به هر گوشه از سرزمین پهناورمان که سر می زنیم با جاذبه هایی شگفت انگیز روبرو می شویم. دیدنی هایی که هر کدام از آنها می تواند گردشگری یک منطقه را متحول کند و برای آن مکان، رونق اقتصادی به ارمغان بیاورد. استان زیبای اردبیل نیز از این قاعده جدا نیست و هر بخش آن بهشتی کوچک را در خود جای داده است. اردبیل سرزمین عروس کوه های ایران، سبلان است، اینجا دیار دشت های بی انتهای شقایق و بابونه است. اردبیل سرزمین جاده های رویایی است و با آبگرم ها و چشمه های سرعین، برف و سرمای سوزان، تاریخ صفوی و هنر و موسیقی آذری شناخته می شود. در میان تمام این زیبایی ها، جاذبه ای به نسبت متفاوت و تماشایی در دل سرزمین سرد و پر برف اردبیل وجود دارد که گردشگران بسیاری را برای لذت بردن از مناظر دل انگیزش، به اینجا می کشاند. 

چرا جنگل فندقلو؟

• یکی از زیباترین جنگل های ایران محسوب می شود. 
• دشت های وسیع بابونه آن در فصل بهار شهرت فراوانی دارد و هر سال در این منطقه جشنواره گل های بابونه برگزار می شود. 
• چشمه آبگرم، تله کابین و پیست اسکی روی چمن آن می تواند تجربه سفر شما را در اینجا جذاب تر و خاطره انگیزتر کند. 
• در نزدیکی گردنه زیبای حیران قرار گرفته است. 
• این جنگل برای میوه های فندق خود بسیار مشهور است و اگر در فصل میوه دهی به این منطقه سفر کنید، می توانید از طعم خوشش لذت ببرید. 

آشنایی با جنگل فندقلو | دری به سوی دشت های رویایی بابونه

برای رسیدن به جنگل فندقلو مسیر اردبیل و شهر نمین را در پیش می گیریم و دل به جاده می زنیم. جنگلی زیبا در 10 کیلومتری شهرستان نمین که بخش بزرگی از آن در استان اردبیل و بخش کوچکی از آن هم در استان گیلان قرار گرفته است. منطقه ای تماشایی که در سال های اخیر شهرت زیادی پیدا کرده و دشت گل های بابونه آن هر ساله گردشگران بسیاری را به سمت خود می کشاند. فندقلو در کنار دشت زیبای بابونه، دیدنی هایی مانند مراتع سرسبز و جنگل انبوه، درختان مختلف میوه، تله کابین و  بسیاری دیگر را در خود جای داده است و از مسافران دلبری می کند. در میان درختان میوه مختلف مانند فندق، سیب وحشی، گوجه سبز، ازگیل، به، تمشک و توت فرنگی، وجود تعداد زیاد درختان فندق در این جنگل باعث شده است تا به نام جنگل فندقلو معروف و شناخته شود. وسعت آن به 16000 هکتار می رسد و از شرق روستای خانقاه علیا -که در جاده بین شهری نمین-اردبیل قرار دارد- تا شرق روستای حور گسترده شده است. 

دیدنی ها و تفریحات 

دشت گل های رنگارنگ، درختان میوه، پیست اسکی، تله کابین، آب گرم و آب و هوای متبوع و خنک از دیدنی های جنگل فندقلو به حساب می آیند. 

1- زیبایی های مسیر | غافلگیر شوید 

از سمت اردبیل و شهر نمین که به سوی جنگل فندقلو حرکت می کنید منظره ای عادی از دشت ها و زمین های معمولی در کناره راه به چشم می خورند. تابلوی جنگل فندقلو را پشت سر می گذارید و کمی متعجب که پس این منطقه زیبایی که این همه شهرت دارد دقیقا در کجاست. ممکن است حتا از اینکه اینجا را برای سفر انتخاب کرده اید پشیمان هم شوید؛ اما صبر کنید. مقداری که در جاده به پیش می روید و از یک سربالایی کم ارتفاع بالا می آیید، ناگهان منظره ای خارق العاده از دشتی سفید و بی انتها در برابرتان قرار می گیرد که شما را غافلگیر می کند. جایی که اگر از قبل با آن آشنایی نداشته باشید فکر می کنید زمین نه با گل های بابونه که با برف پوشیده شده است.

2- طبیعت تماشایی جنگل و چشم اندازهای آن

جنگل فندقلو مانند دیگر جنگل های سرسبز شمال ایران، چشم انداز و زیبایی خیره کننده ای دارد و با دشت های گل، درختان در هم تنیده و سر به فلک کشیده، مراتع و چمنزارهایی وسیع از هر مسافری دلبری می کند. به اینجا که می آیید شکوه و طراوت گل ها، جوانه های تازه درختان، نوای خوش پرنده ها، آب و هوای کوهستانی و مطبوع، مه های گاه و بیگاه، همه و همه شما را غرق در زیبایی می کند. اینجا می توانید در کنار دشت مشهور گل بابونه، به تماشای سوسن چلچراغ بروید و این گونه گیاهی نادر را از نزدیک ببینید. 

3- دشت گل های رویایی بابونه 

دوست دارید درهای بهشت به روی تان باز شود و نهایت زیبایی را لمس کنید؛ بهار به اردبیل و جنگل فندقلو بیایید. از اواخر اردیبهشت تا اواخر خرداد جلوه هایی از بهشت خدا بر روی زمین جاری می شود و دامن زمین با گل های سفید و زرد بابونه نقش تازه ای به خود می گیرد. دشت چند صد هکتاری بابونه با رنگ زیبای خود شما را مدهوش و نفس را در سینه تان حبس می کند. بابونه گیاهی ست یک ساله که به صورت خودرو در مزارع، دشت ها، باغ ها و بیشتر مناطق جنگلی می روید و تا 20 تا 40 سانتی متر رشد می کند. این گل در عطاری، طب سنتی، داروسازی صنعتی و تولید مواد بهداشتی کاربرد بسیار دارد. 

* جشنواره گل های بابونه

در روزهای 24 یا 25 خرداد هر سال به مناسبت روز جهانی گل و گیاه، جشنواره گل های بابونه در این مکان برگزار می شود و خیلی از گردشگران برای شرکت در آن به جنگل فندقلو می آیند. جایی که می توانند هم از زیبایی طبیعت بهره ببرند، هم اطلاعاتی در مورد خواص گیاه بابونه و دیگر گیاهان دارویی به دست آورند و هم با خرید از چادرهای صنایع دستی کمکی به اقتصاد منطقه کنند. در کنار اینها برپایی غرفه های مختلف فرهنگی، ادبی، تولیدات کشاورزی و ورزش های رزمی، اجرای هنرهای بومی و موسیقی محلی به جذابیت جشنواره کمک بیشتری می کند. 

3- تله کابین حیران-فندقلو

سری به یکی از زیباترین خط های تله کابین ایران، یعنی  تله کابین حیران بزنید و از تماشای مناظر سرسبز دره و جنگل در کنار هم لذت ببرید. ایستگاه پایینی تله کابین حیران در نزدیکی گردنه معروف حیران قرار دارد و در مسیر خود وارد جنگل فندقلو می شود و شما را تا اوج زیبایی می برد. خط تله کابینی که یکی از استاندارترین خطوط تله کابین کشور نیز به حساب می آید و می تواند در مسیری به طول 1752 متر، 1350 نفر را در یک ساعت جا به جا کند. تله کابین حیران 30 کابین 6 نفره معمولی دارد و سه کابین ویژه VIP نیز با امکاناتی از قبیل صندلی های مبله چرمی، سیستم پخش موسیقی، یخچال با وسایل پذیرایی و شیشه های دودی از مسافران پذیرایی می کند. اختلاف ارتفاع بین دو ایستگاه ابتدایی و: پایانی آن به 500 متر می رسد و از شرق به دریای خزر و گردنه حیران، از غرب و جنوب نیز به جنگل فندقلو و از شمال به مرز ایران با آذربایجان مشرف است. اینجا که هستید لذت یک گردش هیجان انگیز و جذاب با تله کابین حیران-فندقلو را از دست ندهید و طبیعت حیرت انگیز ایران را به گونه ای دیگر به تماشا بنشینید. 

** تله کابین در حال حاضر تعطیل است.

نکته: با توجه به آب و هوای متغیر این منطقه و همچنین بازسازی ها و مسایل دیگر بهتر است قبل از حضور در این مکان با شماره زیر تماس گرفته و از باز بودن مجموعه مطمئن شوید. 

شماره تماس: 09111826015

4- پیست اسکی فندقلو

از دیگر جذابیت های جنگل فندقلو، پیست اسکی روی چمن آن است که در منطقه ای کوهستانی و نزدیک به شهر اردبیل قرار گرفته است. ارتفاع این پیست زیبا به 1700 متر از سطح دریا می رسد و با آب و هوایی خنک در تابستان بسیاری از گردشگران اهل ورزش را به سمت خود می کشاند. پیست فندقلو از پیست های مورد تایید است و با استاندارهای بین المللی همخوانی دارد و هرساله مسابقه های مختلف اسکی روی چمن در ماده های مارپیچ کوچک و سرعت در آن برگزار می شود. تیم ملی اسکی روی چمن نیز بسیاری از اردوهای خود را در این منطقه و این پیست برگزار می کند. البته قرار است به زودی از این پیست در فصل زمستان برای اسکی روی برف نیز استفاده شود. 

5- آب گرم میشه سویی

می دانیم که اردبیل سرزمین آب های گرم و شفابخش است. یکی از این استخرهای آب گرم نیز در جنگل فندقلو قرار دارد و با نام میشه سویی (علی داشی) بین مردم محلی شناخته می شود. بسیاری از گردشگران به دلیل دمای مناسب این آب گرم فرصت آب تنی و استفاده از خواص آن را از دست نمی دهند و در عین حال از طبیعت بکر و مناظر اطراف آن نیز لذت می برند. در نزدیکی این چشمه آب گرم، آبشاری کوچک نیز وجود دارد که می تواند گردش شما را در این قسمت جنگل کامل کند. 

6- جنگل نوردی، پیک نیک و عکاسی

اگر اهل طبیعت گردی هستید و به قاعده این کار آشنایی دارید، جنگل فندقلو می تواند برای شما شگفتی های کوچک و بزرگی داشته باشد. البته بهتر است کار جنگل نوردی و پیاده نوردی را همراه با یکی از لیدرهای محلی و آشنا به منطقه همراه با تجهیزات و آمادگی مناسب انجام دهید تا به مشکل بر نخورید. 

اگر هم دوست دارید بیشتر از فضای طبیعی اطراف لذت ببرید می توانید با زیرانداز و وعده غذایی کوچک در جایی پیک نیک کنید و به ذهن تان فرصت آرامش و تجدید انرژی بدهید. البته دقت داشته باشید در مکانی پیک نیک کنید که باعث از بین رفتن گل ها، درختان و مراتع نشوید. 

عکاسی را هم در کنار دیگر کارها فراموش نکنید. منظره های این بهشت کوچک روی زمین آن قدر زیبا هست که با کمی دقت می توانید بهترین و زیباترین قاب ها را با خود به یادگار ببرید. 

ویژگی های جنگل فندقلو 

هر جنگلی در دنیا برای گونه های خاص جانوری و گیاهی، موقعیت جغرافیایی، دیدنی ها و تفریحات خود مشهور و از دیگر جنگل ها متمایز می شود. ما در این قسمت به مرور این ویژگی ها در مورد جنگل فندقلو می پردازیم. 

ویژگی جغرافیایی و محیطی 

عرصه جنگلی فندقلو از جنگل های شرق اردبیل محسوب می شود و دنباله جنگل های نیمه گرمسیری گیلان به شمار می آید. حداقل ارتفاع جنگل فندقلو از سطح دریا 1500 متر و حداکثر بلندی آن 1850 متر است. این منطقه از شمال به راه قدیم اردبیل – آستارا و آبادی‌های آرپاتپه، خانقاه علیا و سفلی از جنوب به کوه معروف خان بلاغی و آبادی‌ های نیارق و از غرب به ننه کران، مهدی پستی، آبی بیگلو، کریم کندی، دگرماندرق و از شرق به حیران می رسد. 

گونه های گیاهی جنگل فندقلو 

به طور کلی 19 گونه جنگلی از 8 تیره و 17 جنس در این جنگل به چشم می خورد. منطقه سرسبز فندقلو گونه های مختلف گیاهی مانند فندق، ممرز، راش، بلوط (بلند مازو) و بیدمشک و گونه‌های علفی منطقه چون نسترن، تمشک، خاس، پامچال، بابونه، سرخس، گیلدیگ، بنفشه وحشی، گل گاو زبان و … را در خود جای داده است. در حدود یک چهارم مساحت این جنگل را درخت های فندق پوشانده اند و انواع متنوع و گسترده ای از این میوه در این منطقه به چشم می خورد. علاوه بر این گونه های گیاهی مانند بومادران، بابونه، سوسن چلچراغ و ... نیز در جنگل فندقلو پرورش می یابد. 

گونه های حیوانی جنگل فندقلو

در کنار گونه های مختلف گیاهی، گونه های مختلف جانوری مانند روباه، گرگ، خرس قهوه ای، سمور و پرندگانی چون قرقاول، کبک، عقاب طلایی، چکاوک و کلاغ ابلق نیز در اینجا یافت می‌ شود.

مارال‌ های جنگل فندقلو

در سال 1389 در راستای طرح ملی رهاسازی مارال در جنگل فندقلو، 8 راس مارال با هماهنگی اداره محیط زیست و پاسگاه محیط بانی شهرستان نمین در این منطقه رها شد. گفته می شود تعداد این مارال ها امروز به 23 راس رسیده است. 

فصل سفر

فندقلو در منطقه ای مرتفع قرار گرفته است و تابستان هایی خنک و مطبوع و زمستان هایی سرد و مرطوب دارد. 

بهار و تابستان: بهترین فصل سفر به فندقلو بهار است. در این فصل می توانید به تماشای دشت های بابونه (از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد) بیایید و از مناظر پر طراوت بهاری لذت ببرید. البته تابستان نیز به دلیل کوهستانی بودن منطقه و وجود پیست اسکی روی چمن از بهترین زمان ها برای سفر به فندقلوست.

پاییز و زمستان: پاییز فندقلو نیز بسیار زیباست و گفته می شود اینجا در اصل دو بهار دارد، یکی از ابتدای فروردین تا پایان خرداد و دیگری از مهر تا آبان. بنابراین با خیال راحت می توانید سری به جنگل بزنید و زیبایی طبیعت آن را شکار کنید. زمستان فندقلو اما بسیار سرد است و کمتر گردشگری در این زمان به اینجا سفر می کند.  

امکانات و اقامت

به غیر از تله کابین و پیست اسکی فندقلو، یک مجتمع اقامتی در دل جنگل وجود دارد که کابین های مختلفی در آن دیده می شود و می توانید برای اقامت بر روی آن ها حساب کنید. در این مجتمع می توانید به دستشویی، شیرآب برای شستشو و آشامیدن و مکانی برای کمپ زدن دسترسی داشته باشید. البته توجه داشته باشید که شب های جنگل فندقلو و به طور کل استان اردبیل بسیار سرد هستند و برای اقامت در شب حتما به لباس گرم و پتوی اضافه نیاز دارید.  

متاسفانه این بخش از طبیعت ایران به مانند دیگر بخش های آن درگیر معضل رهاسازی پسماندها، تخریب و آتش زدن جنگل و مراتع و پخش زباله شده است. در کنار اینها نبود نظارت کافی برای نگهداری از قسمت های مختلف باعث شده تا حجم آسیب ها در این سال ها بیشتر و بیشتر شود. بهتر است مسوولان شهری و استانی با به کارگیری نیرو و تجهیزات بیشتر مراقبت بهتری از جنگل دیدنی فندقلو به عمل بیاورند.