به گزارش خبرنگار گروه مهدویت و غدیر خبرگزاری شبستان، سبک زندگی منتظرانه مولفه ها و شاخصه های متنوع و متکثری دارد که عمل به آنها می تواند انتظار پویا و زمینه ساز را در زندگی منتظران جاری و ساری کند.
توجه و اهتمام به نماز یکی از مهمترین مولفه ها در سبک زندگی منتظرانه است که مروری بر کارکردها و آثار و برکات آن به خوبی دلیل این اهمیت و نیز تاکید آیات و روایات بر توجه به آن را روشن می کند.
از مهمترین آثار و برکات نماز که می تواند به انس با امام زمان(عج) و داشتن انتظار اصیل و اثرگذار کمک کند، دور کردن انسان از فحشاء و منکرات است چنان که خدای متعال در آیه 45 سوره مبارکه عنکبوت می فرماید: «اُتْلُ مَآ أُوْحِىَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ؛ آنچه را از کتاب (آسمانى قرآن) به تو وحى شده تلاوت کن و نماز را بهپادار، که همانا نماز (انسان را) از فحشا و منکر باز مىدارد و البتّه یاد خدا بزرگتر است و خداوند آنچه را انجام مى دهید مىداند.»
باید توجه داشت ریشهى تمام منکرات غفلت است؛ خداوند در آیه ۱۷۹ سورهى اعراف، انسان غافل را از حیوان بدتر شمرده است: «أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ» و نماز چون یاد خدا و بهترین وسیلهى غفلت زدایى است، پس زمینهى منکرات را از بین مى برد.
نماز آثار و برکات دیگری نیز دارد که می تواند بیش از هر عملی، به تحقق سبک زندگی منتظرانه کمک کند. اقامه نماز و داشتن رنگ الهى، مانع گرفتن رنگ شیطانى است، چنان که کسى که لباس سفید بپوشد، حاضر نیست در جاى کثیف و آلوده بنشیند.
در کنار نماز، معمولاً توصیه به زکات شده است، که فرد را از منکر بخل و بىتفاوتى در برابر محرومان و جامعه را از منکر فقر که زمینه رویکرد به منکرات است، رها مى سازد.
نماز، داراى احکام و دستوراتى است که رعایت هر یک از آنها انسان را از بسیارى گناهان باز مى دارد، مثلاً:
شرط حلال بودن مکان و لباس نمازگزار، انسان را از تجاوز به حقوق دیگران باز مى دارد. رعایت شرط پاک بودن آب وضو، مکان، لباس و بدن نمازگزار، انسان را از آلودگى و بى مبالاتى دور مى کند. شرط اخلاص، انسان را از منکر شرک، ریا و سُمعه باز مى دارد. شرط قبله، انسان را از منکر بى هدفى و به هر سو توجّه کردن باز مى دارد.
رکوع و سجده، انسان را از منکر تکبّر باز مى دارد. توجّه به پوشش مناسب در نماز، انسان را از منکر برهنگى و بى حیایى حفظ مى کند و توجّه به عدالت امام جماعت، سبب دورى افراد از فسق و خلاف مى شود.
نماز جماعت، انسان را از گوشه گیرى نابجا نجات مى دهد.(1)
در ادامه نظر دو تن از کارشناسان هم درباره نماز و فواید آن مرور می شود:
هر بار نماز، قیام علیه یک بدی است
حجت الاسلام والمسلمین «علیرضا پناهیان» در سخنانی با عنوان «توجه به نماز»، اظهار کرد: از مرحوم آیت الله العظمی بهجت پرسیدند اینکه از استادتان مرحوم آیت الله قاضی نقل کردید: هر کس نماز اول وقت خواند و به جایی نرسید، آب دهن به صورت من پرت کند آیا منظور نماز باتوجه است یا همان نماز معمولی. ایشان فرمودند: همین نماز معمولی، فقط به وقت باشد.
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: هر بار اذان می گویند و شما برای نماز برمی خیزید، علیه یک بدی قیام می کنید. مثلا می گویید امروز وقت نماز کاری نداشتم اما تنبلی‌ام می آمد، تنبلی را کنار زدم و برخاستم؛ دیروز وقت اذان مشغول کسب و کار بامنفعت بودی، اما سود دنیا را کنار زدی و رفتی سراغ نماز؛ پریروز وقت نماز در جمع رفقا بودی اما تفریح را کنار زدی و برخاستی.
وی تاکید کرد: وقت نماز خدا می خواهد بندگان از موقعیت و کاری که مشغول آن هستند، بیرون بیایند نتیجه این می شود خودسازی؛ چنین آدمی دیگر جزع و فزع نمی کند و روحیات و حالاتش متفاوت می شود.
حجت الاسلام پناهیان با بیان اینکه خدا برای هر کس اذان جداگانه می گوید، گفت: خدا می نگرد که هر کس مشغول چه کاری است و الان باید از آن کار جدا شود، ما در ظاهر اذان را یکباره درک می کنیم اما اذان برای هر کس جداگانه است و این از راه های خدا برای فراخواندن بندگان است.
این واعظ مذهبی در پایان خاطرنشان کرد: باید توجه‌مان به نماز را بیشتر کنیم و به نماز بگوییم خیلی کارها از تو برمی آید چنان که هر بار اذان می گویند علیه یک بدی قیام کرده و به سمت نماز می رویم. (2)
در کار خدا فضولی نکنید
همچنین، حجت الاسلام والمسلمین «سیدحسین مومنی» در سخنانی با عنوان «نماز، پاک‌کننده گناهان»، بیان کرد: امام صادق(ع) فرمودند: اگر نهری مقابل خانه هایتان باشد و روزی پنج بار در این نهر بروید و بیرون بیایید، چیزی از چرکی و ناپاکی بر این بدن باقی نمی ماند، همانا مثل نماز مثل همین نهر است ... .
این استاد حوزه علمیه اضافه کرد: برخی می گویند این نمازهای دست و پاشکسته ما که نماز نیست؛ در کار خدا فضولی نکنید، به عالم دیگران کار نداشته باشید.
وی تاکید کرد: محاسن سفیدها به نماز جوانان در مسجد کار نداشته باشید، نقل است جوانی در مسجد با بی توجهی نماز می خواند دیگران ایراد گرفتند، پیامبر(ص) کنار آن جوان رفتند و فرمودند: وقتی نماز می خوانی، نماز بخوان دیگر کارها باعث بطلان نماز می شود.
حجت الاسلام مومنی در پایان ابراز کرد: از خدا بخواهیم کم را از ما قبول کند؛ مرحوم آیت الله مرعشی در پاسخ به پرسش از چرایی سریع خواندن نماز، می فرمود: تا شیطان خبردار شود، نماز من تمام شده است. حواس مان باشد با نماز هیچ آلودگی بر جان ما نمی ماند. نماز را اول وقت بخوانید تحول را در خود و زندگی تان احساس می کنید.(3)
کلید قبولی همه اعمال
بنابر آموزه های دینی و روایی نماز کلید قبولی تمام اعمال است؛ امیرالمومنین(ع) به استاندارشان می فرمایند: «بهترین وقت خود را برای نماز قرار بده و آگاه باش که تمام کارهای تو در پرتوی نمازت قبول می شود.»(4)
نماز یاد خدا است و یاد خدا تنها آرام‌بخش دل ها است؛ نظافت و بهداشت، جرات و جسارت، حضور در صحنه اجتماع، توجه به عدالت، توجه به ارزش ها، مراعات حقوق دیگران، توجه به سیاست، توجه به نظم، توجه به خدا، آراستگی ظاهر و ... نیز از برکاتی است که نماز برای سبک زندگی به ارمغان می آورد.
پی نوشت ها:
1-دقایقی با قرآن، نوشته محسن قرائتی
2- https://vaezin.com/%d8%aa%d9%88%d8%ac%d9%87-%d8%a8%d9%87-%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%b2/
3- https://vaezin.com/%d9%86%d9%85%d8%a7%d8%b2-%d9%be%d8%a7%da%a9-%da%a9%d9%86%d9%86%d8%af%d9%87-%da%af%d9%86%d8%a7%d9%87%d8%a7%d9%86/
