وعده‌های غذایی لحظات مهمی در برنامه روزانه کودکان هستند و به کودکان کمک می‌کنند، حین ارتباط با خانواده و دوستان، اطلاعاتی درباره غذا کسب کنند. غذا خوردن در فضایی گرم و مثبت به کودک کمک می‌کند نگرش مثبتی نسبت به غذا و خودش کسب کند. والدین یا مراقبان کودک نقش مهمی در لذت‌بخش بودن و آرام کردن وعده‌های غذایی دارند. در این مقاله کودکت، به رایج‌ترین سؤالات درباره تغذیه کودکان و بدغذایی در کودک پرداخته می‌شود.
چه مقدار غذا برای کودکان نیاز است؟
اگر فرزند شما سالم است و به‌خوبی رشد می‌کند، جای نگرانی نیست. اشتهای بیشتر کودکان، نسبت به سن و رشدشان، مناسب است. معمولا وقتی کودکان دو ساله می‌شوند، اشتهایشان به غذا کم می‌شود. این امر کاملا طبیعی است و علت آن کند شدن روند رشد در این سن است.
یکی از وظایف شما، به عنوان والدین یا مراقبان کودک، آماده کردن غذاهای سالم برای وعده‌های اصلی یا میان‌وعده کودک است. تصمیم‌گیری درباره اینکه کودک چه غذایی و چه مقدار از آن را بخورد به خودش واگذار کنید. گوش کردن به بدن (اینکه هنگام گرسنگی غذا بخورند و هنگام سیری غذا خوردن را متوقف کنند) به کودکان در ایجاد عادات غذایی سالم کمک می‌کند.
هر کودک به رژیم غذایی متعادلی نیاز دارد. رژیم غذایی متعادل به سه دسته سبزیجات و میوه‌ها، غلات و غذاهای پروتئینی تقسیم می‌شود. امکان اینکه کودک بتواند، در هر وعده غذایی، از هر سه دسته غذایی مصرف کند محتمل نیست، اما سعی کنید هر آنچه بدن کودک به آن نیاز دارد، در وعده‌های اصلی و میان‌وعده‌ها، در طول روز تامین کنید.
با بدغذایی در کودک چه باید کرد؟
کودکان خردسال معمولا، در برخی مراحل زندگی و رشد، از خوردن برخی غذاهای خاص امتناع می‌کنند، فقط مقدار اندکی از برخی غذاهای دلخواهشان را می‌خورند و در عین حال، به‌راحتی حواسشان از غذا خوردن پرت می‌شود. یکی از این مراحل رشدی نوپایی است. کودکان نوپا یاد می‌گیرند مستقل شوند. یکی از راه‌های نشان دادن استقلال این است که خودشان به‌تنهایی و بدون کمک غذا بخورند و همچنین، خودشان انتخاب کنند چه غذایی بخورند.
درست مانند شما، کودک شما نیز روزهایی خواهد داشت که میل به خوردن غذاهای خاصی دارد و همچنین، روزهایی که میل به خوردن آن غذاها ندارد. او حتی ممکن است علاقه‌ای نداشته باشد، در هر وعده غذایی یا هر میان‌وعده، غذا بخورد. نگران این رفتارهای کودک برای غذا خوردن نباشد، فقط باید مطمئن شوید او انواع غذاهای سالم را، که بدنش به آن‌ها احتیاج دارد، طی هفته مصرف می‌کند.
واکنش منفی نسبت به غذا در کودکان کاملا رایج و طبیعی است. بعضی کودکان به‌راحتی طعم‌ها و غذاهای جدید را نمی‌پذیرند. در چنین شرایطی، مرتبا غذاهای جدید را به کودکان خود پیشنهاد دهید. پس از مدتی، احتمالا می‌پذیرند و از خوردن آن‌ها لذت می‌برند. فشار آوردن به کودکان هنگام غذا خوردن و مجبور کردن آن‌ها به خوردن غذاهای خاص باعث می‌شود در برابر غذا خوردن بیشتر مقاومت کنند.
در ادامه، چند توصیه برای بهبود بدغذایی در کودک آورده شده است:
- کودکان از اینکه خودشان غذای دلخواه را برای شام یا ناهار انتخاب کنند لذت می‌برند. در انتخاب وعده‌های غذایی و برنامه‌ریزی برای داشتن یک برنامه غذایی متعادل و خرید از فروشگاه مواد غذایی، کودک را با خود همراه کنید.
- زمان خوردن وعده‌های اصلی را حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زودتر به کودک اطلاع دهید. این کار به او کمک می‌کند حواسش را روی غذا خوردن متمرکز کند و هنگام غذا خوردن، کاری برای انجام دادن نداشته باشد.
- کودک خود را در تهیه و آماده کردن غذا، شستن سبزیجات، خرد کردن، هم زدن غذا و افزودن مواد غذایی درگیر کنید. اگر کودک به تهیه غذا کمک کند، برای خوردن آن انگیزه بیشتری پیدا می‌کند. همچنین، از همکاری با شما در تنظیم برنامه غذایی لذت خواهد برد.
- در کنار یکدیگر غذا بخورید و سعی کنید غذا را در فضایی شاد و سرگرم‌کننده میل کنید. بیشتر کودکان خردسال بازه توجه کوتاهی دارند، بنابراین، درباره زمانی که کودک شما می‌تواند روی صندلی بنشیند و غذا بخورد واقع‌بین باشید. وقتی غذا خوردنش تمام شد، بشقاب غذا را از او دور کنید.
- در طول غذا خوردن، از وسایلی مانند تلفن، موبایل، اسباب‌بازی، کتاب و تلویزیون، که باعث پرت شدن حواس کودک می‌شود، دوری کنید.
- غذاهای سالم و متنوع را برای وعده‌های اصلی یا میان‌وعده‌ها به او پیشنهاد دهید. بیشتر کودکان هر چه به آن نیاز داشته باشند می‌خورند، حتی اگر اشتهای آنان روزبه‌روز تغییر کند.
- بیشتر کودکان دوست دارند از کارهایی که دیگران انجام می‌دهند تقلید کنند. پس می‌توانید از این رفتار آنان کمک بگیرید و با خوردن غذاهای سالم، باعث شوید آن‌ها نیز غذای سالم بخورند.
- در هر وعده غذایی، حداقل یکی از غذاهایی را که می‌دانید فرزندتان دوست دارد برای او آماده کنید.
- در هر وعده غذایی، مقدار اندکی از هر غذا را برای او بریزید. در این صورت، اگر غذای درون بشقابش را تمام کرد، می‌توانید پیشنهادهای بیشتری به او بدهید.
- به او فرصت دهید خودش هر چه دوست دارد انتخاب کند. برای مثال، به او اجازه دهید بین دو نوع سبزیجات انتخاب کند کدام را بخورد.
- کودک خود را تشویق کنید، در هر وعده، حداقل چند لقمه از غذای متفاوتی را امتحان کند.
- مصرف نوشیدنی‌ها فقط بعد از غذای اصلی مجاز است. نوشیدن مقدار زیادی شیر یا مایعات ممکن است بر اشتهای کودک اثر بگذارد.
- اگر از خوردن یک نوع غذای خاص امتناع کرد، به او حق انتخاب بدهید.
- خوردن دسر و میان‌وعده را نزدیک به وعده غذایی اصلی پیشنهاد نکنید.
- از غذا به عنوان پاداش یا جایزه استفاده نکنید.
- تهدید کردن، فحش دادن، سرزنش و مجازات کردن باعث می‌شود کودک بیشتر در مقابل غذا خوردن مقاومت کند.
- سعی کنید غذاهای جدید را در صبحانه معرفی کنید، زیرا کودک شما در این زمان بیش از هر زمان دیگری گرسنه است و تمایل به خوردن غذاهای جدید دارد. وقتی او غذای جدیدی را چند بار امتحان کرد، می‌توانید به سراغ معرفی غذای دیگری بروید.
- از دادن شیر به کودک در میانه شب خودداری کنید، زیرا باعث می‌شود نتواند به‌خوبی صبحانه بخورد و بدغذایی در کودک هر چه بیشتر دامن بزند.
چگونه می توان اهمیت غذاهای سالم را به کودک آموخت؟
روی غذاها برچسب نزنید. برای مثال، نگویید شکلات بد است و سیب خوب است. بهتر است درباره غذاهایی که باید هر روز مصرف شوند، مانند سبزیجات، میوه‌ها، نان و غلات و غذاهایی که خوردن آن‌ها فقط برخی اوقات جایز است، مانند چیپس و شکلات، صحبت کنید.
آیا باید به فرزندتان مکمل های ویتامین بدهید؟
ویتامین‌ها برای عملکرد خوب بدن مهم هستند. اگر کودک شما رژیم غذایی سالمی دارد، نیازی به خوردن مکمل‌ها نیست.
