال دهند.
ازنظر جغرافیایی این طایفه در جنوب غربی دانسفهان قرار دارد.مردم این طایفه بسیار با وقار،متین،متدین ومیهمان نواز هستند.تمامی مردم وجوانان فصیحی ها شاغل هستند.بیش از5/1درصد شیر و8/.گوشت استان قزوین دراین طایفه تولید میشود.ازنظر فرهنگ مثل طایفه یوسفی ها در رتبه نخست شهر نشینی نوین رادارند.47درصدمردمان این طایفه کارمندوبقیه به شغل شریف دامداری مشغول هستند.
درزی ها از نظر جغرافیایی در قسمت جنوبی شهر دانسفهان،وازنظر درون شهری درشمال شهر دانسفهان قرار دارند. طایفه درزی ها حدود یک چهارم جمعیت شهردانسفهان راشامل می شوند.درزی ها در سطح شهر دانسفهان مردمی فکور،نامی ومتدین هستند.مزدم این طایفه در 8سال جنگ تحمیلی شهیدان زیادی را تقدیم اسلام کردند.
این طایفه بین دو محله انصاری ها ویوسفی ها درشرق دانسفهان قرار دارد.کمترین جمعیت رادارا می باشد لامعی ها مردمی فرصت طلب ، متدین وکاری هستند.بیش از69درصد این طایفه وضع مالی خوبی دارند.مسجد امام حسین بین دوطایفه لامعی ویوسفی قراردارد.ای مسجددرسال81به همت حاج علی اکبرانصاری بازسازی شد و در اختیار این دو طایفه قرار گرفت .
منابع
1.دانشنامه آزاد ویکی پدیا [www.wikipedia.org]
2.اطلاعات ودانستنیهای کامل ایران و جهان [www.golshn12.blogfa.com]
3.تات ناز [tatnaz.rozblog.com]
4.باشگاه فول کیک بوکسینگ دانسفهان [danesfehanboxing.blogfa.com]
5. تات نشینان [www.alifarahmandi.blogfa.com]
6. دانسفهان [www.danesfehan.blogfa.com]
7. گردشگری [www.gardeshdust.blogfa.com]
گردآوری و بازنشر: گروه گردشگری شهر مجازی ایرانیان
