در این مطلب به معرفی یکی از پرماجراترین جاده های ایران می پردازیم؛ آزادراه تهران شمال که رفت و آمد از بخش اول آن میسر شده است. به شما تعدادی عکس از ازادراه تهران شمال نشان می دهیم تا کمی با فضای آن آشنا شوید و با نمایش نقشه کامل آزادراه تهران شمال به شما می‌گوییم که آزادراه تهران شمال از کجا تا کجاست و در طول مسیر آن چه چیزهایی وجود دارد.
آشنایی با آزادراه تهران شمال
آزادراه تهران- شمال نام آزادراهی 121 کیلومتری است که برای اتصال تهران به شهر چالوس طراحی شده و تا کنون دو بخش از آن به بهره‌برداری رسیده است. این مسیر ارتباطی با نام آزادراه ۳ (ایران) هم شناخته می‌شود. آزادراه تهران-شمال به عنوان یک پروژه بزرگ راه‌سازی در کشورمان به شمار می‌رود و در سه استان تهران، البرز و مازندران قرار دارد.
از مزایای احداث آزادراه تهران شمال می توان به این موارد اشاره کرد:
- کوتاه شدن مسیر به میزان حدود 65 کیلومتر
- کاهش زمان سفر از 4.5 ساعت به 1.5 ساعت در روزهای عادی
- ساخت راه ارتباطی سریع و ایمن در چهار فصل سال
- صرفه‌جویی در مصرف سوخت به میزان حدود 35 درصد و حدود 86 میلیون لیتر در سال
- کاهش آلودگی هوا ناشی به دنبال کاهش آلاینده‌های سوخت خودروها
- افزایش ظرفیت عبور نسبت به مسیر کنونی
- کاهش استهلاک وسایل نقلیه
- توسعه صنعت گردشگری و صنایع کشاورزی و تبدیلی
- اشتغال‌زایی
مسیر آزادراه تهران شمال
قطعه یک
اولین بخش از آزادراه از تقاطع غیر همسطح با بزرگراه شهید همت و بزرگراه آزادگان آغاز می‌شود و با عبور از مناطق کن و حاشیه روستای سولقان وارد منطقه کوهستانی توچال شده و با عبور از تونلی به نام تالون و دره لانیز وارد منطقه دو آب شهرستانک (سه راهی شهرستانک) می‌شود.
این بخش حدود 60 کیلومتر مسیر را تا اینجا کاهش می‌دهد. سال ۱۳۷۵ بود که احداث این قطعه آغاز شد و در بهمن ۱۳۹۸ به بهره‌برداری آزمایشی رسید. در تاریخ 6 اسفند 1398 با حضور رئیس‌جمهور، حسن روحانی این قطعه به طور رسمی افتتاح شد.
قطعه دو
در ادامه، این مسیر به موازات جاده چالوس کشیده شده است و در دره سرهنگ، تونلی وجود دارد که به پل زنگوله می‌رسد. این بخش حدود 22 کیلومتر است و حدود 5 کیلومتر کاهش مسیر را دارد. احداث این بخش از خرداد 1396 آغاز شده و هنوز ادامه دارد.
قطعه سه
این مسیر با طول 47 کیلومتر از پل زنگوله تا سه‌راهی دشت نظیر و مرزن‌آباد را دربرمی‌گیرد. عملیات احداث این بخش هنوز آغاز نشده است.
قطعه چهار
حدفاصل سه‌راهی دشت نظیر مرزن‌آباد - چالوس به قطعه چهار آزادراه تهران شمال اختصاص دارد و حدود ۲۰ کیلومتر است. این بخش از آزادراه با گذر از ارتفاعات البرز به موازات جاده کرج - چالوس به شهر چالوس منتهی شده و پایان مسیر با یک تقاطع غیر همسطح به کمربندی چالوس-تنکابن وصل می‌شود. ساخت این بخش از سال ۱۳۷۵ آغاز شد و از سال 1391 مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نقشه آزادراه تهران شمال
Photo by : Unknown
Photo by : Unknown
امکانات آزادراه تهران شمال
هنوز امکاناتی در طول این آزادراه ایجاد نشده اما نقاطی را برای ایجاد تاسیسات رفاهی در نظر گرفته‌اند که در آینده تکمیل می‌شوند.
راه دسترسی به آزادراه تهران شمال
منطقه یک این آزادراه از تهران و سه‌راهی شهرستانک و منطقه 4 آن از شهر چالوس یا سه‌راهی دشت نظیر قابل دسترسی است و مناطق 2 و 3 هنوز افتتاح نشده و به بهره‌برداری نرسیده‌اند.
Photo by : Unknown
قیمت عوارض آزادراه تهران شمال
نرخ عوارض قطعه چهار آزادراه تهران-شمال: 8000 تومان
نرخ عوارض قطعه یک آزادراه تهران-شمال: 25000 تومان در روزهای عادی و 35000 تومان در روزهای پیک سفر.
روز پیک از ساعت ۱۲ ظهر روز چهارشنبه تا پایان روز جمعه و همچنین روزهای تعطیل در نظر گرفته شده است.
سرگذشت ازادراه تهران شمال
آغاز مطالعات اولیه برای طراحی این آزادراه به سال 1353 خورشیدی بازمی‌گردد. پس از پیروزى انقلاب اسلامى مسابقه ای از سوى وزارت راه و ترابرى برای طراحی این مسیر ترتیب داده شد و هیاتی متشکل از نمایندگان وزارت راه و ترابرى و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزى نهاد ریاست جمهوری، بهترین طرح را انتخاب کردند. این آزادراه به عنوان بخشى از آزادراه سراسرى شمال-جنوب نیز محسوب می‌شود که قرار است کوتاه‌ترین مسیر ارتباطى دریاى خزر با خلیج فارس باشد.
احداث این آزادراه از ۲۳ سال قبل وارد برنامه ریزی اجرایی شد اما در سال‌های اولیه در اولویت پروژه‌های عمرانی کشور قرار نداشت و در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ با جدیت بیشتری دنبال شد که احداث و بهره‌برداری از منطقه ۴ آن را در پی داشت. در دولت یازدهم، عملیات اجرایی منطقه یک این آزادراه از اواخر سال ۱۳۹۳ به‌طور جدی دنبال شد. بد نیست بدانید که در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ بخشی از یکی از تونل‌های این آزدراه به دلیل آتش سوزی فروریخت و مصدومیت حداقل هشت نفر از کارگران را در پی داشت. رئیس‌جمهور حسن روحانی در مراسم ۲۲ بهمن سال ۱۳۹۸ آغاز بهره برداری آزمایشی از قطعه یک این آزادراه را صادر کرد و به دنبال آن در روز 23 بهمن صفی از خودروها در ورودی آزادراه تشکیل شد؛ صفی که یک ترافیک 2 ساعته را به دنبال داشت.
افتتاح قطعه یک آزادراه تهران شمال
پس از گذشت ۲۴ سال از کلنگ زنی، قطعه یک آزادراه تهران شمال در روز 6 اسفند 1398 با حضور رئیس‌جمهور حسن روحانی افتتاح شد تا مسافران مسیر کمتری را از تهران برای رسیدن به شهرهای شمالی طی کنند.
در قانون بودجه سال ۱۳۹۷ زمان اتمام احداث آزاد راه تهران-شمال سال ۱۳۹۹ تعیین شده بود اما در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸، پایان پروژه به سال ۱۴۰۰ موکول شد. مناطق دو و سه این آزادراه، پل‌ها و تونل‌های بزرگ و متعددی دارد که بر اساس برآورد مسئولان تا پیش از سال ۱۴۰۲ پایان نمی‌توان آنها را به بهره‌برداری رساند. حال باید ببینیم در آینده چه می‌شود و سرنوشت این آزادراه چه خواهد بود؟
آزادراه تهران شمال در اعداد و ارقام
طول آزادراه: 121 کیلومتر
تعداد خطوط: 2 خط تا 3 خط در هر باند
حداکثر شیب طولی مسیر: 6 درصد
حداقل شعاع قوس‌ها: 450متر
میانگین سرعت: 80 کیلومتر در ساعت
تعداد تونل‌ها در رفت و برگشت: 192 رشته تونل و عبور 40% مسیر معادل 49 کیلومتر از داخل تونل؛ بلندترین تونل‌ها تالون و البرز به ترتیب به طول تقریبی 4900 متر و 6400 متر هستند.
تعداد پل‌های بزرگ رفت و برگشت: 95 دستگاه پل به طول کل حدود 13 کیلومتر
حجم عملیات خاکی در عملیات خاکبرداری و خاکریزی: پیش بینی حدود 39 میلیون متر مکعب
سخن آخر
به یکی از بزرگترین پروژه‌های راه سازی ایران سر زدیم و نگاهی به آزادراه پرماجرای تهران شمال انداختیم.
