مسجد جامع محلات، محلات (امويان، سلجوقيان، انقلاب اسلامى)

اين مسجد در مرکز بافت قديمى شهر محلات واقع شده و به نام مسجد جمعه نيز معروف است. تاريخ بناى آن را به زمان عثمان مربوط مى‌دانند. اين مسجد داراى ايوان و حياطى بود که اطراف آن را به صورت حجره دو طبقه و به شکل بسيار زيبايى آراسته بودند. شبستان مسجد داراى ستون‌هاى جالب و سقف آن با تخته‌هايى پوشيده شده که روى آن آيات قرآن نقش گرديده است. هم اکنون کار بازسازى و مرمت اين بنا در حال انجام است و متأسفانه کاملاً با مصالح و معمارى مدرن امروزى نوسازى مى‌شود و به همين دليل نيز به غير از سقف چوبى منقش به آيات قرآنى آن، هيچ اثر ديگرى که عظمت معنوى و تاريخى مسجد را نشان دهد، بر جاى نمانده است. به ويژه طبقه زيرين مسجد که با عمليات مرمتى که روى آن انجام داده‌اند تمام بار معنوى و روحانى بنا را به عنوان يک مسجد زير سئوال برده‌‌اند.

قبل از بازسازى، بيشتر مراسم مذهبى و يادبود اموات در شهر محلات در اين مسجد برگزار مى‌شد. در سال ۱۳۶۹ در مقابل اين مسجد سنگ قبرى از يک زن مدفون پيدا شد که نام اسلامى داشت و کارشناسان قدمت آن را ۱۲۰۰ سال ذکر کرده‌اند. متأسفانه هنگام خارج کردن، سنگ شکسته است و هم اکنون در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامى استان مرکزى در اراک نگهدارى مى‌شود.