روزگاری اعتقاد بر این بود که قند زیاد موجب بیش فعالی کودک میشود. اما تحقیقات به روشنی نشان داده است که تغذیه و عادات غذایی باعث بیش فعالی نمیشوند. با این حال گفته میشود برخی از نشانهها وجود دارد که کودکان با اختلال بیش فعالی از نظر متابولیکی با دیگران متفاوتند.
چه غذاهایی میتوانند بیش فعالی ایجاد کنند؟
به راحتی میتوان گفت که تغذیه نامناسب بر سلامت همه تاثیر میگذارد. با این حال رابطه بین تغذیه و بیش فعالی به طور مشخص، معلوم نیست. قند بیش از حد، غذاهای تصفیه شده بیش از حد، میوه و سبزیجات کم، رنگهای غذایی قرمز و کمبود اسیدهای چرب امگا3 همگی به عنوان عوامل بالقوهای مطرح شدهاند که میتوانند بیش فعالی را تشدید کنند. با وجود این طبق گزارشها برخی از کودکان مبتلا به بیش فعالی با غذاهای سالمتر و طبیعیتری علائم کمتری را تجربه میکنند. با این حال این مختص کودکان مبتلا به بیش فعالی نیست.
اما براساس پژوهشهای انجام شده رژیم غذایی عاری از سالیسیلات موثر است. سالیسیلات ترکیبی گیاهی است که به عنوان ماده نگهدارنده در محصولات غذایی فرآوری شده و رنگها و طعمهای مصنوعی به کار میرود.
آیا اسید چرب مقصر است؟
برخی شواهد نشان میدهد که کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است سطح اسیدهای چرب ضروریشان کم باشد. اسیدهای چرب امگا3 بر انتقال برخی از انتقال دهندههای عصبی تاثیر میگذارد. در حالی که تعادل اسیدهای چرب امگا 3 و اسیدهای چرب امگا 6 بر سلامت عمومی ثابت شده است برخی تحقیقات نشان میدهد که بیش فعالی و کمبود امگا 3 دو علامت دارند:
- تشنگی بیش از حد
- ادرار فراوان
البته در این زمینه تحقیق بیشتری لازم است. اما به طور کلی توصیههای غذایی برای کودکان شامل میوه و سبزیجات، غلات سبوس دار، لوبیا، گوشت بدون چربی و ماهی است.
بیشتر بخوانید: سه تمرین کاردرمانی برای کودکان بیش فعال
آیا رنگهای افزودنی میتوانند بر بیش فعالی موثر باشند؟
اگرچه هنوز دلایل بیش فعالی ناشناخته است اما به بسیاری از والدین توصیه میشود منابع رنگی مصنوعی و مواد افزودنی غذایی از جمله نوشیدنیهای شیرین، آب نبات و غلات رنگی را از بین ببرید و محصولات غذایی فرآوری شده را حذف کنید.
در ادامه با فهرستی از غذاهایی که ممکن است با علائم بیش فعالی مرتبط باشند، آشنا میشوید:
- شیرینی: آب نبات با قند و رنگهای مصنوعی، ترکیب بدی برای کودکان مبتلا به بیش فعالی است. ظاهرا این دو باعث تشدید علائم بیش فعالی میشود.
- سودا، کافئین: اگر کودک مبتلا به بیش فعالی باشد این را بدانید که این نوشیدنیها اغلب دارای همان قند و شیرین کنندههایی هستند که میتواند علائم این بیماری را تشدید کند. مصرف زیاد قند و کافئین باعث ایجاد علائم بیش فعالی و پریشانی است.
- میوهها و سبزیجات منجمد: اگرچه میوه و سبزیجات گزینههای سالمی برای رژیم غذایی بیش فعالی هستند اما برخی انواع یخ زده، حاوی رنگهای مصنوعی هستند و بنابراین امکان تشدید بیماری اختلال بیش فعالی وجود دارد.
- کیک شکلاتی و مخلوط: مخلوط کیک حاوی مقادیر زیادی قند و رنگهای مصنوعی است که میتواند منجر به بیش فعالی و سایر علائم آن شود. این محصولات غالبا با چندین شیرین کننده مصنوعی نیز همراه است.
- نوشیدنیهای انرژیزا: نوشیدنیهای انرژیزا در بین کودکان طرفداران زیادی دارد اما این محصول گنجینهای از ترکیبات است که ممکن است علائم بیش فعالی را تشدید کند. قند، شیرینکنندههای مصنوعی، رنگهای مصنوعی، کافئین و سایر محرکها در این نوشیدنیها وجود دارد.
- ماهی و غذاهای دریایی: خوردن ماهی و سایر غذاهای دریایی با مقدار کمی جیوه میتواند علائم بیش فعالی را در طولانی مدت تشدید کند. جیوه نیز مانند سلولز هضم سختی دارد و میتواند با گذشت زمان در مغز تجمع یابد. بنابراین بهتر است در مورد مصرف ماهی با متخصص مشورت کنید.
- غذاهای حساسیت زا: بسیاری از کودکان با حساسیت به غذا پس از قرار گرفتن در معرض برخی غذاها ممکن است علائم بیش فعالی را نشان دهند. برخی از این قبیل غذاها شامل شیر، شکلات، سویا، گندم، تخم مرغ، لوبیا، ذرت، گوجه فرنگی، انگور و پرتقال است.