ایسنا/سیستان و بلوچستان ‌اثر تاریخی زیبا و منحصر به فرد مسجد جامع قدیم خاش استان سیستان و بلوچستان، نماد برجسته‌ای از وحدت شیعه و سنی این شهرستان است‌.

‌اثر تاریخی زیبا و منحصر به فرد مسجد جامع قدیم خاش استان سیستان و بلوچستان، نماد برجسته‌ای از وحدت شیعه و سنی این شهرستان است‌.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)- منطقه سیستان و بلوچستان، به گواه افرادسالخورده محلی در زمان‌های دور، بسیاری از مردم اهل سنت و اهل تشیع با وحدت در کنار هم در این مسجد فریضه نماز را اقامه می‌کردند.

"محمد یوسف خان ریگی" یکی از ساکنان قدیمی خاش است، می‌گوید: بسیاری از مردم اعم از فارس و بلوچ‌، شیعه و سنی با حفظ وحدت و یکپارچگی‌، برادری و اخوت در همین مسجد به عبادت و راز و نیاز با خداوند می‌پرداختند.

وی بیان کرد: در زمان‌های قدیم مهر و محبت‌، دوستی و برادری‌، اتحاد و همدلی در منطقه موج می‌زد و همه شهروندان با عشق و علاقه به فکر حل مشکل هم بودند و در مسائل مختلف با هم وحدت نظر داشتند.

علی بیمان پورحسینی پیرمرد خوش سیمای 95 ساله از شهروندان دیگر خاش هم بیان کرد: ‌یادم هست در این مسجد برادران فارس و بلوچ اعم از شیعه و اهل سنت می‌آمدند و نماز می‌خواندند.

وی اظهار کرد: در زمان‌های قدیم در خاش مسجدی برای برپایی نماز و عبادت نبود که در همان سال‌های قدیم آقای امامی از یزدی‌های مقیم خاش برای ساخت مسجد پیش قدم شد و نیز یک تیمسار ارتش برای تکمیل بنا و ساخت مناره آن اقدام کرد.

وی گفت: در آن زمان آب خاش بسیار بالا بود، به طوری که بعد از پی کنی و اجرای سنگ بنای این مسجد آب بالا آمد و مردم و کارگران بسیج شدند و با سنگ و آهک جلوی آب را گرفتند و بدین صورت عملیات ساخت این مکان مذهبی که نماد اتحاد و همدلی مردم بود، شروع شد و الحمدلله‌ تکمیل شد و مردم منطقه سال‌ها در کنار هم به عبادت و راز و نیاز با خدای متعال پرداختند.

حجت الاسلام محمدحسین میری امام جمعه شهرستان خاش نیز گفت: در این مکان مذهبی جالب و منحصر بفرد که نماد وحدت و همدلی بین شیعه و اهل سنت است، نمازهای پنجگانه خوانده می‌شود.

وی اظهار کرد: این مسجد از معنویت بالایی برخوردار بوده و سپری کردن اوقات برای نماز و عبادت در آن نشاط آور بوده و انسان از عبادت خود لذت می‌برد.

امام جمعه خاش افزود: با توجه به اینکه فضای این مکان برای برگزاری نماز جمعه کم و نا کافی بوده، لذا تصمیم گرفتیم در نزدیکی آن مسجدی بزرگ و دارای گنجایش مومنان خاش بسازیم و هم اینک در مراحل پایانی ساخت و تجهیز قرار دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خاش نیز گفت: احداث ساختمان اولیه این مسجد به سال 1307 ه.ش باز می‌گردد‌.

ملک مسعود ریگی افزود: این بنا مرکب از دو قسمت عمده است‌ که یکی ساختمان اصلی مسجد و دیگری مناره الحاقی به آن است‌.

وی افزود: این ساختمان با زیر بنای 247 متر مربع احداث شده و شامل یک فضای کاملا سر پوشیده است که پوشش‌های ضربی آن در مجموع بر روی 16 ستون اجرا شده است که هر چهار ستون آن تشکیل یک چهار طاقی با طاق‌های و سقف ضربی چهار ترک را داده که شبستانی ستون دار و سرپوشیده را پدید آورده و در حد فاصل هر دو ستون برای تامین نور کافی فضای شبستان مسجد، پنجره‌ای تعبیه شده است.

ریگی تاکید کرد: مناره مسجد جامع خاش نیز مربوط به دوره قاجار است که به شماره 2026 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

به گفته این مسئول، این بنا الهام گرفته از معماری سنتی ایران است و از نوع استوانه‏‌ای مارپیچ و بصورت منفرد است‌.

رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خاش ادامه داد: این بنا دارای بدنه‏‌ای بلند و کشیده است و مصالح بکار رفته در این مناره آجر، ملاط، ماسه، آهک و گچ بوده و با آجرهای سخت و مقاوم ساخته شده که با آجرهای به هم فشرده شده و کنار هم چسبیده پوشیده شده است‌.

ملک مسعود ریگی یادآور شد: مناره دارای پایه‏‌ای کوتاه و مدور است که با آجر چینی با اشکال مختلف و طرح‌های هندسی تزیین شده است و بر روی قاعده این مناره پایه‌‏ای کوتاه با شیبی ملایم که با شیب داخلی دیوار منطبق می‌گردد، ایجاد شده است.

وی گفت: آجر و آجرچینی در مناره و بندکشی‌ها به چند طریق انجام گرفته که به مناره مسجد خاش ابهت خاصی داده است.

ریگی اظهار کرد: بر روی پایه کوتاه دوم شیارهایی باریک و بلند که با طوق و با بند باریکی از هم جدا شده‏ است که بصورت مارپیچ بر روی سطح مناره با آجر ایجاد شده و بر روی مناره جمله زیبای "لا اله‏ الا الله" نقش بسته است.

وی افزود: در احداث ساختمان اصلی مسجد بیشتر به جنبه کاربری مذهبی بنا توجه شده است و زیباترین تزیینات معماری را می‌توان در نحوه آرایش آجرهای بکار رفته در مناره مشاهده کرد که بصورت رج چینی در قسمت پایین مناره و تزیین آجری برجسته مارپیچ در قسمت میانی و فوقانی و همچنین به ایجاد تزیین آجری برجسته کنگره‌ای شکل در راس مناره قابل مشاهده است.

ریگی گفت: از عناصر تزیینی دیگر بنا وجود کتیبه آجری در ساقه مناره آن است که زیبایی و اصالتی خاص به بنا بخشیده است .

مسجد جامع در مرکز شهر و در حاشیه خیابان امام خمینی (‌ره‌) خاش واقع است‌.

مسجد نماد اتحاد و یکپارچگی مسلمانان را نشان می دهد.