بقعه تاريخي امام زاده يحيي (ع)

 

امامزاده يحيي شهر ساري در استان مازندران كه در وسط محوطه مصفايي قرار گرفته يكي از جاذبه هاي مهم زيارتي و گردشگري اين شهر محسوب مي شود. به استناد شجره‌ نامه موجود، امامزاده يحيى از فرزنداران امام موسى كاظم (عليه السلام) است. كتيبه روي صندق شخصيت هاي مدفون در اين بقعه را چنين معرفي مي نمايد: يحيي بن موسي الكاظم (عليه السلام) و برادرش حسين بن موسي (عليه السلام) و خواهرشان سيده سكينه (عليها السلام).

محدوده مركزي شهر ساري مانند ساير شهرهاي شمالي از بافت و ابنيه تاريخي قديمي مهمي برخوردار است. از جمله، امامزاده يحيي نيز در شمال خيابان جمهوري اسلامي و در مجاورت برج سلطان زين العابدين واقع شده كه گنبد آن در سال ۸۴۹ هجري ساخته شده است.

هسته اصلي بناي امامزاده داراي پلان دايره شكل مي باشد كه حجم استوانه اي را به وجود آورده است. برج مقبره مذكور با گنبد دو پوسته پوشانده شده كه پوسته دروني بر پايه چفتي تيزه دار اجرا شده و بر روي آن گنبد بيروني به صورت رك و ۱۲ ضلعي قرار گرفته است. مصالح مورد استفاده در بنا نيز آجر ختايي با ابعاد ۱۹ در ۱۹ در ۴ سانتيمتر، ملات آهكي و گچ مي باشد. در دوره معاصر نيز آجرهاي سه سانتي جهت نماسازي بخش هاي الحاقي استفاده شده است. از چوب نيز براي ساخت در ورودي، پنجره و ضريح استفاده شده است.

بناي امامزاده برجي استوانه‌ اي با گنبد هرمي چند ضلعي به ارتفاع حدود ۲۰ متر است كه مدخل آن در سمت شرق قرار دارد. در زير پاكار گنبد، حاشيه‌ اي تزييني و مقرنس ديده مي‌شود. سطح بيروني گنبد ساده و بدون تزيين است. اين بنا داراي دري دو لنگه و نفيس بوده كه ظاهرا امروزه در موزه‌ ملي ايران موجود است. اين در به تاريخ ۸۴۶ هجري قمري توسط «استاد حسين و استاد محمد نجار گيل» ساخته شده است. درون بقعه، صندوقي مشبك و چوبين است و درون آن صندوق ديگري است كه نام باني آن خواجه الحسن بن پير علي الرومي و نام كاتب فخرالدين مطهر بن عبدالله الداعي الحسني الاملي و نام‌ هاي سازندگان آن حسين النجار و الاستاد محمد بن الحسن الجيلاني به تاريخ ساخت ۸۴۹ هجري قمري بر آن ديده مي‌شود.

ساختمان برج آجري امامزاده يحيي در شهر ساري واقع شده و در تاريخ ۳۱ تير ۱۳۱۳ با شماره ثبت ۲۱۱ به‌عنوان يكي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.