ارومیه، مركز استان آذربایجان غربی، در طول شرقی و عرض شمالی در جلگه‌ای به طول ۷۰ و عرض ۳۰ كیلومتر و به فاصله ۱۸ كیلومتری دریاچه ارومیه واقع شده است. این شهر از دو بخش كوهستانی در شمال و غرب و دشتی وسیع در جنوب و شرق تشكیل شده و دارای پنج بخش به نام‌های انزل، سیلوانا، صومای برادوست، نازلو و بخش مركزی است. ارومیه از شمال به سلماس، از غرب به كشور تركیه و از جنوب به اشنویه و نقده محدود می‌شود. دریاچه ارومیه نیز حد فاصل دو استان آذربایجان غربی و شرقی قرار گرفته است.

موقعیت ارومیه روی نقشه

 نام ارومیه، یک لغت کلدانی است و از دو واژه (اور) به معنی نزدیک و (میه) به معنی دریا گرفته شده است؛ سابقا نیز به آن «شهر نزدیک دریا» می‌گفتند. برخی دیگر معتقد هستند ارومیه در گذشته (خورومه) بوده که یک لغت فارسی است و از دو کلمه (خور) به معنی خورشید و (مه) به معنای ماه ساخته شده است. دلیل اطلاق نام خورشید و ماه به شهر رضائیه از آن جهت است که زیبایی‌های طبیعی این نقطه، طعنه به زیبایی خورشید و ماه می‌زند.

نام شهر ارومیه از سال ۱۳۰۵ شمسی به رضاییه تغییر یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دوباره به نام اصلی بازگشت. عده‌ای معتقد هستند زبان ترکی از زبان‌های اولین ساکنان این سرزمین است. جانبداران این نظر می‌گویند آذربایجان از دوران انسان‌های اولیه مسکونی بوده و بارها مسکن اقوام و طوایف مختلف گشته است. طوایف و قبایلی نیز از این مکان به دیگر نقاط کوچ کرده‌اند و گاهی پس از مدت‌ها به همین مکان بازگشته‌اند. به همین دلیل، می‌توان گفت که ارومیه سرزمین گذرگاه و محل سکونت اقوام مختلف بوده است. قبایل ترک زبان نیز از جمله اقوامی بودند که از دیرباز در این سرزمین اقامت داشتند؛ اما آغاز اقامت آن‌ها در این مکان در ابهام مانده است.

قدمت شهر ارومیه با قدمت شهرهای تاریخی و باستانی سارد و نینوا برابری می‌کند؛ اما از این دو شهر قدیمی اثری جز توده‌ای خاک برجای نمانده، در حالی که ارومیه پس از چندین قرن هنوز پابرجا است و یکی از زیباترین شهرهای ایران به شمار می‌رود.

ارومیه دارای اولین بیمارستان به شیوه نوین، اولین مرکز آموزش پزشکی، اولین مدرسه به شیوه نوین، اولین شبکه تلویزیون محلی، اولین نشریه محلی در ایران است؛ همچنین، به عنوان پایتخت والیبال ایران و دومین شهر پرترافیک ایران شناخته می‌شود.

اقلیم، آب و هوای ارومیه

استان آذربایجان غربی یکی از مناطق کوهستانی کشور است و توپوگرافی متنوع و گسترده‌ای دارد. در سراسر ناحیه هم‌مرز استان با ترکیه و عراق، کوه‌های مرتفع برف‌گیر از شمال به جنوب کشیده شده است و آب‌های حاصل از ذوب برف در دره‌های منطقه به صورت رودخانه‌های متعدد در جریان است.

آب و هوای ارومیه با توجه به ویژگی‌های اقلیمی استان, متأثر از جریان‌های مرطوب مدیترانه‌ای و توده هوای مهم سرد سلسله جبال قفقاز است. متوسط بارندگی در آن, ۳۰۰ الی ۴۰۰ میلی‌متر بوده و دمای آن بین ۴۲+ درجه و ۳۰ – در تغییر است. سه رودخانه مهم نازلوچای ـ شهرچای و باراندوزچای در آن جاری است كه در آبادانی و عمران منطقه مؤثر است. مجموع روزهای یخبندان در ارومیه حدود ۱۲۰ روز است که به ترتیب در آبان ماه ۱۹، آذرماه ۲۷، دی‌ماه ۳۰، بهمن‌ماه ۲۸، اسفندماه ۱۴ و فروردین ماه ۶ روز است. روزهای یخبندان در خوی ۱۰۴، در ماکو ۱۰۸ و مهاباد ۹۳ روز در سال است.

بر اساس گزارش ایستگاه سینوپتیک شهر ارومیه، مجموع روزهایی که ارومیه در معرض وزش بادهایی با سرعت حداقل ۷ و حداکثر ۱۶ متر در ثانیه قرار می‌گیرد، حدود ۱۶۴ روز است.

بیشترین سرعت باد مربوط به ماه‌های اردیبهشت و اسفند با ۱۶ متر در هر ثانیه است، کمترین سرعت باد مربوط به ماه‌های دی و بهمن با ۷ متر در هر ثانیه است؛ متوسط سرعت باد در شهر ارومیه نیز ۱۰/۵ متر در هر ثانیه است.

جمعیت، دین و زبان مردم ارومیه

بیشترین جمعیت شهر ارومیه را ترک‌های آذری و کردها و نیز اقلیتی از آشوری‌ها و ارمنی‌ها تشکیل می‌دهند.

ترکیب جمعیتی این شهر در زمان شاه عباس صفوی تغییر یافته است. طبق یک مطالعه دیگر از ترکیب قومی خانوارهای نمونه و مورد بررسی در سطح شهر ارومیه که حدود سال ۱۳۷۹ انجام گرفت، ترک زبانان ۸۵٫۷٪ درصد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده و کرد زبان‌ها حدود ۱۰٫۵٪ بوده‌اند. در این آمارگیری نمونه‌ای، درصد آشوری‌ها، فارس زبان‌ها و ارمنی‌ها در شهر ارومیه به ترتیب ۱٫۷، ۱٫۶ و ۰٫۵ بوده است.

در سرشماری سال ۱۳۹۰، جمعیت شهر ارومیه ۶۶۷٬۴۹۹ نفر بود. از این تعداد ۳۳۴٬۱۳۴ نفر مرد و ۳۳۳٬۳۶۳ نفر زن بود. این تعداد در قالب ۱۹۷۷۴۹ خانوار بودند. ارومیه دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر شمال غربی ایران بعد از تبریز است. ارومیه جزو شهرهای پرتراکم در استان آذربایجان غربی و کل کشور محصوب می‌شود.

اکثر مردم آذری ارومیه شیعه مذهب می‌باشند، ولی تعداد زیادی آذری‌های سنی حنفی و شافعی مذهب نیز در داخل شهر و در بیش از ۲۵ روستا از جمله بالو، قولنجی، کهریز، گل‏تپه، گجین و ولینده زندگی می‌کنند. در ارومیه شماری از ترک زبان‌های اهل حق نیز زندگی می‌کنند. مذهب کردهای ساکن ارومیه نیز اکثرا سنی است.

اقتصاد ارومیه

ارومیه با قرارگیری بر سر راه‌های تجارتی، به عنوان گمرکی برای صادرات و واردات کالا از ایران به دیگر نقاط و بالعکس بوده است. همچنین، ارومیه محلی برای خرید و فروش محصولات کشاورزی و عشایری مردم اطراف این شهر بوده است. نوع محصولات کشاورزی در استان آذربایجان غربی مخصوصا شهر ارومیه باعث شده که این استان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. باغ‌های گسترده انگور و سیب این استان از شهرت خاصی نسبت به شهرستان‌های دیگر برخوردار است و نظر هر بیننده‌ای را در فصل تابستان به خود جلب می‌کند. تنوع انگور و سیب‌ها در نوع خود کم‌نظیر است.

فرودگاه ارومیه

فرودگاه ارومیه یکی از فرودگاه‌های مهم شمال غرب است. فاصله آن تا شهر ارومیه ۱۵ کیلومتر و ارتفاع آن از سطح دریا ۶۱/۱۳۲۴ (۴۳۴۳ پا) است. سنگین‌ترین و پهن‌ترین هواپیمای قابل پذیرش در این فرودگاه B۷۴۷ SP است. فرودگاه ارومیه دارای دو ترمینال داخلی به مساحت ۴۲۰۰ مترمربع و ترمینال خارجی به مساحت ۴۴۰۰ مترمربع است و هر دو ترمینال مجهز به دستگاه‌های تفتیش بار و مسافر هستند. در حال حاضر نزدیک به ۳۰۰۰۰ مسافر از ترمینال داخلی این فرودگاه تردد می‌کنند. پروازهای داخلی فرودگاه ارومیه به تهران و مشهد و پرواز خارجی به ترکیه، عربستان و دبی دایر است. استان آذربایجان غربی با سه کشور ترکیه، عراق و آذربایجان همسایه است و کنسولگری ترکیه در این شهر مشغول فعالیت است.

هزینه مسکن در ارومیه

خیام جنوبی روبه‌روی کمیته امداد مچه ۱۱

۵۰ مترمربع

تعداد اتاق: ۲ عدد

۱۲۰ میلیون تومان

خیابان کاشانی مابین کوی کیوان و تمدن - کوچ

۳۲۰ میلیون تومان

زیربنا: ۱۵۷ مترمربع

تعداد اتاق: ۲ عدد

خیابان ۸ شهریور - مجتمع فدک

۱۳۵ میلیون تومان

زیربنا: ۱۳۰ مترمربع

تعداد اتاق: ۲ عدد

خیابان عمار - کوچه ۲۳

۱۳۵ میلیون تومان

زیربنا: ۹۰ مترمربع

تعداد اتاق: ۲ عدد

خیابان امام - کوی کاوه - پلاک ۳۷

۱۵۰ میلیون تومان

زیربنا: ۷۵ مترمربع

تعداد اتاق: ۲ عدد

بیمارستان‌های ارومیه

بیمارستان آذربایجان

آدرس: ارومیه، خیابان شهید بهشتی، بالاتر از دانشگاه آزاد

مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره)

آدرس: ارومیه، بلوار آیت ا... مدرس - بلوار ارشاد

مرکز آموزشی درمانی آیت ا... طالقانی

آدرس: ارومیه، خیابان کاشانی، روبه‌روی مجتمع ورزشی تختی، مرکز آموزشی درمانی آیت ا... طالقانی

مركز آموزشی درمانی شهید مطهری ارومیه

آدرس: ارومیه، خیابان كاشانی، روبه‌روی خیابان پانزدهم

بیمارستان شهید عارفیان

آدرس: ارومیه خیابان امام خیابان بسیج

دانشگاه‌های ارومیه

دانشگاه صنعتی ارومیه

آدرس: ارومیه، کیلومتر ۲ جاده بند، بعد از گلشهر ۲، دانشگاه صنعتی ارومیه

دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه

آدرس: ارومیه کیلومتر ۳ جاده سلماس- دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه

دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی

آدرس: ارومیه، اول جاده ارومیه سلماس بعد از پل سوم خرداد، روبه‌روی امور اتباع مهاجرین خارجی

دانشگاه پیام نور ارومیه

آدرس: ارومیه، بلوار باهنر خ ۸ شهریور

سرانه ورزشی در ارومیه

هم‌اکنون ۷۲۷ مکان ورزشی روباز و سرپوشیده خصوصی و دولتی در استان وجود دارد، سرانه کل فضاهای ورزشی استان ۶۲ سانتی مترمربع است که سهم اداره کل ورزش و جوانان ۴۲ سانتی مترمربع است و مابقی به سایر سازمان‌ها و نهادها تعلق دارد.

امکانات تفریحی در ارومیه

• دریاچه مارمیشو
• تفریحگاه بند
• پیست اسکی خوشاکو
• مجموعه گردشگری باری
• مجتمع ساحلی چی چیست
• شهربازی ارومیه