مهر محبوب
این کتاب با هدف بررسی و تحقیق در آثار و خواص محبت امام زمان(عج) به نگارش در آمده است. مؤلف می نویسد: محبت یک ودیعه الهی و امانت فطری است که در درون همه موجودات عالم به ویژه انسان قرار داده شده است که به دنبال آن انسان و جهان همیشه به دنبال محبوب حقیقی در سیر و سفرند. پس از خداوند جهان انبیا و اولیای الهی ملاک های محبوب واقعی را دارند و محبت به آنان دارای خواص و آثاری است که در اثر حاضر به توضیح آنها پرداخته می شود. مجموعه مطالب کتاب در ضمن چهار بخش و 335 صفحه به شرح زیر تنظیم و ارائه شده است. به دنبال پیشگفتار در بخش اول که تحت عنوان مقدمه آمده است مفهوم محبت و ابزار تحقیق و نیل به محبت و محبت در جهان و انسان و قرآن و احادیث و... تشریح می شود در بخش دوم موجبات محبت (حب ذات و احسان و حب جمال) بررسی می شود. در بخش بعدی خواص و آثار محبت توضیح داده می شود و آن گاه در بخش پایانی برخی از صفات محبوب نظیر دل آرایی نامحدود، وفا و جذبه و گذشت و... مورد اشاره قرار می گیرد و صفحات پایانی اثر به ذکر فهرست آثار و اشخاص و اماکن و مانند آن اختصاص دارد.
مهدی منتظر(عج)
اثر حاضر خلاصه ای از کتاب ارشاد الطالب الی الحجة الغائب است که در آن کتاب به طور مبسوط درباره ابعاد مختلف فرهنگ مهدویت و به ویژه شخصیت حضرت بقیة الله(عج) بحث شده است. مؤلف محترم پس از تألیف آن اثر سزاوار دیده اند تا تلخیصی از مجموعه مطالب فنی و استدلالی آن کتاب را به صورت بسیار ساده و روان برای استفاده عام مردم منتشر نمایند بر این اساس مطالبی را که بیشتر برای اغلب مردم مفید و لازم است در پنج بخش تحت عنوان مهدی منتظر(عج) به شرح زیر در این کتاب ارائه کرده اند.
بخش اول در خصوصیات و علائم مشخصه حضرت مهدی(عج)؛ بخش دوم در خصوصیات غیبت و علل و فوائد آن؛ بخش سوم اوضاع جهان در زمان غیبت کبری و چگونگی زندگی آن حضرت؛ بخش چهارم در علائم ظهور؛ بخش پنجم در کیفیت ظهور؛ بخش ششم در وظایف و تکالیف ایام غیبت و ظهور. مجموعه این مباحث به همراه فهرست های فنی لازم و ذکر منابع و مآخذ که در تحقیق و پژوهش ویرایش جدیدی که بر آن افزوده شده است در 530 تنظیم و منتشر شده است.
تاریخ عصر غیبت
این کتاب را ابتدا به عنوان متن درسی برای تدریس در مرکز جهانی علوم اسلامی، حجة الاسلام والمسلمین پورسیدآقایی به نگارش درآورد. پس از چندین دوره تدریس و تکمیل مباحث و اضافه شدن چند بخش دیگر به صورت کتاب مستقل در نه فصل و در 459 صفحه چاپ و منتشر شده است.
در فصل اول به بررسی منابع تاریخ عصر غیبت و در فصل دوم به زندگانی امام مهدی(عج) و در فصل سوم وضعیت سیاسی اجتماعی و فکری عصر عباسیان در آستانه غیبت و در فصل چهارم وضعیت فکری و سیاسی و اجتماعی شیعه در آستانه غیبت صغری پرداخته می شود. آن گاه در فصل پنجم چگونگی زمینه سازی برای ورود شیعیان به عصر غیبت کبری مورد اشاره قرار می گیرد. در فصل ششم تاریخچه سازمان وکالت اهل بیت علیهم السلام و اینکه وکیلان آنها چگونه انتخاب شده، چه وظایفی را برعهده داشتند و جایگاه آن ها در عصر غیبت صغری مورد بررسی واقع شده است. در فصل هفتم به شیوع وضعیت سیاسی و اجتماعی و فکری دوره غیبت صغری و چگونگی آغاز آن و فلسفه غیبت و چگونگی آغاز آن و فلسفه غیبت و معرفی نواب اربعه پرداخته می شود در فصل هشتم مهم ترین وقایع دوران غیبت کبری نظیر مبارزات فکری و سیاسی علمای شیعه و دوره های مرجعیت دینی علمای شیعه و... بررسی می شود و در آخرین فصل کتاب سیره و آثار علمی و دینی امام مهدی(عج) به نحو اختصار تشریح می شود.
رهبری بر فراز قرون
این کتاب ترجمه نوشته ارزشمندی از شهید آیة الله سیدمحمدباقر صدر با عنوان بحث حول المهدی است که دکتر عبدالجبار شراره پس از تحقیق و افزودن مقدمه ای مفصل، به همراه پاورقی های سودمند در 120 صفحه تنظیم کرده و به چاپ رسانده است. متن اصلی کتاب در پاسخ به برخی شبهات در قالب هشت گفتار به شرح زیر تدوین شده است: گفتار اول در چگونگی طول عمر امام مهدی(عج)؛ گفتار دوم: رابطه اعجاز با طول عمر؛ گفتار سوم: علت اصرار بر رهبری امام مهدی(عج) که نتیجه ای جز تعطیلی قوانین طبیعی در پی ندارد؛ گفتار چهارم: شایستگی های رهبر منتظر به کمال رسید؛ گفتار پنجم: وجود خارجی امام مهدی(عج) چگونه پذیرفتنی است؟ گفتار ششم: علت عدم ظهور حضرت مهدی(عج)؛ گفتار هفتم: چگونه یک فرد می تواند سرنوشت بشریت را تغییر دهد؟ گفتار هشتم: در روز موعود چه وقایع و تغییراتی رخ خواهد نمود.
در انتظار ققنوس
کتاب حاضر ترجمه کتاب ارزشمند المهدی المنتظر فی الفکر الاسلامی نوشته سید ثامر هاشم العبیدی است که در نقد و رد برخی از شبهات احمد الکاتب تهیه و تدوین شده است.
مباحث کتاب به دو بخش کلی موعودشناسی و مهدی باوری تقسیم می شود. در بخش نخست مجموعه مطالبی در ضمن چهار فصل به شرح زیر به چشم می خورد: فصل اول: سیمای موعود در آیینه ثقلین؛ فصل دوم: مهدی شناسی؛ فصل سوم: لغزش گاه های مهدی پژوهی؛ فصل چهارم: جستاری در باب مهدویت و خرد پذیری. در بخش دوم مباحث مهدی باوری در هفت فصل ارائه می شود. این مباحث عبارتند از: مهدوی باوری و ضرورت تعمیق پیوندهای عاطفی با امام زمان(عج) و مهدی باوری و امنیت روانی. آن گاه بحث کالبد شکافی انتظار و نقش مهدی(عج) در گسترش یکتا پرستی، مورد بحث قرار می گیرد. در ادامه نیز مطالبی درباره تأثیر ایمان به مهدی بر فرهنگ تشیع از دیدگاه خاورشناسان و توطئه های استکبار جهانی علیه مهدی باوری ارائه می شود. و در قسمت آخر این بخش، فصلی نیز به اشعار علمای فرزانه که در زمینه معارف مهدویت اشعاری سروده اند اختصاص داده شده است.
حضرت مهدی(عج) تجسم امید و نجات
نویسنده در این اثر می کوشد پس از تبیین مفهوم و اقسام امید، نقش آن را در حفظ کیان و انسجام جوامع آشکار سازد و دیدگاه خاص مکتب تشیع را درباره امید واقع گرایانه توضیح دهد. آن گاه با اشاره به بن بست های موجود، راه های رهایی از این تنگناها را مورد اشاره قرار می دهد. در ادامه مسئله امید به نجات را در آموزه های آیین های زرتشت، یهود، مسیحیت، اسلام و نظریه پردازان جهان غرب بررسی می کند. سپس مؤلف پیشینه تاریخی اعتقاد شیعه به مهدی(عج) و ویژگی های عصر امام دهم و یازدهم(عج) و چگونگی تولد حضرت مهدی(عج) و علل وقوع مسئله غیبت و نقش وکلا در سازمان سیاسی شیعه و فایده وجودی امام غائب تا آثار انتظار و مسئله ملاقات با امام زمان(عج) و معرفی زمینه سازان ظهور و زمان و شروط ظهور، و ویژگی های دولت حضرت مهدی(عج) و آثار خکومت امام مهدی(عج) و جهان پس از قائم(عج) در طی حدود سیصد صفحه مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
معرفت امام عصر(عج)
یکی از بحث های مهم مربوط به معارف امام زمان(عج) شناخت حضرت مهدی(عج) است. در اثر حاضر تلاش می شود تا به برخی از سئوالات مربوط به لزوم شناخت امام زمان(عج) پاسخ هایی ارائه شود. مجموعه مطالب کتاب در دو بخش و 336 صفحه به شرح زیر به نگارش در آمده است:
در بخش اول با عنوان اهمیت معرفت امام(عج) مباحثی چون اهمیت امام شناسی و جایگاه آن در مجموعه اعتقادات تشیع مطرح می شود. سپس از طریق تطبیق مبحث ضرورت امام شناسی به مسئله معرفت امام زمان(عج) درباره این موضوع مطالبی ارائه می شود. در بخش دوم، یعنی معرفت امام عصر(عج) در زمان غیبت، در زمینه دینداری در زمان غیبت چگونگی معرفت امام عصر(عج) در زمان غیبت و... بحث می شود.
تاریخ زندگانی حضرت مهدی(عج)
در این کتاب به صورت مختصر تاریخ زندگانی حضرت مهدی(عج) بررسی شده است. نویسنده مجموعه مباحث مورد نظر خود را در بیست بخش به شرح ذیل تنظیم و تدوین کرده است:
در بخش اول، نام و نسب و القاب و کنیه، در بخش دوم، سرگذشت مادر امام عصر(عج)، در بخش سوم وقایع مربوط به ولادت حضرت مهدی(عج)، در بخش چهارم، اوصاف امام زمان(عج) و در ادامه معجزات و کرامات امام عصر(عج) بررسی می شود. در بخش ششم، بحث های مربوط به انتظار و منتظر و در بخش هفتم آیات قرآنی مربوط به امام زمان(عج) و در بخش هشتم، موضوع دیدار و ملاقات امام(عج) مطرح شده است. در بخش های بعدی مباحثی در زمینه علایم ظهور، فتنه های آخرالزمان چگونگی تحقق ظهور و وقایع آن و اوصاف مردم زمان ظهور و دشمنان و یاران امام (عج) و بحث رجعت، حکومت امام زمان(عج) و سیره و شیوه حکومت داری آن حضرت ارائه شده است. مجموعه این مطالب در ضمن حدود 190 صفحه تنظیم و منتشر شده است.
داستان هایی از امام زمان(عج)
در لابلای متون روایی و تاریخ و سیره حکایت های زیادی از زندگانی امام زمان(عج) نقل شده است که هر یک از آنها برای آشنا سازی توده مردم با سیره و شخصیت آن حضرت بسیار مفیدند. مؤلف اثر حاضر با هدف ترویج فرهنگ مهدویت و نشر معارف امان زمان(عج) پس از بررسی سه جلد از کتاب ارزشمند بحارالانوار (53 و 52 و 51) حدود 139 داستان قصه و حکایت استخراج و با نثری روان و قابل استفاده برای عموم به نگارش در آمده است. مجموعه این حکایت ها پس از ترجمه و تنظیم در 315 صفحه چاپ و منتشر شده است.
جلوه نگار
این کتاب با همکاری انتشارات نشر یاقوت در 120 صفحه تهیه و منتشر شده است. مؤلف پس از بررسی مجموعه توقیعات و سخنان و روایاتی که از حضرت مهدی(عج) نقل شده است، مجموعه ای از مطالب آنها را که در زمینه های اعتقادی و اخلاقی و فقهی و اجتماعی است در قالب پاسخ به چهل سؤال از زبان امام زمان(عج) تنظیم و نگارش کرده است. مؤلف برای هر چه بهتر و کامل تر شدن مباحث در مواردی توضیحاتی را با استفاده از آیات قرآن کریم یا روایات حضرات معصومین علیهم السلام اضافه کرده اند که این کار به غنای مطالب کمک کرده است. برخی از سئوالات این دفتر که به همراه پاسخ های امام عصر(عج) آمده است مربوط به مطالب زیر است:
هدف از بعثت، اعجاز پیامبران، بشر بودن انبیا، علت عدم پیروزی همیشگی انبیای الهی، دلیل، منزل و استمرار و انتصاب امام و امامت، وظیفه شیعیان در دوره غیبت، پاسخ به منکران حضرت، توصیه به نماز و عدم تأخیر آن و تکذیب مدعی ملاقات.
درود و درد
مؤلف با مرور تک تک جملات زیارت شریف آل یاسین و به دست دادن شرح گونه ای ادبی با هدف راز و نیاز با حضرت مهدی(عج) این کتاب را در 206 صفحه به نگارش در آورده است. در حقیقت هر یک از بندهای زیارت، بهانه ای شده است تا مؤلف مجموعه امیدها و آرزوهای قلبی خود را با زبان مخصوص دعا و استغاثه به ساحت مقدس حضرت بقیة الله(عج) عرضه بدارد. علاوه بر این در لابلای راز و نیازها به اندازه ای که بضاعت و توان علمی مؤلف اجازه داده است از طریق آوردن آیات و روایات در زمینه برخی وقایع تاریخی و مباحث اعتقادی نیز مطالب سودمندی را با همان قلم و به شیوه ای ادبی مطرح کرده اند که در نوع خود بسیار آموزنده و مفید است.
صحیفه مهدیه
در زمینه دعاها و زیارات مربوط به امام زمان(عج) مجموعه های زیادی به سبک های مختلف پژوهشگران معارفِ مهدویت تدوین و منتشر کرده اند که اثر حاضر از جمله آنهاست. مجموعه مطالب آن در دوازده باب و مقدّمه و خاتمه تنظیم شده است.
در مقدمه از اهمیت و آداب و مکان و زمان های مخصوص به دعا و زیارات به صورت نسبتا مبسوط بحث می شود. در باب اول از مجموعه نمازهایی که با هدف هدیه به امام زمان(عج) مشخص شده است سخن به میان می آید.
در باب دوم دعاهای قنوت ائمه اطهار و امام زمان(عج)، و در باب سوم ادعیه بعد از نماز، در باب چهارم دعاهای ایام هفته، در باب پنجم دعاهای هر ماه، در باب ششم دعاهایی که مخصوص به زمان خاصی نیستند، در باب هفتم شیوه های توسل به حضرت بقیة الله، در باب هشتم شیوه نوشتن نامه به امام زمان(عج)، در باب نهم استخاره ها، در باب دهم دعاهای منقول از پدران امام عصر(عج)، در باب یازدهم زیارت های حضرت، در باب دوازدهم زیارات نواب اربعه و در خاتمه بعضی از عباراتی که مورد توجه حضرت مهدی(عج) هستند مورد اشاره قرار می گیرند. مجموعه این مباحث در 560 صفحه تنظیم و منتشر شده است.
عصاره خلقت...
در این کتاب مطالبی کوتاه و در عین حال نفیس در وصف عصاره خلقت حضرت مهدی(عج) آمده است. کلیه مطالب آن از مجموعه گفتارها و نوشته های حضرت آیة اللّه جوادی آملی خوشه چینی شده است. برخی از موضوعات ارائه شده در اثر حاضر عبارتند از: صبح میلاد، فضیلت نیمه شعبان، انتظار فرج، آثار انتظار، وظیفه شیعه در عصر غیبت، جلوه های انتظار، منافع امام غائب، حکمت های غیبت امام زمان(عج)، اصحاب خاص مهدی(عج)، بهای سنگین پیروزی و نصرت الهی شرط اصلی پیروزی. مجموعه این مباحث به صورت بسیار مختصر در 120 صفحه تنظیم و چاپ شده است. همان طور که در مقدمه ناشر آمده است این اثر نغز حاوی نکات عمیق و برجسته ای است که قطعا برای طبقات مختلف کارآمد و مؤثر است و با تمام اختصاری که دارد می توانند خوانندگان گرامی رابه عظمت و بزرگی آن مظهر کبریایی حق تعالی توجه داده، راه را برای هدف فوق استوار سازد.
شیوه های یاری قائم آل محمد(عج)
نام کتاب: شیوه های یاری قائم آل محمد(عج)ناشر: محقق
نویسنده: مرحوم آیة الله محمدباقر فقیه ایمانیسال و نوبت چاپ: چاپ اول، 1419ه.ق
محقق:آیة الله مهدی فقیه ایمانی
بسیاری از ارادتمندان امام عصر(عج) با انجام دادن کارهای مختلف تلاش می کنند تا در عصر غیبت امام(عج) به گونه ای به یاری حضرتش بپردازند. اما در اغلب موارد از اینکه باید چه کاری را انجام بدهند تا در زمره یاران آن حضرت قرار گیرند اطلاع کافی ندارند. در کتاب حاضر مؤلف محترم تلاش می کنند تا شیوه های یاری آن حضرت را به صورت مفصل تبیین کند. گرچه این اثر را نویسنده محترم لواء الانتصار فی کیفیة نصرة الانصار نامیده است ولی محقق و مصحح محترم برای آشنایی بیشتر و بهتر مخاطبان، عنوان شیوه های یاری قائم آل محمد(عج) را بر آن برگزیده اند.
مجموعه مطالب این کتاب در 243 صفحه و در قالب دو باب تنظیم و تدوین شده است. به دنبال بحثی درباره غنای ذاتی خداوند و حکمت درخواست کمک از بندگان، در باب اول در سه فصل مطالبی به شرح ذیل به چشم می خورد: اخباری در اهمیت و فضیلت ائمه اطهار علیهم السلام ، کیفیات یاری حضرت ولی عصر(عج) در امر دین و شیوه های یاری خود آن حضرت. در قسمت اخیر در مورد دوازده روش برای امام عصر(عج) به صورت مفصل بحث شده است.
ظهور حضرت مهدی(عج) از دیدگاه اسلام و مذاهب و مال جهان
نویسنده: سید اسدالله هاشمی شهیدی
ناشر: انتشارات مسجد مقدس جمکران
نوبت و تاریخ چاپ: بهار 1380
در کتاب حاضر مؤلف می کوشد به صورت تفصیلی مسئله موعود جهانی را از دیدگاه ادیان مختلف به ویژه اسلام، مسیحیت، یهود، زرتشت و آیین هندو و مانی و... بررسی کند. بر این اساس مجموعه مطالب کتاب را در دوازده فصل به شرح ذیر تنظیم کرده است:
فصل اول: مسئله مهدویت و اندیشه ظهور حضرت مهدی(عج)؛ فصل دوم: نوید اسلام درباره ظهور مهدی(عج)؛ فصل سوم شناخت مهدی(عج)؛ فصل چهارم: اعتراف اندیشمندان اهل سنت به صحت روایات مهدی(عج)؛ فصل پنجم: گفتار اندیشمندان اهل سنت درباره مهدی(عج)؛ فصل ششم: قضاوت های نادرست مستشرقین و...؛ فصل هفتم: مسئله انتظار؛ فصل هشتم: نویدهای ظهور مهدی در قرآن؛ فصل نهم: نویدهای ظهور مهدی در کتب مقدس؛ فصل دهم: دین آینده جهان؛ فصل یازدهم: اوضاع جهان پیش از ظهور مهدی(عج)؛ فصل دوازدهم: سیمای راستین مهدی و حکومت او.
مجله گلبرگ مهر 1380، شماره 21
