مناجات الراغبین از امام سجاد علیه السلام نقل شده است
یکی از مضامین مناجات الراغبین بیان این است که توکل و اعتماد به رحمت بی نهایت خدا به انسان امید می بخشد و سبب التیام خاطر او می گردد.
مناجات الراغبین (راز و نیاز دلدادگان)
مناجات پنجم خمس عشر یا همان مناجات الراغبین یکی از دلپذیر ترین و زیباترین دعاهایی است که خواندن و شنیدنش روح را نوازش می دهد و عاملی است جهت این که انسان با توکل و اعتماد به خداوند متعال بسوی سفر آخرت طی طریق نماید.
« راغبین» از ماده «رغبت» است که به معنای دوست داشتن، مایل بودن، به کار میرود. غالباً تعابیری که امام زین العابدین (ع) در این مناجات بکار برده اند، برای ایجاد تعادل بین خوفو رجا در انسان می باشد.
زمان قرائت مناجات الراغبین
مناجات الراغبین در الصحیفة الثانیة السجادیة، مفاتیح الجنان، بحارالانوار آمده است. علامه مجلسی زمان قرائت این دعا را روز سه شنبه تعيين نموده است.
مضامین مناجات راغبین (راز و نیاز دلدادگان)
بیان آنچه باعث ترس از کیفر و آنچه سبب امید انسان به خداوند می گردد. آنچه به نوعی بین حالت خوف و رجاء تعادل و توازن بر قرار می کند.
√ بیان این که توجه به راه طولاني سفر آخرت و نداشتن زاد و توشه کافی، سبب نگرانی انسان میگردد.
√ بیان این که توکل و اعتماد به رحمت بی نهایت خدا به انسان امید می بخشد و سبب التیام خاطر او می گردد.
√ سفارش به شیعیان به داشتن همتِ بلند.
√ درخواست درجات متعالی از خداوند در هنگام مناجات.
√ بیان حسن ظن به اکرام و انعام نیکوی خویش در بهرهمندي از مقام قرب و جوار خدا.
√ توجه به این نکته که هر کسی بر حسب معرفت و مرتبه کمال خویش در پیشگاه الهی، قصور و تقصیر دارد وگناهی کرده است ، باید از آن طلب بخشش کند.
√ امید به رحمت بی پایان الهی در کنار توجه به کوتاهی خود در بندگي خداوند.
درخواست درجات متعالی از خداوند در هنگام مناجات، از مضامین مناجات راغبین می باشد
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
إِلٰهِى إِنْ كانَ قَلَّ زادِى فِى الْمَسِیرِ إِلَیْكَ، فَلَقَدْ حَسُنَ ظَنِّى بِالتَّوَكُّلِ عَلَیْكَ، وَ إِنْ كانَ جُرْمِى قَدْ أَخافَنِى مِنْ عُقُوبَتِكَ، فَإِنَّ رَجائِى قَدْ أَشْعَرَنِى بِالْأَمْنِ مِنْ نِقْمَتِكَ، وَ إِنْ كانَ ذَنْبِى قَدْ عَرَضَنِى لِعِقابِكَ، فَقَدْ آذَنَنِى حُسْنُ ثِقَتِى بِثَوابِكَ، وَ إِنْ أَنامَتْنِى الْغَفْلَةُ عَنِ الاسْتِعْدادِ لِلِقائِكَ، فَقَدْ نَبَّهَتْنِى الْمَعْرِفَةُ بِكَرَمِكَ وَآلائِكَ، وَ إِنْ أَوْحَشَ ما بَیْنِى وَبَیْنَكَ فَرْطُ الْعِصْیانِ وَالطُّغْیانِ، فَقَدْ آنَسَنِى بُشْرَى الْغُفْرانِ وَالرِّضْوانِ؛ أَسْأَلُكَ بِسُبُحاتِ وَجْهِكَ وَبِأَنْوارِ قُدْسِكَ، وَأَبْتَهِلُ إِلَیْكَ بِعَواطِفِ رَحْمَتِكَ، وَلَطائِفِ بِرِّكَ، أَنْ تُحَقِّقَ ظَنِّى بِما أُؤَمِّلُهُ مِنْ جَزِیلِ إِكْرامِكَ، وَجَمِیلِ إِنْعامِكَ، فِى الْقُرْبىٰ مِنْكَ وَالزُّلْفىٰ لَدَیْكَ، وَالتَّمَتُّعِ بِالنَّظَرِ إِلَیْكَ، وَهَا أَنَا مُتَعَرِّضٌ لِنَفَحاتِ رَوْحِكَ وَعَطْفِكَ، وَمُنْتَجِعٌ غَیْثَ جُودِكَ وَلُطْفِكَ، فارٌّ مِنْ سَخَطِكَ إِلىٰ رِضاكَ، هارِبٌ مِنْكَ إِلَیْكَ، راجٍ أَحْسَنَ ما لَدَیْكَ، مُعَوِّلٌ عَلىٰ مَواهِبِكَ، مُفْتَقِرٌ إِلىٰ رِعایَتِكَ.
إِلٰهِى مَا بَدَأْتَ بِهِ مِنْ فَضْلِكَ فَتَمِّمْهُ، وَما وَهَبْتَ لِى مِنْ كَرَمِكَ فَلا تَسْلُبْهُ، وَما سَتَرْتَهُ عَلَىَّ بِحِلْمِكَ فَلا تَهْتِكْهُ، وَما عَلِمْتَهُ مِنْ قَبِیحِ فِعْلِى فَاغْفِرْهُ؛ إِلٰهِى اسْتَشْفَعْتُ بِكَ إِلَیْكَ، وَاسْتَجَرْتُ بِكَ مِنْكَ، أَتَیْتُكَ طامِعاً فِى إِحْسانِكَ، راغِباً فِى امْتِنانِكَ، مُسْتَسْقِیاً وَابِلَ طَوْلِكَ، مُسْتَمْطِراً غَمامَ فَضْلِكَ، طالِباً مَرْضاتَكَ، قاصِداً جَنابَكَ، وَارِداً شَرِیعَةَ رِفْدِكَ، مُلْتَمِساً سَنِىَّ الْخَیْراتِ مِنْ عِنْدِكَ، وَافِداً إِلىٰ حَضْرَةِ جَمالِكَ، مُرِیداً وَجْهَكَ، طارِقاً بابَكَ، مُسْتَكِیناً لِعَظَمَتِكَ وَجَلالِكَ، فَافْعَلْ بِى ما أَنْتَ أَهْلُهُ مِنَ الْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ، وَلَا تَفْعَلْ بِى ما أَنَا أَهْلُهُ مِنَ الْعَذابِ وَالنِّقْمَةِ، بِرَحْمَتِكَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی اش دائمی است؛
خدایا هرچند در امدن به سویت توشه ام اندک است ولی، گمانم بر توکل به تو همواره نیکو است و هرچند گناهم مرا از عذاب تو به هراس افکنده، ولی چشم امیدم ایمنی از انتقامت را به من خبر می دهد و هرچند نافرمانی ام مرا در معرض عذابت قرار داده، ولی حُسن اعتمادم مرا به پاداشت آگاهی می دهد و هرچند بی خبری مرا از آمادگی برای دیدارت به خواب غفلت انداخته، ولی آشنایی به کرم و عطاهایت مرا بیدار کرده است و درصورتی که زیاده روی در گناه و سرکشی، میانه من و تو را تیره ساخته ولی مژده آمرزش و خشنودي ات با من انس گرفته است؛ از تو می خواهم به درخشش های جلوه ات و به انوار قدست و هم به سویت زاری می کنم به عواطف مهرت و لطایف احسانت که تحقق بخشی گمانم را در آنچه از تو آرزومندم از بزرگی اکرامت و زیبایی انعامت، در راه تقرّب به تو و نزدیکی به بارگاهت و بهرهمندي از نگاه به سویت، هم اینک متعرّض نسیم های رحمت و توّجه تو و خواهان باران جود و لطف بی پایان تو می باشم و از خشمت بسوی خشنودي ات گریزان و از تو بسوی خودت فراری ام، نیکوترین چیزی را که نزد توست امید دارم، بر بخشش هایت اعتماد می نمایم، به عنایتت نیازمندم،
خدایا آنچه را از فضلت بر من شروع کردی به انجام رسان و آنچه را از کرمت به من دادی از من مگیر و آنچه را با بردباری ات بر من پوشاندی آشکار مکن و آنچه را از زشتی کردارم دانستی بیامرز؛ خدایا! از تو به تو شفاعت می جویم و از تو به تو پناهنده می شوم، با امید بسیار به احسانت بسوی تو آمدم، به خوبی هایت که بر من منّت گذاری دلبسته ام، به فراوانی کرمت تشنه ام، ابر فضلت را باران طلبم، خشنودي ات را خواهانم، آهنگ آستانت را دارم، به جویبار عطایت وارد آمدم، برترین خیرات را از پیشگاهت خواهشمندم، به جانب حضرت جمالت روانم، ذاتت را اراده دارم، کوبنده دَرِ رحمتت هستم، درمانده ام دربرابر شکوه و جلالت، با من از آمرزش و رحمت آن طور کن که شایسته آنی و نه آن طور که سزاوار عذاب و انتقامم، به مهربانی ات ای مهربان ترین مهربانان.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته