بخاطر مشکلاتی که برایم پیش آمد شیرم خشک شد و از شیر مادر تغذیه نمیکنه.

پرسش: حلمای من هفت ماهشه. بخاطر مشکلاتی که برام پیش آمد شیرم خشک شد و از شیر مادر تغذیه نمیکنه. الانم داره دندون در میاره احساس میکنم صورتش لاغر شده. چه غذاهایی بهش بدم ک مقوی باشه. و اینکه شکمش هم رو چهار بار کار میکنه.

پاسخ: غذای کمکی باید حجم کم ولی انرژی زیاد داشته باشد، نرم بوده وهضم آن آسان باشد،تازه بوده وبه روش بهداشتی تهیه شود ،کاملا پخته شده وبعد از خنک شدن استفاده شود.هنگام تغذیه شیرخوار باید دستهای مادر وشیر خوار با آب وصابون شسته شود وتغذیه با غذای کمکی بعد از تغذیه با شیر مادر انجام شود .از دادن غذا به شیر خوار قبل یا در فواصل تغذیه با شیر مادر باید خودداری شود. غذا حتی الامکان به مقدار لازم روزانه تهیه شود ولی غذای کمکی اضافی را می توان در ظرف تمیز که پوشش داشته باشد در یخچال حداکثر به مدت 24ساعت و در فریزر به مدت طولانی تر نگه داری کرد. حجم ظروف نگه داری بهتر است به میزان لازم برای مصرف یک وعده کودک باشد. مواد غذایی از نظر نوع وهمچنین حجم باید به تدریج به برنامه تغذیه کودک اضافه شده وابتدا با یک ماده ماده غذایی ساده شروع شود.

حجم تغذیه با یک غذای ساده از یک قاشق مربا خوری شروع شده وبه تدریج به مقدار آن افزوده می شود .تغذیه با یک غذای ساده وبا حجم کم که غلظت آن اندکی از شیر مادر غلیظ تر است وبه تدریج به غلظت آن افزوده می شودشروع می شود.

یک هفته به شیر خوار فرصت داده می شود تا به آن عادت کند ،سپس غذای جدیدی به او داده می شود.همزمان با شروع غذای کمکی باید تغذیه با شیر مادر که دفعات آن بر حسب میل وتقاضای شیر خوار تعیین می شود ادامه داده شود.

نکته: بهترین غذا برای شروع در هفته اول ماه هفتم، فرنی آرد برنج است که از یک قاشق مربا خوری یکبار در روز شروع شده و به تدریج روزی یک قاشق مرباخوری تا روز چهارم اضافه می شود.از روز چهارم به بعد به حجم غذا در هر وعده یک قاشق مربا خوری اضافه می شود. با شروع غذای کمکی دادن آب جوشیده خنک شده به میزانی که کودک علاقه دارد لازم بوده وقطره آهن ومولتی ویتامین نیز تا دو سالگی ادامه داده می شود.

بعد از دادن قطره آهن، خوردن آب جوشیده سرد شده وتمیز کردن دندانهای کودک با یک دستمال کاغذی یا مسواک مانع سیاه شدن دندانها می شود. از هفته دوم ماه هفتم حریره بادام به تدریج به روشی که در مورد فرنی گفته شد جایگزین فرنی می شود.با افزایش حجم حریره بادام از میزان فرنی آرد برنج کاسته می شود تا تمام دفعات تغذیه جایگزین فرنی شود .ضمن ادامه تغذیه با شیر مادر قبل از هر وعده تغذیه کمکی باید در دو هفته آخر هفت ماهگی سوپ به رژیم غذایی کودک اضافه شده وبه تدریج جایگزین حریره بادام شود .

در این زمان برحسب اشتهای کودک حجم تغذیه به 3-6 قاشق مربا خوری در هر وعده رسانده می شود. از ماه هشتم زرده تخم مرغ که کاملا به مدت (30-20) دقیقه جوشانده وسفت شده است میزان یک نخود در کمی شیر مادر نرم وحل شده است شروع می شود .به تدریج هر روز صبح همراه با فرنی زرده تخم مرغ اضافه شده تا ظرف 10روز به یک زرده کامل برسد وبعد از آن روزانه نصف زرده تخم مرغ یا یک روز در میان یک زرده کامل به جای غذای صبح داده می شود. در طی ماه هشتم بهتر است هر 4-3 روز یک بار یک سبزی نشاسته ای مانند سیب زمینی یا نخود فرنگی به سوپ اضافه شود. سوپ شیر خوار باید حاوی گوشت، هویج، برنج، لوبیا، سبزیجات وگوجه فرنگی باشد.

اگر بعد از غذا یک قاشق مربا خوری ماست نیز داده شود شیر خوار به تدریج با طعم ماست آشنا می شود. زمانی که غلظت سوپ افزایش یافته ومانند حلیم شده است می توان در اواخر ماه هشتم از پوره به جای یک وعده غذایی استفاده کرد. از ماه نهم حبوبات به سوپ شیر خوار اضافه شده وبا عدس وماش که هضم آسانتری دارند شروع می شود. سایر حبوبات باید ابتدا خیس شده وبعد از پختن وپوست کندن به سوپ اضافه شوند.

در اواخر ماه نهم آب میوه تازه وتهیه شده در منزل از میوه های فصل ،از یک قاشق مربا خوری در روز شروع شده وبه تدریج افزایش داده می شود. از ماه دهم بجای آب میوه می توان از خود میوه های مجاز مانند سیب ،هلو ،موز که نرم شده است استفاده کرد وبهتر است در ساعت 10صبح داده شود.تا یک سالگی از کیوی وتوت فرنگی ،تمشک ،آلبالو،گیلاس وخربزه که حساسیت زا هستند باید خود داری شود.

اواخر ماه دهم کته نرم که حاوی رشته های گوشت مرغ یا گوشت بوده ودر آب گوشت; پخته می شود اضافه شود. درماه یازدهم تنوع غذایی رعایت شده وانواع غذاهایی که ذکر شد داده می شود . درماه دوازدهم به تدریج غذای سفره شروع می شود.

به علت افزایش حساسیت به شیر گاو ،سفیده تخم مرغ،انواع توت،کیوی،گیلاس،آلبالو،خربزه وبادام زمینی در زیر یک سالگی باید احتراز شود وغذاهایی مانند کشمش، انگور، تنقلات، تکه های هویج و نخود به علت احتمال خفگی نباید داده شود . غذاهای کمکی خانگی به جای غذاهای تجارتی وآماده ارجحیت دارند.سلامت کودک وتکامل روانی وجسمی او به تداخل نزدیک مادر واشتیاق او به تغذیه کودک و یک الگوی صحیح غذایی بستگی دارد.

عوارض عدم استفاده از غذای کمکی در تغذیه نوزاد
به همانقدری که زمان لازم برای شروع غذای کمکی مهم است، به تاخیر انداختن آن هم عوارض خودش را به همراه خواهد داشت. در واقع تغذیه نوزاد از سن هفت ماهگی به بعد به تنهایی با شیر مادر تامین نمی‌شود و استفاده از غذای کمکی سبب می‌شود کودک بتواند با طعم غذاها آشنا شود و به آنها تمایل داشته باشد، تعداد کثیری از نوزادان هستند که به دلیل استفاده طولانی مدت از شیر مادر، تمایلی به مصرف غذاهای کمکی نداشته و باعث اختلال در رشد آنها می‌شود.
 

تعداد دفعات شیر و غذای کمکی در هفته اول هفت ماهگی
سحر یا سپیده دم   :  شیر مادر
صبح   :  شیر مادر
ظهر  :   شیر مادر + حریره بادام یا پوره میوه (با یک قاشق مربا خوری شروع نمایید و به تدریج بر حسب اشتهای کودک روزی یک قاشق اضافه نمایید) + آب جوشیده سرد شده
بعد از ظهر   :  شیر مادر
غروب  :   شیر مادر
آخر شب  :   شیر مادر
آخر شب تا سحر  :   شیر مادر (در صورت بیدار شدن کودک)
تعداد دفعات شیر و غذای کمکی در هفته دوم هفت ماهگی
سحر یا سپیده دم  :   شیر مادر
صبح  :   شیر مادر
ظهر  :   شیر مادر + فرنی یا شیر برنج یا حریره بادام (5 تا 10 قاشق مربا خوری) + آب جوشیده سرد شده
بعد از ظهر  :   شیر مادر
غروب  :   شیر مادر
آخر شب  :   شیر مادر
آخر شب تا سحر  :   شیر مادر (در صورت بیدار شدن کودک)
تعداد دفعات شیر و غذای کمکی در هفته های سوم و چهارم هفت ماهگی
سحر یا سپیده دم  :   شیر مادر
صبح   :  شیر مادر
ظهر  :   شیر مادر + پوره سبزیجات (یک تا ده قاشق مربا خوری)
بعد از ظهر  :   شیر مادر
غروب  :   شیر مادر + سوپ (یک تا ده قاشق مربا خوری) شامل گوشت و سبزیجات به صورت پخته و نرم شده + آب جوشیده سرد شده
آخر شب  :   شیر مادر
آخر شب تا سحر  :   شیر مادر (در صورت بیدار شدن کودک)

توصیه هایی در مورد تغذیه در هفت ماهگی
ماست تازه به دلیل اینکه به تعادل میکروب های طبیعی روده کودک کمک می کند بسیار غذای خوبی می باشد و هم چنین به علت اینکه قند آن لاکتوز است به اسید لاکتیک تبدیل شده و هضم آسانی دارد. همچنین ماست دارای ویتامین B می باشد.
در صورتی که کودک در هنگام اجابت مزاج، زور می زند و به خود فشار می آورد، به جای حریره بادام یا فرنی به او پوره سبزیجات بدهید.
در صورتی که کودک با شیر خشک تغذیه می شود، در جداول بالا شیر خشک را با شیر مادر جایگزین نمایید.
سبزیجات استفاده شده در این ماه می توانند متشکل از سیب زمینی، هویج، جعفری، گشنیز، کدو سبز، لوبیا سبز و ... باشد.
تا یک سالگی تنها سبزی که مصرف آن برای کودک مجاز نمی باشد اسفناج است.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:

تغذیه نوزاد بسیار مهم بوده و آغاز سن هفت ماهگی بهترین زمان برای شروع غذاهای تکمیلی است. در این دوران می‌توانید از غذاهای نیمه جامد استفاده کنید. 

برنج و فرنی، غلات و حریریه بادام و سوپ جزو بهترین گزینه ها در غذای کمکی نوزاد است. 

در واقع در سن هفت ماهگی نوزاد به رشد نسبی رسیده و دستگاه گوارش توانایی دریافت مواد غذایی جامد را خواهد داشت.

در این زمان کودکتان می‌تواند بنشیند و از شیرخوار بودن برای مصرف غذاهای کمکی آماده شود. والدین تا قبل از یکسالگی نوزاد نگرانی‌های زیادی در رابطه با مصرف غذای کمکی دارند و نمی‌دانند چگونه و به چه میزان از این غذاها استفاده کنند. 

اگر شما هم فرشته کوچکتان پا به هفت ماهگی خود گذاشته است و می‌خواهید در رابطه با تغذیه نوزاد بیشتر بدانید، با ما تا پایان این مطلب همراه باشید!

چه زمانی برای شروع غذای کمکی مناسب است؟

لازم است بدانید: برخی از اجزای بدن نوزاد تا قبل از هفت ماهگی هنوز به تکامل نرسیده است و دستگاه گوارش نوزاد یکی از این اجزای مهم و ضروری است، به همین دلیل اگر قبل از هفت ماهگی در تغذیه نوزاد از غذای کمکی استفاده کنید، باعث اسهال می‌شود.

یکی دیگر از معایب استفاده از غذای کمکی قبل از سن هفت ماهگی اینست که حجم معده فرشته کوچکتان به دلیل گنجایش اندک با خوردن غذای کمکی پر می‌شود و نمی‌تواند از شیر مادر هم تغذیه کند و با استفاده از غذای کمکی میلی به خوردن شیر شما ندارد، از اینرو تغذیه نوزاد در حد کافی نخواهد بود و رشد خوبی نخواهد داشت. به همین دلیل نوزاد بایستی تا قبل از هفت ماهگی از شیر مادر استفاده کند تا به خوبی رشد کرده و تقویت شود.

در سن هفت ماهگی دستگاه گوارش به اندازه‌ای از رشد رسیده است که بتواند غذای کمکی را دریافت کند و دچار آلرژی و حساسیت نشود، چرا که اگر بخواهید از غذای کمکی قبل از این سن استفاده کنید احتمال اینکه باعث بروز حساسیت و آلرژی شود زیاد است! 

بنابراین بهترین زمان برای شروع غذای کمکی در تغذیه نوزاد، سن هفت ماهگی است.

عوارض استفاده از غذای کمکی در تغذیه نوزاد

به همانقدری که زمان لازم برای شروع غذای کمکی مهم است، به تاخیر انداختن آن هم عوارض خودش را به همراه خواهد داشت. 

در واقع تغذیه نوزاد از سن هفت ماهگی به بعد به تنهایی با شیر مادر تامین نمی‌شود و استفاده از غذای کمکی سبب می‌شود کودک بتواند با طعم غذاها آشنا شود و به آنها تمایل داشته باشد، تعداد کثیری از نوزادان هستند که به دلیل استفاده طولانی مدت از شیر مادر، تمایلی به مصرف غذاهای کمکی نداشته و باعث اختلال در رشد آنها می‌شود.

در واقع عدم استفاده از غذای کمکی برای رشد کودک مضر است و رشد را با کندی روبرو می‌کند. از این رو از سن هفت ماهگی بایستی کودکتان را برای خوردن غذاهای کمکی آماده کنید. 

برنج و فرنی بهترین غذای کمکی برای رشد کودک است که می‌توانید در طول روز از آن‌ها به اندازه کم استفاده کنید. همچنین لازم است بدانید: استفاده از غذای کمکی باعث می‌شود نوزاد با عمل جویدن هم آشنایی پیدا کند و تمایل بیشتری به آن نشان دهد. از این رو با غذاهای مناسب، نوزادتان را برای مصرف غذاهای کمکی تشویق کنید.

مواد غذایی مناسب برای استفاده از غذای کمکی

برنج و فرنی بهترین و مناسب ترین غذای کمکی برای نوزاد است. هضم کردن برنج و فرنی برای نوزاد راحت است و پیشنهاد می‌شود از همین دو غذای کمکی استفاده کنید. 

مقدار غذای کمکی هم بایستی از کم شروع شود. به طور مثال می‌توانید از غلات و فرنی در حد یک قاشق مربا خوری تا سه مرتبه در طول روز استفاده کنید.

استفاده از غلات و حریره بادام در تغذیه نوزاد

می‌توانید فرنی و برنج را به مدت یک ماه ادامه دهید و با توجه به میل کودک، از حریره بادام هم استفاده کنید. یکی از مهمترین نکته در زمان استفاده از غذای کمکی مقدار آنهاست، شما بایستی از میزان کم استفاده کنید به طور مثال برای مصرف غلات و یا حریره بادام باید از روزی یکبار شروع کنید و کم کم میزان آن را افزایش دهید. 

شیربرنج هم یکی از غذاهای خوشمزه و باب میل اکثر نوزادان است که می‌توانید از آن استفاده کنید. در خیلی از مواقع هم تا یکسالگی کودک می‌توانید از این غذاهای کمکی به عنوان یک وعده غذایی کمکی بهره‌مند شوید.

استفاده از سبزیجات در تغذیه نوزاد

سبزیجات را هم می‌توانید در تغذیه نوزاد به کار ببرید! لوبیا سبز، کدو سبز، سیب زمینی، هویج و جعفری برای غذای کمکی نوزاد یک گزینه مناسب است. در این زمان شما می‌توانید در کنار استفاده از فرنی و برنج، برای نوزاد خود سوپ سبزیجات بپزید و با ترکیب برنج و سبزیجات یک غذای کمکی مقوی برای فرشته کوچکتان بپزید. 

سوپ یکی از غذاهای کمکی مقوی بوده که با به کار بردن هر یک از موارد بالا می‌توانید به رشد کودکتان کمک کنید. همچنین یادتان باشد که تمامی موارد را در یک سوپ به کار نبرید، به طور مثال می‌توانید هر چند روز یکبار، نوع جدیدی از سبزی را به سوپ اضافه کنید. 

اینکار باعث می شود کودک یک مزه جدید را احساس کند و برایش خوشایند باشد.

استفاده از گوشت و مرغ در تغذیه نوزاد

سعی کنید از گوشت و مرغ در سوپ استفاده کنید و گوشت را به خوبی در قطعات کوچک داخل سوپ ریخته تا به خوبی پخته شود. غذاهایی که برای نوزاد آماده می‌کنید بایستی رقیق باشند و سپس به غلظت آنها اضافه شود.

آنچه باید بدانید

برای پختن سوپ بایستی از سبزیجاتی استفاده کنید که برای کودک در سن هفت تا نه ماهگی مناسب باشد. اسفناج یکی از سبزیجاتی است که مصرف آن مجاز نبوده و نباید از آن برای پختن سوپ نوزاد استفاده کنید. 

همچنین زمانیکه نوزاد نسبت به خوردن غذای کمکی بی میل است به هیچ عنوان پافشاری نکنید و چند روز بعد دوباره امتحان کنید. سعی کنید هربار غذای جدیدی به او بدهید تا به خوبی با مزه و طعم غذاها آشنا شود.