چهل اختران؛  چهل چراغ همیشه روشن قم

مقبره امامزاده مبرقع با ورودی کاشی‌کاری شده، مقبره امام‌زاده زید با گنبد کلاهی شکلش و مقبره چهل اختران هنوز در هر اذان انعکاس‌دهنده تلاوت ۱۰۵ تن از خاندان رضویه است که به‌آرامی و در ردیف‌های منظم در کنار هم آرامیده‌اند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، استاد سلطان قمی وقتی اولین خشت سقف مرتفع چهل اختران را با وضو و بسم‌الله بنا می‌کرد تنها به ساخت مقبره‌ای معنوی برای نوادگان امام جواد(ع) فکر می‌کرد که برای خادمی حرم حضرت معصومه(س) به این شهر هجرت کرده بودند و باور نمی‌کرد روزی این مکان  سومین قطب زیارتی و گردشگری استان قم خواهد شد.

وارد صحن که می‌شویم روبه‌رو، مقبره امامزاده مبرقع با ورودی کاشی‌کاری شده و در ضلع غربی،  مقبره  امام‌زاده زید با گنبد کلاهی شکلش قرارگرفته و درمجموع سه مقبره امامزاده مبرقع، چهل اختران و امامزاده زید در این مکان وجود دارد.

کاشی‌کاری‌های فیروزه‌ای سر در مقبره و دیوارهای داخلی آیینه‌کاری شده بااینکه از سال 950 تا امروز بارها مرمت‌شده و دیگر شکل اولیه‌اش را ازدست‌داده اما هنوز در هر اذان انعکاس‌دهنده تلاوت 105 تن از خاندان رضویه است که به‌آرامی و در ردیف‌های منظم در کنار هم آرامیده‌اند.

امامزاده موسی مبرقع که به خاطر چهره یوسف گونه‌اش، همیشه چهره‌اش را می‌پوشاند و به برای همین حجاب صورتش به مبرقع شهرت یافت، با خواهرانش به این شهر آمد و آغاز هجرت این خاندان به این شهر شد، وی افتخار ساخت گنبد و بارگاه حرم حضرت معصومه(س) را به نام خود در تاریخ ثبت کرد و بعد از فوت در خانه خود به خاک سپرده شد، سپس این بنا به‌فرمان شاه‌طهماسب صفوی با گنبد آجری بر مقبره موسی مبرقع فرزند امام جواد(ع) و برادر کوچک امام هادی(ع)  بنا شد و استاد سلطان قمی از مشاهیر معماری دوران صفوی عهده‌دار ساخت آن شد. البته تاریخ ساخت مسجد چهل اختران به دوران قاجار برمی‌گردد.

با بررسی تاریخ قم (378 ه.ق) می‌توانیم  نام چهارده تن از سادات رضویه از خاندان موسی و جعفر و غالباً از طبقه نسوان  از ذریه امام جواد(ع) را در این مقبره پیدا کنیم و بااینکه از دفن چهل زن، چهل مرد و 25 کودک که مجموعه 105 تن است در این مقبره خبر می‌دهند اما متأسفانه نام دقیقی از آن‌ها ثبت‌نشده ست.

یکی دیگر از جاذبه‌های این مکان مذهبی هیئت 400 ساله آن است که سید حسن چاوشی در دوران قاجار برپا کرده  و 140 سال است که دسته عزاداران این هیئت از پرشورترین دسته‌های ثبت‌شده در تاریخ تشیع است. هنگامی‌که ظهر عاشورا بزرگان و سادات دسته که در صف اول به سمت حرم مطهر حرکت می‌کنند، به حرم می‌رسند هنوز انتهای دسته در مقبره امام‌زاده موسی مبرقع است.

ویژگی بارز هیئت چهل اختران این است که نوادگان امام‌زاده مبرقع که امروزه به سادات رضوی، برقعی، چاووشی، تقوی، اخوی، چهل اخترانی  مشهور هستند و در تمام ایران و دنیا پراکنده‌شده‌اند روز عاشورا به این محل و هیئت آبا و اجدادی برمی‌گردند تا نشان دهند  هنوز عشق امام حسین(ع) را مانند اجدادشان زنده نگه‌داشته و سادات را به حرمت جدشان حرمت می‌گذارند.

همچنین خمیه ای که در مقبره در روز عاشورا برپا می‌شود قدمتی 60 ساله داشته و اولین بار با درشکه از اصفهان به قم آورده شده و از جاذبه‌های مذهبی این مقبره ملکوتی به شمار می‌رود.

این گردهمایی پرشور و شجره‌نامه نورانی امامزاده مبرقع نیاز به توجه به این مکان را بیشتر کرده، فضای صحن و کوچه‌های اطراف امامزاده تاب تحمل این جمعیت را ندارد. البته در طرح تفضیلی برای گسترش آن برنامه‌هایی داشته و بخشی از زمین‌های اطراف آن تملک شده است اما تا محوطه‌سازی این امامزاده درشأن سومین قطب زیارتی و گردشگری استان قم تبدیل شود،  راه زیادی در پیش دارد.