يكي از مزارات با شكوه و زيباي شهرستان ساري ، حرم امامزاده عباس (ع) است كه در شرق شهر ساري بلوار امام رضا خيابان امامزاده عباس واقع شده است.
در گذشته اين آرامگاه در دهكده آزادگله از دهكده هاي اندرود شهرستان ساري واقع بود اما اكنون به جهت گسترش شهر ، اين منطقه جزء شهر ساري ميباشد .
براي يافتن سريع اين حرم آسماني به آدرس بلوار امام رضا ( جاده ساري – نكا ) جنب پل هوايي خيابان امامزاده عباس شهرت دارد.
اين زيارتگاه يكي از شاهكارهاي معماري قرن نهم هجري است كه در۳۰ دقيقه و ۳۶ درجه عرض جغرافيايي و در۵۸ دقيقه و۵۲ درجه طول جغرافيايي و به ارتفاع ۱۸ متري سطح دريا قرار گرفته است.
بدنه اصلي بنا هشت ضلعي و بر بالاي اضلاع ، قرنيسهاي سينه كفتري وبالاي آن كمربندي هشت ضلعي وبالاي آن گنبد هرمي شكل هشت ضلعي وبرنوك اين بنا يك قنديل طلاكاري شده واقع شده و ارتفاع اين بنا ۳۰ متر ميباشد .
نمازخانه ای متصل به بنا اصلي بقعه در سال ۱۳۷۰ بصورت ۸ضلعي ساخته شده است اين نمازخانه داراي يك اتاق كفشداري ويك اتاق پاسخ به سوالات شرعی و دردو طرف ورودي صحن اصلي دو نمازخانه كوچك زنانه واقع شده است وپس ازطي دو پله صحن هشت ضلعي نمازخانه اصلي قرارداشته پس ازطي يك راهرو كوچك صحن مطهرامامزاده عباس(ع) واقع شده است. در وروديه صحن مطهر يك درب چوبي نفيس قرار دارد و بر بالاي آن پنجره مشبك قرار دارد
وبر بالاي اين پنجره مشبك يك كتيبه وجود دارد ومتن اين كتيبه بدين شرح ميباشد :
« ظهور و بروز قبرامامزاده معصوم عبّاس بن موسي كاظم در پنجشنبه يكم ماه مبارك رمضان سنه سبع و عشرين و ثمانمائه واجازه فرمودند سيّد امير بن سيّد شرف الدين حسینی درشب مذكور به ظهور وجود عام »
در صحن مطهر یک ضريح مشبك فلزي قرار داردكه درسال ۱۳۵۲ ه.ش با سعي واهتمام مردم مومن و هیئت امنا وقت آستانه و اداره اوقاف شهرستان ساري برروي مرقد امامزاده عبّاس نصب شده است كه جلوه خاصي به بقعه داده است. بر حاشيه بالاي ضريح مشبك فلزي نو ساز آب طلايي و نقره ايي ابياتي با خط خوش نستعليق فضايلي حكاكي شده است.
در موازات اين ابيات از گوشه شمال غربي ضريح ،آياتي از كلام الله مجيد با خط خوش جمله: بسم ا… الرحمن الرحيم هل أتي علي الانسان تا امثالهم تبديلا كتيبه فضايلي ۱۳۵۳ ديده ميشود .
ساخت ضريح در اصفهان به زرگري حسن پرورش و قلمزني سيّد علي خسرواني و نجاري اخوان خالق زادگان ونقاشي هاي داخل ضريح توسط صفر علي امامي صورت گرفته است .
قبل از اين ضريح يك ضريح مشبك چوبي قرارداشته است كه اكنون در انبار موزه اداره اوقاف نگهداري ميشود .
در داخل اين ضريح فلزي يك صندوقي بسيار عالي و نفيس كه درازاي آن ۲۵۰ و پهناي آن ۱۵۰ وبلندي آن ۱۲۰سانتيمتر است و بر حاشيه آن آياتي از كلام الله مجيد و در وسط بدنه شمالي مقابل دريچه اين عبارات حك شده است :
« بسم الله الرحمن الرحيم هذالمشهدالمقدس الحضرات الكرام امامزادگان بحق عباس بن عبدالله بن موسي الكاظم و محمد و حسن و زید عمل الصندوق بسعي و اهتمام سيّد مرتضي بن سيّدعلي بن سيّد شمس الدين بن سيّد عبدالصمد بن سيِد شمس الدين بهرام نجار تحريرا في التاريخ ماه جمادي الاخر سنه سبع و تسعين و ثمانمائه »
شخصيت اصلی امامزاده عباّس (ع):
امامزاده عبّاس از رواة محدثین شیعه بشمار میآید و تفسیر علی بن ابراهیم قمی (ع) را روایت کرده است . او به احتمال قوی در زمان امام هادی (ع) به دنیا آمده و در عصر غیبت صغری ( ۲۵۰ – ۳۱۰ه.ق ) نشو نمو یافته و به مراتب علمی دست پیدا کرده است ، سپس جهت استفاده بیشتر به قم مهاجرت و از اساتید فّنِ حدیث کسب علم نموده و خود راوی اخبار زیادی بوده است .
آیة الله معرفت در باره جایگاه علمی امامزاده عبّاس و نقش او در تفسیر علی بن ابراهیم قمی (ع) در کتاب نامه قم ، شماره ۷ و ۸ سال ۱۳۷۸ صفحه ۲۵۷ می نویسد :
«احتمال می رود که او معاصر علی بن ابراهیم قمی بوده و از تفسیر وی استفاده کرده و درخلال تفسیر از تفاسیر دیگران از جمله تفسیر ابی الجارود (منذر بن زیاد ) بهره گرفته و دو تفسیر را بهم آمیخته و شاید به این وسیله قصد تکمیل تفسیر را داشته است »
او بعد از بحث های مختلف نتیجه میگیرد تفسیری که اینک به تفسیر علی بن ابراهیم قمی (ع) مشهور است اشتباه بوده و متعلق به امامزاده عباّس(ع) است و در صفحه ۲۵۸ همان کتاب می نویسد :
« از بحث های گذشته روشن شد که این تفسیر را نمی توان تفسیر علی بن ابراهیم دانست . بلکه گرد آورنده آن ابوالفضل عباس بن محّمد علوی است ، که تشریفاً به استادش علی بن ابراهیم شهرت یافته است . »
امامزاده عباس به احتمال قوی در زمان حکمرانی حسن بن علی بن حسن بن علی بن عمر اشرف بن امام زین العابدین (ع) ملقب به ناصر کبیر و اطروش به ساری مهاجرت نموده زیرا او نیز مانند امامزاده عبّاس از مفسران بنام شیعه و از فقهای عالیقدر امامیه و جدمادری سیّد رضی و مرتضی (علیه الرحمة ) است . اگر بگوییم که هجرت حضرت امامزاده عبّاس (ع) به دعوت حسن بن علی اطروش بوده راه ناصوابی نرفته ایم . زیرا در این دوره بوده که جمع کثیری از سادات قم ، ری و اصفهان به طبرستان مهاجرت کرده و در آنجا تبلیغ و ارشاد خلق مشغول بودند.
