دیدنی های قزوین، پایتخت خوشنویسی ایران (قسمت دوم)
قزوین یکی از شهرهای ایران، با قدمتی به طول سلطنت ساسانیان است و به دلیل پایتخت بودن در دوران صفوی، آثار بسیار زیادی مربوط به این دوره در قزوین پیدا میشود. گفته میشود نخستین خیابان ایران (خیابان سپه) در قزوین ساخته شده است. تابستانهای این شهر، آب و هوایی خنک دارد و به همین علت یکی از بهترین مقاصد سفرهای تابستانی است. علاوه بر اثار تاریخی متعدد، شهربازی و مکانهای تفریحی زیادی وجود دارد که میتواند سرگرمی مناسبی برای کودکان باشد. در ادامه دیگر آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری قزوین را به شما معرفی میکنیم:
کلیسای کانتور
کلیسای کانتور قزوین، کوچکترین کلیسای ارتدکس ایران و سومین کلیسای کوچک جهان است
کلیسای کانتور قزوین، کوچکترین کلیسای ارتدکس ایران و سومین کلیسای کوچک جهان است. کانتو در زبان روسی به معنی مقر یا مرکز است. این کلیسا در زمان استغال ایران به دست روسها، در زمان جنگ جهانی دوم ساخته شد و با نام «برج ناقوس» نیز شناخته میشود. ورودی این کلیسا در ضلع غربی آن قرار دارد که شامل فضای ورودی با سقف شیبدار و درب ورودی میشود.
موقعیت کلیسای کانتور روی نقشه
با ورود به حیاط کلیسا، ۲ سنگ قبر میبینید که یکی متعلق به یک خلبان روس و دیگری مربوط به یک مهندس روس است که در ایران فوت شده بودند. گفته میشود صاحب این بنا فردی به نام استاد حسین معمار بود که بعدها با نام حسین کانتور معروف شد. زیر گنبد کلیسا نیز صلیبی نصب شده که نماد مسیحیان ارتدکس است که یک خط مورب هم روی آن قرار دارد.
مسجد جامع قزوین
مسجد جامع قزوین قدیمیترین مسجد جامع ایران است
مسجد جامع قزوین که با نامهای مسجد جامع عتیق و مسجد جامع کبیر نیز شناخته میشود، از بزرگترین مساجد ایران است که گفته میشود قدیمیترین مسجد جامع ساخته شده در ایران نیز به شمار میرود. بنای نخست این مسجد روی آتشکدهای از دوران ساسانیان، به سبک چهار ایوانی ساخته شد. آتشکده در بخش ایوان جنوبی مسجد فعلی بوده است. هارونالرشید در سال ۱۹۲ هجری دستور ساخت این مسجد را صادر کرد؛ در جریان حملهی مغولها به ایران، بخشی از مسجد جامع تخریب شد اما خیلی زود آن را مرمت کردند.
موقعیت مسجد جامع قزوین روی نقشه
موزه سنگ و سفال در شبستان غربی مسجد جامع قزوین قرار دارد
در مسجد جامع قزوین، شاهد آثار معماری چند دورهی مختلف هستیم؛ قدیمیترین بخش آن متعلق به سدهی دوم اسلامی است. در دوران صفویه، ایوانها بازسازی شد اما ایوان شرقی در دوران قاجار مرمت شده است. در سال ۵۰۰ هجری قمری نیز به دستور امیر خمارتاش ابن عبدالله عمادی، وزیر سلطان ملکشاه سلجوقی، در ضلع جنوبی مسجد مقصوره خمارتاشی ساخته شد. در اردیبهشت ۱۳۹۲، مناره غربی مسجد مرمت شد و در شبستان غربی، موزهی سنگ و سفال شروع به کار کرد. مسجد جامع قزوین در ۱۵ دیماه ۱۳۱۰، با شمارهی ۱۲۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
عمارت و باغ سپهدار
عمارت باغ سپهدار در انتهای خیابان فلسطین غربی شهر قزوین قرار دارد که یکی از خانههای تاریخی مربوط به دوران قاجار در این شهر است. اینجا خانهی محمدولی خان سپهسالار تنکابی، ملقب به سپهدار اعظم، از رجال معروف دورهی قاجار است که امروزه از آن به عنوان موزهی کشاورزی استفاده میشود. گفته میشود این خانه بین سالهای ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۷ هجری قمری ساخته شده است. در ساخت این بنا از عمارت کلاه فرنگی شاه طهماسب (کاخ چهلستون قزوین) و مهمانخانه بزرگ قزوین الهام گرفته شده است.
موقعیت باغ و عمارت سپهدار روی نقشه
در جنگ جهانی اول نظامیان روس و انگلیس از این خانه استفاده میکردند و بعدها به دلیل بدهکاری مالیاتی صاحب ملک به دولت، عمارت به تصرف دولت درآمد. این بنا از ۲ طبقه تشکیل شده که طبقهی اول شامل چند اتاق (با کاربری خدماتی) راهرو و یک سالن مرکزی است. در طبقهی دوم تعدادی اتاق و تالاری مستطیل شکل وجود دارد. عمارت باغ سپهدار قزوین در سوم اسفند سال ۱۳۷۷، با شمارهی ۲۲۲۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آب انبار سردار بزرگ
آبانبار سردار بزرگ، بزرگترین آبانبار تک گنبدی ایران و جهان است
آبانبار سردار بزرگ یکی از مشهورترین بناهای تاریخی قزوین است که در سال ۱۱۹۱ هجری شمسی، (۱۲۲۷ هجری قمری-۱۸۱۲ میلادی) در محله راه ری این شهر ساخته شد. این آبانبار، بزرگترین آبانبار تک گنبدی در ایران و حتی جهان است. این بنا دارای گنبدی بلند و آجری است روی بدنهی آجری آن، نورگیرهایی تعبیه شده است. دو برادر به نامهای محمدحسن خان و محمدحسین خان، از امرا و سرداران زمان فتحعلی شاه، محمد شاه و ناصرالدین شاه بانیان ساخت این بنا با چنین ویژگیهای خاص و منحصر به فرد بودند.
موقعیت آبانبار سردار بزرگ روی نقشه
حجم مخزن این آبانبار بیش از ۳ هزار متر مکعب است که به عنوان سیستم بزرگ آبرسانی شهر محسوب میشد. در دو طرف ورودی این آبانبار، سکوی سنگی بزرگی برای نشستن و استراحت کردن وجود دارد. به طور کلی این آبانبار ۵۰ پلهی سنگی دارد که ارتفاع هر یک از این پلهها، به طور متوسط ۲۵ سانتیمتر است. این پلههای سنگی در نهایت به کانالی مشهور به راه شیر میشود که سقفی قوسیشکل دارد. این اثر تاریخی در ۸ شهریور ۱۳۵۵ با شمارهی ثبت ۱۳۳۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
باغستان های سنتی قزوین
باغستان های سنتی قزوین بیش از هزار سال قدمت دارد
باغستانهای سنتی قزوین به مجموعه باغهایی اطلاق میشود، که در نیمه جنوبی شهر قزوین گسترده شدهاند. این باغستانهای سنتی بیش از هزار سال قدمت دارند و یادگاریهای سبز نیاکانمان در این خطه است. حتی ناصرخسرو نیز در سفر خود به قزوین، اینچنین از باغستانهای سنتی قزوین یاد میکند:
باغستان بسیار داشت ؛بی دیوار و خار و هیچ مانعی از دخول در باغات نبود.
مساحت این باغها بیش از ۲۵۰۰ هکتار است و در گذشته دور شهر را فراگرفته بود. به دلیل این که این باغات به روش سنتی، یعنی غرق آبی آبیاری میشوند، به آنها باغستانهای سنتی میگویند.
موقعیت باغستانهای سنتی قزوین روی نقشه
حسینیه امینی ها
خانه و حسینیهی امینیها، یکی از خانههای تاریخی، زیبا و اعیانی در شهر قزوین است که قدمت آن به دوران قاجار میرسد. این خانه توسط حاج محمدرضا امینی، از تجار قزوین، در سال ۱۲۷۵ هجری قمری ساخته شد. در آن زمان حدود ۴۸ هزار تومان برای ساخت این خانه هزینه کردند.
موقعیت حسینیه امینیها روی نقشه
این عمارت دارای ۳ تالار و دو حیاط (شمال و جنوبی) است. تالارها به موازات یکدیگر، از شرق به غرب و میان دو حیاط ساخته شده و ارسیهای بسیار زیبایی دارد که هنگام روضهخوانی ارسیها بلند میشد و تالارها به صورت یکپارچه درمیآمد. در وسط تالار بزرگ، چهلچراغ آویخته بودند و فرشهای آن یکتخته و عتیقه بود. سقف تالارها دارای نقاشی، آیینهکاری، رفهای (طاقچه) کاسهای مزین، گچبری و گرهبندی چوبی است. سردابه، زیرزمین، شربتخانه و انبار از دیگر بخشهای این عمارت است.
سرای سعدالسلطنه
سرای سعدالسلطنه بزرگترین کاروانسرای سر پوشیده داخلی شهری در ایران است که در دوران قاجار (اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار)، حاکم وقت قزوین یعنی سعدالسلطنه دستور ساخت آن را صادر کرد. چهارسوق، ارزشمندترین قسمت این بنا است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و گنبد بزرگ کاشیکاری شده بر فراز آن قرار دارد؛ چهار طرف گنبد، چهار نیمگنبد با رسمیبندی و نورگیر وجود دارد که سبب میشود فضا بزرگتر دیده شود. این سرا بیش از ۶/۲ هکتار وسعت دارد. امروزه بسیاری از قسمتهای این سرا بازسازی و بهسازی شده و زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. سرای سعدالسلطنه در ۱۱ مرداد سال ۱۳۵۷، با شمارهی ۲۰۸۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
موقعیت سرای سعدالسلطنه روی نقشه