جالب ترین آداب و رسوم نوروزی اقوام ایرانی

سال های سال است که نوروز بین ایرانی ها وجود دارد و اقوام مختلف، آن را با آداب و رسوم نوروزی خاصی جشن می گیرند. با نزدیک شدن به نوروز 98 بد نیست برخی از جالب ترین آداب نوروزی و آداب رسوم نوروز بین اقوام مختلف ایرانی را با هم مرور کنیم.

آداب و رسوم نوروز در میان اقوام مختلف ایرانی: ماسال

تالشی های ماسال در نوروز حلوای مخصوص عید می پزند که در گویش خود به این کار حلب سازی می گویند. در شب چهارشنبه سوری زنان خانه غذا می پزند و آن را روی تجر(ایوان خونه) قرار می دهد. آن ها معتقدند که در این روز، خانه باید تمیز باشد که چهارشنبه خاتون که سر می زند، همه چیز را تمیز و مرتب ببیند. ماسالی ها رسم پریدن از روی آب را دارند و صبح روز چهارشنبه قبل از سال نو، 21 بار از روی نهر آب می پرند. یکی از آداب نوروزی جالب مردم ماسال این بوده که در این شب پاگشای نو داماد را انجام می دهند که بدان خشابندان می گویند.

نوروز بین اقوام مختلف ایرانی: شفت

مراسم عروس گوله یا عروس گولی یا گل عروس، در نقاط مختلف گیلان علی الخصوص روستاهای شفت برگزار شده و جز آداب نوروزی از گذشته تا به الان هست. این مراسم نمایشی بوده که در آن سه شخصیت اصلی غول، پیربابو و نازخانم نقش اصلی هستند. نقش ناز خانم را جوانی که لباس زنانه می پوشد، بازی می کند، پیربابو را هم کسی که خودش را پیر کرده، بازی می کند. غول هم مردی است سیه چرده که کلاهی از کاه(کلوش) به سر و لباسی از آن به تن دارد. این نمایش نمادی از ستیز سال نو و کهنه هست. نزدیک عید که می شود در سطح روستاها اجرا می شود و از آیین های سنتی و قدیمی استان گیلان بوده که در گذشته خانه به خانه می رفتند، اجرا می کردند و به ازای آن هدایایی مثل مثل برنج، تخم مرغ، شیرینی و پول را دریافت می کردند. این روزها این نمایش باشکوه تنها در برخی از شهرستان ها و روستاهای محدود برگزار می شود.

آداب و رسوم نوروز در میان اقوام مختلف ایرانی: بانه

کردها از قدیم و ندیم مراسم خاصی برای نوروز داشتند. کوسه گردی یکی از همین مراسم ها بوده که در روستاهای کردستان رواج دارد. کوسه کسی است که لباس کوسه به تن می کند و باعث خنده و سرگرمی مردم می شود. زنان در شب چهارشنبه سوری، دسته ای از موی بچه های خود را می برند و دور می اندازند و با این کار به اعتقاد خود، بلاها را به سال جدید نبرده و با همان دسته مو بلاها را دفع می کنند.

نوروز در میان اقوام مختلف ایرانی: ورامین

از بیست روز مانده به عید، در ورامین تب و تاب پختن سمنو هست. پختن سمنو حدود 15 ساعت طول می کشد و در کنارش آشی هم بار می گذراند و آن را خیرات می کنند. یکی دیگه از رسومی که ورامینی ها دارند، شال اندازی در شب چهارشنبه سوری هست. شال اندازی به این صورت هست که رهگذرها، شالی را به داخل خانه ها می اندازند و صاحبخانه چیزی به اندازه وسعش، در شال قرار داده که رهگذر آن را به بیرون کشد. معمولا آن چیزی که در شال پیچیده شده را شفای بیماران می دانند! ورامینی ها نزدیک عید نان کسمه می پزند، که شبیه نان تافتون بوده ولی شیرین هست.

آداب و رسوم نوروز در میان اقوام مختلف ایرانی: همدان

در همدان سبزه رختن(سبزه انداختن) خیلی خاص انجام می شود. دانه های سبزه را باید آدمی مومن خریده باشد. قبل از نوروز هم در کوچه و خیابان قوت خدر نبی یا غذای خضر نبی، ترکیبی از نون خشک، گردو، پنیر و شیر، با نوای عید اومده خدر نبی یادت نره فروخته و خورده می شود.

نوروز بین اقوام مختلف ایرانی: ترکمن صحرا

در ترکمن صحرا، سپند را نخ کرده و به نشان برکت بالای در خانه آویزون می کنند. موی پسرها را در چهارشنبه سوری جوری که دو طرف گوششون باقی بماند (قالپاق)، می تراشند. منجوق آتدی(انداختن دانه منجوق) بازی کرده و روزهای مفرحی را طی می کنند.

آداب و رسوم نوروز در میان اقوام مختلف ایرانی: میناب

از آداب نوروزی مردم میناب این است که پیشانی گاو، گوسفند و درب منازل را با گل سرخ رنگی می کنند. دخترها و پسرها گل بنفشی به نام بهارکو رو به گردن می اندازند. سعی می کنند همه غذا ها را تازه بخورند. از جمله تدارکات نوروزی برای پذیرایی از مهمان هم چاشنی پیاز سوراغ هست.

نوروز بین اقوام مختلف ایرانی: بوشهر

در بوشهر عید فطر از عید نوروز پراهمیت تر بوده ولی سفره هفت سین بوشهری ها عجیب است. روی سفره ماهی، میگو، میوه، مرغ، مربا، ماست و مسقطی می گذارند!! شیرینی های خانگی قراپیچ و بی بی گلی را هم برای پذیرایی عید درست می کنند.

آداب و رسوم نوروز در میان اقوام مختلف ایرانی: قوچان

یکی از آداب نوروزی مردم قوچان این است که در چهارشنبه سوری، آش هفت رنگ می پزند و می خورند، مهره ای را موقع پختن آش داخل آن می اندازند که در غذای هرکسی در بیاید، آن سال برکت و رحمت کسب می کند. در قوچان عرف است که، دو روز مانده به شب اول به یاد درگذشتگان شیر برنج درست کرده و خیرات می کنند. شب بعد هم به عرف زنده ها معروف بوده و این بار، شیر برنج به همه می دهند!