به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از گیلان، استان گیلان به‌خاطر مهاجرت سادات علوی در قرن‌های اولیه ورود اسلام به ایران و خصوصاً به گیلان و همچنین اراداتی که مردم گیل به سادات داشتند، به برکت انوار بقاع متبرکه امامزادگان و دوستاران اهل بیت(ع) منور است و وجود بیش از ۹۰۰ بقعه در این استان معنویت خاصی به آن بخشیده است؛ در واقع بقاع متبرکه این استان فرصتی برای شناساندن موقعیت مذهبی استان به گردشگران است.
بقعه عون‌بن علی شهرستان فومن در این میان از جلوه ویژه‌ای برخوردار است و به‌عنوان محور بـقاع منطقه و محل اصلی تجمعات مذهبی ساکنان شهرک تاریخی ماسوله به‌شمار می‌آید.
طبق شجره‌نامه موجود این بقعه متبرکه آرامگاه پسر محمد حنفیه(یا محمدبن حنیف) از نوادگان حضرت علی(ع) است که در اوایل قرن سوم یا چهارم و شاید ششم هجری همزمان با ورود امامزاده ابراهیم(ع) شفت، امامزاده هاشم(ع) رشت و نیز سید جلال‌الدین اشرف(ع) آستانه اشرفیه به این ناحیه روی آورده بود.
بنای بقعه قدیمی و هشت‌ضلعی(هر یک از اضلاع ۱۸۰ سانتی متر طول دارند) می‌باشد و دیوارهای داخل بقعه از سنگ مرمر و سقف به‌صورت طاق مدور است که با گچ سفید‌کاری شده؛ بر دیوار غربی دری از چوب آبنوس و بسیار قدیمی با کنده‌کاری‌های فوق‌العاده ظریف وجود دارد که به در «چله‌خانه» معروف است.
این در بنا به روایتی با ۲۰ پله راه به سردابی می‌برد که تا زیرکوه کشیده شده است؛ البته این در فعلا بسته است و پشت آن دیوار کشیده شده و مطابق کتیبه‌ای که روی ستون قطوری در مدخل بنا حک شده، تعمیرات اساسی بقعه در زمان فتحعلی شاه صورت گرفته است.
وسط اتاق ضریح چوبی مشبکی قرار دارد و میان آن صندوقی موجود است که منبت‌کاری بوده و بر حاشیه بدنه‌های آن کتیبه‌ای به خط خوش از آیات قرآنی کنده‌کاری شده است؛ قدیمی‌ترین تاریخی که از بقعه برمی‌آید مربوط به سنگ قبری است که در تاریخ ۹۶۹ هجری قمری بر بدنه دیوار بنا نصب است.
این بقعه در مجموعه‌ای مذهبی، مرکب از خود بقعه میان و مسجد جامع در جوانب شرق و غرب جای گرفته است؛ گنبدی بر روی این فضا وجود دارد که ارتفاع صحن امامزاده تا زیر طاق گنبد اول بیش از ۴ متر است؛ گنبد بقعه حالتی شلحمی دارد که امروزه آن را با حلب پوشانده‌اند؛ دو مناره جدید در اطراف گنبد این مسجد احداث کرده‌اند و قسمت بیرون و داخل امامزاده، دارای طاق‌نماهایی با آجرکاری است.
در مورد تاریخ بنای این بقعه و تاریخ دقیق شهادت حضرت عون‌بن علی(ع) سند معتبر و مکتوبی یافت نشده است؛ این بقعه در دهه ۱۳۶۰ توسط مرحوم خلیل حاتمی ماسوله که ریاست هیئت امنای این بقعه را در دست داشت، تجدید بنا شد و جزو ۱۲۰۰ بقعه شاخص در آثار تاریخی ایران جای دارد.
