بالا رفتن آنزیم‌های کبدی نشان‌دهنده التهاب و آسیب دیدن سلول‌های داخل کبد است. سلول‌های آسیب دیده و یا ملتهب، بیشتر از حالت عادی شروع به ترشح مواد شیمیایی از جمله آنزیم‌های کبدی، به داخل جریان خون می‌کنند که همین اتفاق منجر به روبرو شدن با افزایش آنزیم‌های کبدی، در نتیجه‌ی آزمایش خون می‌شود.
انواع آنزیم‌های کبدی
رایج ترین انواع آنزیم‌های کبدی عبارتند از:
- آلانین ترانس‌آمیناز (ALT)
- اسپارتات ترانس‌آمیناز (AST)
- آلکالین فسفاتاز (ALP)
- گاما گلوتامیل ترانس‌پپتیداز (GGT)
هرگونه آزمایش خون معمولی می‌تواند وجود آنزیم‌های کبدی بالا، را نشان دهد. در اغلب آزمایشات، سطح آنزیم‌های کبدی، تنها به گونه‌ای ملایم و موقتی افزایش پیدا کرده است. در بیشتر موارد، بالا رفتن آنزیم‌های کبدی گواهی بر وجود مشکلی وخیم و مزمن در کبد نیست.
دلایل بالا رفتن آنزیم‌های کبدی
بیماری‌ها و عارضه‌های بسیاری می‌توانند منجر به بالا رفتن آنزیم‌های کبدی شوند. پزشک می‌تواند با بررسی داروهای مصرفی فرد، علائم موجود در بیمار و همچنین از طریق برخی آزمایشات، دلیل قطعی بالا رفتن آنزیم‌های کبدی را تشخیص دهد.
رایج‌ترین دلایل بالا رفتن آنزیم‌های کبدی، عبارتند از:
- مصرف دارو بدون تجویز پزشک (خصوصاً انواع استامینوفن‌ها)
- برخی داروهای خاصی که توسط دکتر تجویز می‌شوند (از جمله استاتین‌هایی که جهت کنترل کلسترول مصرف می‌شوند)
- نوشیدن الکل
- نارسایی قلبی
- هپاتیت نوع A
- هپاتیت نوع B
- هپاتیت نوع C
- بیماری کبد چرب غیر الکلی
- چاقی
سایر مواردی که منجر به بالا رفتن آنزیم‌های کبدی در فرد می‌شوند عبارتند از:
- هپاتیت الکلی (التهاب شدید کبد که ناشی از مصرف بیش از حد الکل است)
- هپاتیت اتوایمیون یا خود ایمنی (التهاب کبد که ناشی از وجود اخلال در سیستم خود ایمنی بدن است)
- بیماری سلیاک (بیماری دستگاه گوارش که گلوتن منجر به آن می‌شود)
- ویروس سیتومگالو (CMV)
- ویروس اپستین-بار
- هموکروماتوز (وجود بیش از اندازه آهن در بدن)
- سرطان کبد
- مونونوکلوئوز
- پلی میوزیت (بیماری التهابی که منجر به ضعیف شدن ماهیچه‌های بدن می‌شود)
- سپسیس (نوعی بیماری سخت مرتبط با فشار خون که بیش از حد از نوتروفیل یا خنثی‌خواه بدن استفاده می‌کند؛ به قدری زیاد که بدن امکان تولید به موقع آن‌ها را ندارد)
- اختلال تیروئید
- هپاتیت توکسیک (التهاب کبد بر اثر مصرف مواد مخدر یا داروی سمی زهرابه)
- بیماری ویلسون (وجود بیش از اندازه عنصر مس در بدن)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت بالا بودن آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون، از پزشک خود بخواهید در مورد نتیجه آزمایش برای شما شفاف‌سازی کند. دکتر شما می‌تواند در صورت نیاز آزمایشات دیگری از شما بگیرد تا دلیل بالا رفتن آنزیم‌های کبدی، در شما را تشخیص دهد.
