بازی ، نیاز اولیه و ضروری کودکان است و هر چه امکان پرداختن آنها به بازیهای سالم و سازنده بیشتر باشد، فکر و ذهن و جسم آنها بهتر پرورش می یابد و خصوصیت های اجتماعی آنها بهبود می یابد. نقش بازی در رشد ذهنی کودک انکارناپذیر است.
بازی رفتار هوشمندانه را تقویت می کند و زمینه های لازم جهت یادگیری زبان و رشد هوشی و تفکر کودک را فراهم می سازد. همه ما میدانیم که در هیچ زمانی جز سالهای اولیه زندگی، بازی تأثیر خود را نشان نمی دهد. پس توجه به سالهای کودکی و تأثیر بازی، ضرورت بسیاری دارد.
کودک هنگام بازی می تواند کشف کند چه کسی است و چه توانایی هایی دارد، دنیا چیست و چگونه خود را باید با محیط هماهنگ کند. بازی می تواند به کودک اعتماد به نفس دهد، بازی کردن بچه ها راهی است به سوی شکل گیــری شخصیتـی سالم و مفید. در نتیجه برای این که کودک در آینــده، زندگی خوب و بالنده ای داشته باشد، فرایند بازی بسیار ضروری است.
به وسیله بازی، کودک راه های برخورد و تعامل با محیط پیرامون خود را فرا می گیرد و مهارت های اجتماعی و زبانی را کسب می کند. بازی، فرصت هایی را برای «ابراز وجود» و «خلاقیت» در کودک فراهم می کند و نیز راهی مناسب برای تخلیه هیجان ها و انرژی های اضافی در او است. کودک از طریق بازی با فرهنگ جامعة خویش آشنا می شود؛ هنجارها و ارزش های اجتماعی را درونی می کند و در نهایت، نقش های اجتماعی را می پذیرد.همچنين کودک از طریق بازی براي بيان آرزوها و اميال خود به رويا و تخيل مي پردازند و براي رسيدن به هرآنچه که آرزو دارند خود را با بازيهاي تخيلي سرگرم مي کنند.
چنانچه کودکی را از بازی محروم کنند، موجودیت، سلامت و آینده اش را از او ستانده اند. دنیای بدون بازی، از نظر کودک زندانی بیش نیست. بازی، زیرمجموعه سرگرمی است. سرگرمی دارای زیرمجموعه های متفاوت و تا حدی مرتبط به یکدیگر است که انواع بازی (از قبیل فکری و جسمی) شاخه ای از آن محسوب می شود.
در حقیقت می توان گفت بازی، نوعی سرگرمی با ویژگی های زیر است:
- هیجان انگیز
- هدفمند
- متناسب با سن کودک
- برانگیزاننده کنجکاوی
- انتخاب آزادانه
- لذتبخش و …
توصیه هایی در مورد بازی های کودکان
- به بازی بچه ها اهمیت دهید. چرا که تمام زندگی کودک در بازی شکل واقعی به خود می پذیرد
- تجارب زندگی کودک از طریق بازی صورت می گیرد.
- بازی در کودکان موجب رشد و تحول می شود.
- کودکان از طریق بازی، خلاقیت های خویش را شکوفا می سازند.
- کسب مهارت های شخصی، اجتماعی، اقتصادی و … را کودک از طریق بازی تجربه می نماید و یاد می گیرد.
- بازی برای کودک به منزله کار محسوب می شود و کار برای او به منزله بازی
- بازی عاملی مهم و مؤثر در رشد و شکوفایی استعدادهای کودک به شمار می رود.
- بازی در تربیت احساسات کودک تأثیر بسزایی دارد.
- بازی به کودکان امکان می دهد که نسبت به افراد محیط جهان و طبیعت پیرامون خود شناخت کافی پیدا کنند.
- بازی منبع غنی آموزشی برای کودک به حساب می آید.
- موضوع بازی کودکان باید همیشه سعی شود که برگرفته از زندگی خانوادگی، کودکستان، مسافرت ها، جشن ها، فرهنگ و … آنها باشد.
۱۰ بازی ساده و سرگرم کننده برای کودکان
۱. بازی های مداد و کاغذ
برخی از بازی هایی که می توان با مداد و کاغد انجام داد عبارتند از:
- بر روی چند تکه کاغذ کلماتی را بنویسید که می توان به تصویر کشید سپس به صورت تصادفی یک کاغذ بردارید و سعی کنید آن کلمه را به گونه ای به تصویر بکشید و نفر مقابل باید تشخیص دهد که آن کلمه چیست. اگر تعداد بچه ها زیاد است می توانید دو گروه شوید.
- بازی نقطه و خط
- بازی X O
- بازی چرا زیرا: بر روی تکه های کاغذ یک سری سوال که با "چرا" شروع می شوند و یک سری جواب که با "زیرا" شروع می شوند می نویسید سپس "چرا"ها و "زیرا"ها را به صورت جداگانه با هم ترکیب می کنید و هر یک به نوبت یک سوال و جواب برمیدارید و می خوانید. نتایج ترکیب آن دو معمولا جالب و جذاب هستند.
۲.مامان یا بابای شعبده باز!
می توانید کارهای شعبده بازی ساده برای کودکان انجام دهید. مثلا یک سکه را زیر یکی از سه فنجان برعکس شده بر روی میز قرار دهید و فنجان ها را جا به جا کنید و با زیرکی فنجانی که حاوی سکه است را از لبه میز رد کنید تا سکه بیفتد و وقتی کودک فنجان ها را بر میدارد و می بیند که سکه ای نیست بسیار تعجب می کند!
۳. پازل ها
پازل ها معمولا برای مدت بیشتری نسبت به بازی های دیگر کودکان را سرگرم می کنند.
۴.بازی حرکت توقف
می توانید یک آهنگ بگذارید و کودکان مشغول رقصیدن شوند و هر گاه آهنگ قطع شد باید در همان حالت ثابت بمانند یا مثلا کودکان روی زمین به صورت یک حلقه بنشینند و یک توپ کوچک را به هم دیگر بدهند کسی که زمان قطع آهنگ توپ در دستانش باشد می بازد!
۵.لی لی داخل خانه
می توانید لی لی را بر روی یک مقوای بزرگ یا روی سطح سرامیک با چسب های طرح دار بسازید و یا آن را بر روی یک تکه پارچه نقاشی کنید و هر وقت که نیاز داشتید آن را پهن کرده و استفاده کنید.
۶.بازی های فیزیکی
بازی هایی که باعث می شود کودک حرکت کند و فعالیت فیزیکی داشته باشد. مثلا چند صندلی را کنار هم بچینید و روی آن پارچه ای بیاندازید و آن را به شکل یک تونل درآورید تا کودک از میان آن رد شود. یا یک نوار رنگی بر روی سطح زمین مشخص کنید و کودک باید با حفظ تعادل خود از آن مسیر عبور کند یا مثلا یک تکه چوب یا هر چیزی که بتوان با آن یک مسیر باریک ایجاد کرد که کودک برای عبور از آن نیاز به حفظ تعادل خود داشته باشد.
۷.قائم باشک بازی
با این بازی که همگی به خوبی آشنا هستید اما اگر کودکتان به اندازه کافی بزرگ شده است می توانید این بازی را در تاریکی انجام دهید اما قبل از آن توجه کنید که وسایلی که در مسیر هستند باعث سر خوردن کودک یا ضربه زدن به اون نشوند.
۸.کمپ
در گوشه ای از اتاق برای کودک خود یک اتاقک بازی درست کنید. بچه با وجود داشتن اتاق مستقل علاقه دارند بخشی از اتاق را به صورت یک اتاقک درآورند و در آنجا بازی کنند!
۹.عروسک بازی، خاله بازی
می توانید با تکه های مقوا، چوب و وسایل دور ریختنی یک خانه عروسکی زیبا برای کودک خود درست کنید و برای درست کردن آن از خود کودک نیز کمک بگیرید. مثلا برای خانه ای پرده بدوزید، با تکه های مقوا صندلی و تخت درست کنید یا حتی با خمیر گل چینی بعضی از بخش های خانه را درست کنید.
۱۰.ماشین بازی
می توانید مسیرهایی برای ماشین ها ایجاد کنید و به این صورت کودک به تنهایی مدت زمان زیادی مشغول خواهد بود.
