شهرستان نیر یکی از شهرهای استان اردبیل است که دارای مناطق تفریخی طبیعی مانند بولاغلار، و آثار تاریخی مانند کاروانسرای شاه عباسی، قلغه بوینی یوغنون و چند اثر دیگر است که ارزش سفر به این شهر را دوچندان میکند.
یکی از شهرستانهای واقع در استان اردبیل ؛ شهر نیر (Nir) است، وجود معماریهای صخره ای در این منطقه نشان دهنده پیشینه تاریخی این شهر است. ارتفاع شهر نیر از سطح دریا حدود 1500 متر است و در مسیر اتوبان اردبیل سراب قرار گرفته است. این شهر حدود 35 کیلومتر با اردبیل فاصله دارد. و با شهرهای با سراب، میانه، و کوه سبلان همسایه است. آب و هوای این شهر در زمستان بسیار سرد و در تابستان خنک است. میزان بارندگی سالانه در آن حدود 350 میلیمتر است و همین میزان بارش باعث رونق کشاورزی و کشت و کار شده است.
اقتصاد این شهر بر پایه کشاورزی، دامپروری، شیلات، گردشگری و معادن است، مردم آن اکثراً شیعه هستند و زبان آنها آذری است. این شهرستان دارای آثار تاریخی مانند، انبار نظامی گلستان، قلعههای كورائيم و دابانلو، پناهگاه غار، انبار اباذر، دژ زیرزمینی و کاروانسرا شاه عباسی است. برای رسیدن به شهرستان نیر باید اول خود را به اردبیل برسانید سپس از جاده سراب به اردبیل مسیری 38 کیلومتری را در 40 دقیقه طی کنید تا به شهرستان نیر برسید.
جاذبههای شهر نیر را بشناسید
نیر شهر کوچکی در استان اردبیل است که می توان با آگاهی از دیدنیهای آن مسیر سفر را به خاطر انگیز ترین قسمت آن تبدیل کرد. کافی است گشتی در این شهر کوچک زده تا با سادگی و تاریخچه بی نظیر آن آشنا شوید.
1. قلعه بوینی یوغون
در فاصله 11 کیلومتری مرکز شهر نیر روستایی به نام کور عباسلو قلعه قدیمی 3000 سالهای وجود دارد که مربوط به اوایل دوران هخامنشیان است. این قلعه با سنگهای بزرگ روی یک صخره ساخته شده است و گفته میشود که در دوران اشکانی و جنگهای ایران و روم از رونق فراوانی برخوردار بوده است. در بخش جنوب غربی قلعه آثاری از یک آسیاب سنگی قدیمی نیز به چشم میخورد.
2. کاروانسرای شاه عباسی
به فرومان شاه عباس صفوی در آن دوران یک کاروانسرا در فاصله 10 کیلومتری شهرستان نیر در گردنه سایین و به سبک 4 ایوانی ساخته شده است. این کاروانسرا دارای 24 اتاق جهت مبادله کالا، هشت شترخوان، بار انداز، سه حجره، حیاط و هشت تالار مستطیل شکل است. امروزه این کاروانسرا را میتوانید در 200 متری جاده اردبیل-مشگین شهر مشاهده کنید. همچنین یک قبرستان کوچک قدیمی نیز در نزدیکی آن قرار دارد و برای ساخت آن از مصالح بومی در منطقه استفاده شده است. این کاروانسرا در سال 1362 با شماره ملی 1653 در فهرست آثار ملی كشور ثبت شده است.
3. منطقه تفریحی بولاغلار
اینجا یکی از تفریحگاههای طبیعی و نمونه ایران است که در فاصله 500 متری شهر نیر قرار گرفته است و مجموعهای از چشمههای جوشان در آن واقع شده است. این منطقه نزدیک جاده نیر - سراب است و مساحت آن چیزی در حدود 285 کیلومترمربع است. بولاغلار که یکی از هدفهای گردشگری شهر نیر محسوب میشود به عنوان محلی برای پرورش ماهی نیز مورد استفاده کشاورزان مخلی قرار میگیرد. بهترین زمان سفر به آن در ماه شهریور است که یک جشنواره آش محلی نیز در آن برگزار میشود.
4. پل قرمز نیر
در دوران صفویه روی رودخانه آغلاغان شهر نیر یک پل ساده و کاربردی با آجرهای قرمز ساخته شد. این پل در ابعاد 37/90×5×5/50 متر بنا شده و دارای 4 دهانه بزرگ و سه دهانه کوچک است و پایههای آن از سنگ ساخته شده است. امروزه برای جلوگیری از تخریب آن یک پل جدید برای رفت و آمد خودرو در کنار پل قرمز احداث شده است.
5. چشمههای آب گرم شهرستان نیر
واقع شدن شهرستان نیر در دامنه کوه سبلان، سبب به وجود آمدن چشمه های جوشان در این منطقه گردیده است به طوریکه پس از شهرستان سرعین در رتبه دوم از منظر وجود چشمههای آب گرم در استان اردبیل قرار دارد.
بوشلی، بولاغلار، قینرجه، ایلانجیق، حمام دره سی، دیبسیز گلی، تجرق، دیمان، داش آلتی، الله اکبر، قره بلاغ، سقز چی و چشمه حمام قره شیروان از جمله چشمههای آب گرم شهرستان نیر هستند که در درمان انواع بیماریهای پوستی، روماتیسمی و دردهای مفصلی از مشخصههای این آبهای گرم به شمار میروند.