بروجن در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد که از نظر وسعت و جمعیت نام دومین شهر استان را به خود اختصاص داده است. بروجن در محل تلاقی سه استان چهارمحال، اصفهان و فارس قرار گرفته و همین سبب شده است که دارای موقعیت خاصی از لحاظ رشد و توسعه شود. بروجن به دلیل داشتن جاذبههای گردشگری فراوان در سالهای اخیر، به عنوان یکی از قطبهای گردشگری استان شناخته شده است. نگاهی به جاذبههای شهر بروجن نشان میدهد که نسبت جاذبههای طبیعی در این شهر به جاذبههای تاریخی بسیار بیشتر است، علت چنین چیزی را باید در سابقه تاریخی کم شهر جستجو کرد چرا که از لحاظ تاریخی سندی در مورد قدمت شهر در دست نیست و آثار تاریخی آن مربوط به عصر قاجار است.
جغرافیا
شهر بروجن در دشتی به وسعت حدود ۵۸۰کیلومترمربع در شرقیترین نقطه استان قرار گرفته است. جمعیت این شهر بر اساس آمار سال ۱۳۹۵ برابر با ۷۱۰۵۷ نفر بوده است. بروجن دارای ارتفاعی ۲۱۹۷متری از سطح دریا و مرتفعترین شهر در مرتفعترین استان ایران است. از این رو شهرکرد را بام ایران میگویند و چون بروجن کمی ارتفاعش از شهرکرد بیشتر است، بام بام ایران است. بروجن دارای زمستانهای سردی است. طبق آمارهای هواشناسی، حداقل دمای شهرستان ۳۶ درجه زیر صفر در دی ماه بوده و حداکثر دما از مرز ۳۵ درجه در تیرماه متجاوز نیست. بروجن از نظر محیط زیست حیوانی و گیاهی بسیار غنی و پرجاذبه است.
تاریخچه بروجن
برخی قدمت شهر بروجن را به دههزار سال پیش میرسانند و معتقد هستند مردم شهر در درگیری دو قوم اکسیانا و بخادا (بختیاری کنونی) برجهای بسیار زیادی برای دفاع و دیدهبانی ساختند و به همین دلیل به اورجست شهرت یافت و پس از آن اورجن و بروجن نام گرفت. این نقل برخی از مردم شهر بروجن است. برخی دیگر نیز بر این عقیدهاند که اهالی این شهر از مردم محله اوره لردگان بودهاند که در اثر ظلم خوانین آن منطقه به این شهر آمدهاند و نام اور جسته به خود گرفته و سپس به بروجن شهرت یافته است.در مورد تاریخچه شهر سند مکتوبی در دست نیست و تنها سنگنوشتهای از یک قبر در این شهرستان تاریخ ۱۰۰۴ قمری را نشان میدهد که قدمت شهر را میتوان بر اساس این سند مکتوب محاسبه کرد. در دوره ناصرالدین شاه قاجار، در منابع بختیاری قریه بروجن تیول حسینقلیخان ایلخانی محسوب میشد. بانی شهر بروجن را شهابالسلطنه پسر امامقلی خان حاجی ایلخانی دانستهاند. شهابالسلطنه مدرسهای در این شهر بنا کرد که به سبب استفاده از برخی مهارتها و فنون نام دارالفنون کوچک به خود گرفت. در این مدرسه زبان انگلیسی نیز تدریس میشد و حدود ۳۰ سال برپا و دایر بود.
مردمشناسی
اهالی بروجن مذهب تشیع دارند و به زبان فارسی و لهجه اورجنی تکلم میکنند. از مشاهیر بروجن میتوان به شاعر معروف داراب افسر بختیاری و ابوالقاسم بختیار اولین پزشک ایرانی اشاره کرد. شغل مردم کشاورزی و دامداری است. از صنایع دستی این شهر میتوان به قالیهای پشم یلمهای اشاره کرد. گیوه و نمدمالی نیز از گذشته جزی صنایع دستی این شهر محسوب میشد و سابقه بسیاری دارد.
سوغات شهر
گیوههای ملکی سوغات معروف بروجن است. رویه این گیوهها از کرباس اصل و کفه آنها از استخوان حیوانات و چوب ساخته شده است. این گیوهها در تابستان پا را خنک و در زمستان گرم نگه میدارند. قدمت تولید این گیوهها به یکصد سال میرسد و در بازارهای جهانی نیز ارایه میشوند. پولکی، نبات، کشک و قارا و گلیم و قالی و گز بلداجی را میتوان از سوغات مهم شهر دانست.
جاذبههای گردشگری
بروجن دارای مکانهای گردشگری بسیاری است. گردشگاه چشمه سیاسرد از مهمترین جاذبههای بروجن است که ثبت ملی شده است. چشمه سیاسرد در ۵ کیلومتری آن قرار گرفته و دارای آب و هوای خنک و درختان بسیار زیبا است. این مکان برای تفرج و استراحت ساکنان شهر بروجن و سایر گردشگران بخصوص در روزهای تعطیل، در نظر گرفته شده و امکانات رفاهی و اقامتی دارد.
تالاب گندمان که تقریبا حدود ۱۰۰۰ هکتار است، زیبایی فوقالعادهای دارد و دارای پوشش گیاهی گونههای نمپسند و حاشیهای است که از جمله آنها میتوان به درختان بید، زنبق، نخل مرداب و عدسک آبی اشاره کرد.
تالاب چغاخور با مساحت ۲۳۰۰هکتار در دامنه ارتفاعات نزدیک بلداجی است. این تالاب در مسیر جاده شهرکرد-خوزستان قرار گرفته و از شهرکرد ۶۵ کیلومتر فاصله دارد. از دیدنیهای این تالاب پرواز پرندگان مهاجر و بومی آن منطقه است که تصویری زیبا و رویایی را به نمایش میگذارد.
شهرستان بروجن دارای چشمههای بسیار زیاد و متعددی است که نام بردن از همه آنها در این فرصت اندک ناشدنی است؛ تنها به نام یکی از این چشمهها بسنده میکنیم. چشمه «آب سفید» از مهمترین چشمههای شهر است که اهمیت بسیار زیادی دارد و دارای املاح معدنی بسیاری است. آب این چشمه یکی از سالمترین آبهای جهان است.
از دیگر جاذبههای شهر بروجن می توان به موزه مردمشناسی شهر اشاره کرد. پل مصلی از دیگر آثار معروف دوره قاجار بروجن است.
شهر، مکانهای آموزشی و دانشگاه دارد. از اقامتگاههای زیبا و معروف و مدرن شهر میتوان به هتل بام بروجن اشاره کرد که به تازگی ساخته شده و از امکانات رفاهی بسیاری برخوردار است.
با سفر به بروجن و بازدید از این شهر بویژه در بهار، میتوانید جاذبههای دیدنی و طبیعی این شهر را ببینید و لذت ببرید.