احتمالا وقتی صحبت از سوء تغذیه می­‌شود، اولین چیزی که به ذهن می‌­آید کودکان گرسنه‌ای است که به میزان کافی غذا دریافت نمی‌کنند. اما سوء تغذیه شامل نرسیدن مواد مغذی به بدن یا تغذیه بیش از حد است. کمبود وزن، اضافه وزن یا نرسیدن مقدار کافی مواد مغذی لازم، مانند مواد معدنی و ویتامین­‌ها، ممکن است بر احتمال بیمار شدن شما تاثیر بگذارند. در برخی موارد، سوء تغذیه احتمال ابتلا به بیماری­‌های مشخص و مشکلات سلامتی به‌خصوصی را زیاد می­‌کند و گاهی هم علت اصلی بیماری است. برای آشنایی با آن دسته از بیماری‌های کودکان که در اثر سوء تغذیه ایجاد می‌شود.

بیماری های ناشی از سوء تغذیه کودکان

کمبود ویتامین A

کمبود ویتامین A در بدن، منجر به خشک‌چشمی می­‌شود. این بیماری با خشکی چشم و شب­‌کوری آغاز می­‌شود، اما در صورت درمان نشدن، ممکن است به نابینایی کامل منجر شود. مشکل بسیار جدی­ دیگری که در اثر کمبود ویتامین A ایجاد می‌شود پایین آمدن عملکرد سیستم ایمنی بدن است که کودک را در معرض بیماری­‌های دیگر قرار می­‌دهد. براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سوء تغذیه بالقوه احتمال بیمار شدن کودک، مرگ ناشی از اسهال، عفونت­‌های تنفسی حاد، سرخک و مالاریا را بالا می­‌برد.

براساس مقاله­‌ای که در بولتن غذا و تغذیه در سال ۲۰۰۳ چاپ شده است، تامین ویتامین A در کشورهای در حال توسعه منجر به کاهش ۱۹ تا ۴۵ درصدی مرگ در کودکان شده است.

کمبود ویتامین B3 (نیاسین) و ید

دریافت نکردن مقدار کافی ویتامین B3 (نیاسین) منجر به بیماری پلاگرا می­‌شود که با علائمی مانند اسهال و خارش پوست همراه است. چنانچه کمبود ویتامین B3 برطرف نشود، منجر به جنون و مرگ خواهد شد. کودکانی که ید کافی دریافت نمی­‌کنند نیز ممکن است به گواتر یا تیروئید بزرگ مبتلا شوند. نوزادانی که از مادرانی با این کمبود به دنیا می­‌آیند ممکن است به بیماری کرتینیسم دچار شوند و رشد فیزیکی و ذهنی­‌شان متوقف شود.

کمبود ویتامین D

کمبود ویتامین D مشکلی شایع و فزاینده در بیشتر کودکان دنیاست. دریافت نکردن کافی این ویتامین ممکن است منجر به نرمی استخوان شود که عموما با پاهای پرانتزی، به دلیل استخوان­‌های نرم، همراه است. نرمی استخوان موجب ضعف استخوان­‌ها می­‌شود و در اثر این ضعف، استخوان‌ها به‌آسانی می‌شکنند. درد استخوان، ناهنجاری­‌های استخوانی، رشد ناکافی و ناهنجاری­‌های دندانی نیز از عوارض نرمی استخوان است.

کمبود آهن

کمبود آهن و کم­‌خونی یکی از شایع­‌ترین کمبودهای تغذیه­‌ای در بیشتر نقاط جهان است. در بدن کودکانی که به اندازه کافی آهن دریافت نمی­‌کنند، هموگلوبین کافی برای گلبول­‌های قرمز خون تولید نمی‌­شود و در نتیجه، این گلبول‌ها نمی­‌توانند اکسیژن کافی به سلول­‌ها برسانند. این اکسیژن‌رسانی ناکافی کودکان را خسته، رنگ‌پریده، خواب­‌آلوده و تندخو می­‌کند. همچنین، ممکن است ضربان قلب کودک تند شود و اشتهایش کاهش یابد. کمبود آهن همچنین رشد مغزی را با مشکل مواجه می­‌کند و عملکرد ایمنی بدن و عملکرد­ کودکان در مدرسه را کاهش می‌­دهد.

شرایط مربوط به اضافه وزن

چاق بودن به‌تنهایی باعث بیماری نمی‌شود، اما احتمال بروز بعضی مشکلات را زیاد می­‌کند. براساس اطلاعات مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌­ها، کودکان چاق بیش از کودکانی با وزن عادی در خطر ابتلا به کلسترول بالا، فشار خون بالا، مشکلات مفصلی، مشکلات تنفسی، دیابت نوع دوم، سنگ صفرا، رفلاکس اسیدی و کبد چرب قرار دارند. هرچه کودک بزرگ‌­تر شود، احتمال ابتلا به بیماری­‌های قلبی، سرطان و دیابت با اضافه وزن بیشتر خواهد شد.