اهواز، مرکز استان خوزستان، در جنوب غربی کشور قرار گرفته است؛ شهری باستانی که در دوره‌ی تمدن ایلام، اکسین نام داشت. اهواز با داشتن منابع نفت و گاز، قطب اقتصادی و با داشتن کارون و پل‌هایش، مقصد گردشگری به‌شمار می‌رود.
از زمانی که تمدن ایلام کنار رودخانه‌ی کارون جان گرفت، قرن‌ها می‌گذرد. اهواز کنونی حدود ۸ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد.
رودخانه‌ی کارون شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند. بیشتر کارخانه‌ها در بخش شرقی شهر قرار دارند. روی کارون ۹ پل ساخته شده که قدیمی‌ترین آن‌ها پل سیاه است. پل معلق یا پل سفید نماد اهواز است و پل کابلی طولانی‌ترین آبشار خاورمیانه را به نمایش می‌گذارد.
بهترین فصل سفر به این شهر گرمسیری، نوروز یا فاصله‌ی پاییز تا زمستان است. کارخانه‌های مهمی در این شهر وجود دارند، مانند مناطق نفت‌خیر جنوب، شرکت ملی حفاری ایران و شرکت فولاد خوزستان.
جغرافیای اهواز
عکس: ایرنا
اهواز کلان‌شهری است که در بخش جلگه‌ای استان قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۲ متر است. این شهر آب و هوای نیمه بیابانی و استپ گرم دارد. دمای آن در فصل سرما به ۵ درجه بالای صفر کاهش پیدا می‌کند و در تابستان به بالای پنجاه درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد. کارون، بزرگ‌ترین رودخانه‌ی ایران، از قلب اهواز می‌گذرد و آن را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند. آبادان، شوشتر، دزفول، شوش و ماهشهر همسایه‌های اهواز هستند.
در استان خوزستان سه نوع باد می‌وزد، یکی جریان سرد ناحیه‌ی کوهستانی، دوم باد شرجی و سوم جریان گرم و رطوبتی که از خلیج فارس می‌وزد. این جریان سوم است که از سمت عربستان، شن و گرد و خاک به همراه دارد.
نام اهواز
آن‌گونه که تاریخ‌نویسان در دانشنامه‌های گوناگون نوشته‌اند، ریشه‌ی نام اهواز به قوم خوزی یا هوزی برمی‌گردد که ساکنان این منطقه بوده‌اند. زبان خوزی تا دوره‌ی ساسانیان و چند قرن پس از اسلام رایج بوده است.
یونانیان اهواز زا ouxioi و مسیحیان آن را بی خوزایی یا بث هوزایی می‌نامیدند. سال‌ها گذشت تا اردشیر اول که بنیان‌گذار سلسله‌ی ساسانیان بود، نام این شهر را هرمز اردشیر یا داراواشیر نامید. پس از ورود اسلام، عربها آن‌را سوق‌الاهواز نامیدند. اهواز جمع هوزی بوده است.
رام‌شهر یا شهررام نیز از نام‌های اهواز بوده‌اند تا آنکه در زمان ناصرالدین شاه، ناصری یا ناصیریه نام گرفت و عاقبت از شهریور سال ۱۳۱۴ اهواز خوانده شد.
تاریخ اهواز
شهر باستانی که در محل اهواز کنونی قرار داشته، اکسین خوانده می‌شد و در زمان تمدن ایلام بسیار پررونق بود. به‌نظر می‌رسد اکسین پس از حمله‌ی آشوریان یا حمله‌ی اسکندر ویران شد. این منطقه دوباره در دوره‌ی ساسانیان رونق گرفت و مرکز عمده‌ی صنایع نساجی به‌شمار می‌رفت.
اهواز که پس از حمله‌ی اعراب ویران شده بود، در دهه‌های نخست اسلامی به‌خاطر وجود کارون به یکی از آبادترین شهرهای استان تبدیل شد و بار دیگر در ابتدای قرن ششم به‌طرز معماگونه‌ای کاملا ویران شد. این توالی ویرانی و رونق ادامه یافت تا این‌که سال ۱۲۴۸ خورشیدی این شهر رونق دوباره‌ای گرفت.
ناصرالدین شاه از امکان کشتیرانی در کارون بهره برد و بندر ناصری امکان کشتیرانی برای خارجی‌ها را فراهم کرد. در این زمان کشتی‌هایی که از شوشتر به اهواز می‌رسیدند، به دلیل وجود صخره و ویرانه‌های سد باستانی اهواز، مجبور بودند بار خود را به کشتی دیگری در آن سوی صخره‌ها منتقل کنند. به همین دلیل در اهواز انبارها و کاروانسراهای زیادی ساخته شده بود.
در دوره‌ی پهلوی اول بندر ناصریه دوباره به نام باستانی اهواز تبدیل شد. اهواز در دوران جنگ تحمیلی صدمه‌ی زیادی را تحمل کرد. گذشته از لطمه‌ای که به بافت فیزیکی شهر وارد شد، تعداد زیادی از افراد نظامی و غیرنظامی آن در راه دفاع از خاک وطن جان باختند.
مردم اهواز
عکس: محمد نبی‌زاده
مردم اولیه‌ی اهواز از بازماندگان تمدن ایلامی بوده‌اند. دانشنامه‌ی ایرانیکا و جهان اسلام اهواز را بخشی از قشلاق لرهای بختیاری معرفی می‌کند. هم‌اکنون بخش زیادی از جمعیت اهواز را قوم‌های بختیاری و عرب، شوشتری و دزفولی تشکیل می‌دهند. همچنین مهاجرانی از رامهرمز، بهبهان و دیگر شهرها کنار هم زندگی می‌کنند.
نوروز، هفت‌سین، شب یلدا، فال حافظ و چهارشنبه سوری مانند همه‌ی شهرها در اهواز جایگاه ویژه‌ی خود را دارند. در گذشته مردم باور داشتند در شب سال نو ستاره‌ی زهره و مشتری به هم می‌رسند و هرکس این ستاره‌ها را ببیند، آرزویش برآورده می‌شود. شب یلدا مردم تا سحر انتظار می‌کشیدند تا قارون افسانه‌ای بیاید و در لباس هیزم‌شکن برای خانواده‌های فقیر تکه‌های چوب بیاورد.
شاهنامه خوانی یکی از رسم‌های قدیمی بختیاری‌ها است که همچنان طرفدار و رونق دارد و به‌ویژه شب یلدا و نوروز اجرا می‌شود. پذیرایی از مهمان با قهوه یا قهوه‌خوری یکی از رسم‌های عربها است که هنوز طرفدار دارد. میزبان قهوه را در ظرف‌هایی به نام دله دم می‌کند و در فنجان‌های ویژه سرو می‌کند.
عید فطر میان عربها جایگاه ویژه‌ای دارد. صبحانه‌ی عید فطر هلیم یا فرنی است. دید و بازدید، پذیرایی با شیرینی و آجیل و لباس نو فراموش نمی‌شود.
احمد اعطا با نام ادبی احمد محمود، نویسنده‌ی رمان‌های مشهور همسایه‌ها و زمین سوخته، کیانوش عیاری کارگردان سینما و مهدی یراحی خواننده ازجمله افراد مشهور اهواز در زمینه‌ی هنری هستند.
سوغات اهواز
خرما، رطب، خارک، شیره‌ی خرما، ارده، حلوا ارده، حلوا کنجدی، کلوچه خرمایی، کلوچه نمکی، ادویه، ماهی تازه مانند حلوا، شیر، زبیدی، شوریده و میگو سوغاتی‌های خوراکی اهواز هستند. لباس محلی، کپو و انواع حصیر را هم می‌توانید تهیه کنید.
خوراک محلی اهواز
قلیه ماهی، قلیه میگو، سمبوسه، فلافل و نان چربی ازجمله خوراکی‌هایی هستند که اهوازی‌ها به‌سبک خود می‌پزند.
دیدنی‌های اهواز
کارون و پل‌هایش برجسته‌ترین جاذبه‌ی گردشگری اهواز هستند که به‌ویژه شب‌ها جلوه‌ی زیبایی دارند. پل سفید، پل کابلی، جاده ساحلی و پل طبیعت برای پیاده‌روی، عکاسی و پیک‌نیک عالی هستند.
خانه ماپار، دانشگاه سه گوش، موزه هنرهای معاصر اهواز، هتل قو، آرامگاه علی ابن مهزیار، پل سیاه، بازار قدیمی کاوه، گورستان لهستانی‌ها، گورستان سنگی آسیه‌آباد، ساعت قدیمی در فلکه ساعت، آبشار پل کابلی، سرای معین‌التجار و محله‌ی نیوساید از دیدنی‌های اهواز هستند.
پارک ساحلی کارون، پارک جنگلی شهروند، پارک جنگلی گمبوعه، پارک لاله، مجتمع گردشگری فجر و بولینگ سیتی سنتر مهزیار از جمله مکان‌های تفریحی اهواز به‌شمار می‌روند.
