بسم الله الرحمن الرحیم
سخنران پیش ازخطبه نمازجمعه مورخ 1389/10/24:حجت الإسلام موسوی (دادستان نیشابور)
موضوع: امنیّت و تأمین امنیت برای انسان
دادستان نیشابور صحبت های خود را با این پرسش آغاز کرد که امنیت چه معنایی دارد؟ آیا می توان برای امنیت یک مفهوم و معنای کامل و جامع ارائه بدهیم؟ اساسا امنیت یکی از مفاهیمی است که ادراکی است، تعریف روشن برای آن امکان پذیر نیست. امنیت مفهومی است که انسان آن را در ذهن خودش درک می کند و برای لمس آن در خارج باید مصادیق را بیان کند، مانند مفهوم سلامتی؛ شما نمی توانید برای سلامتی تعریفی روشن ارائه بدهید، باید مفهوم بیماری و ضدّ آن که مرض هست را تصوّر کنید تا این که مفهوم سلامتی برای شما آشکار شود.
کمتر کارشناسان برای مفهوم امنیت تعریفی روشن ارائه داده اند، اما برخی کارشناسان برای این که مردم مفهوم امنیت را بفهمند، اینطور تعریف کرده اند: افزایش نیروهای خودی و کاهش تهدیدات
در عالم وجود که انسان هم جز آن است سرمایه هایی وجود دارد که در حقوق طبیعی و وضعی که قوانین نمایانگر آن هست حقوق وضع شده است. شما تصوّر کنید منابع طبیعی ما که سرمایه است، محیط زیست،حیوانات برای همه این ها حقوق وضع شده است و برای انسان هم که جزئی از این طبیعت هست بر اساس تعالیم وحیانی و تعالیم بشری حقوقی وضع شده است.
انسان چه نقشی در تأمین امنیت خود دارد؟
انسان ها با هر شکل و طایفه قبیله ای و از هر کشوری که هستند مخلوق خداوند است و دارای چهار سرمایه اند:
1- جان: بزرگ ترین سرمایه ای که همه انسان ها آن را دارند.
2- مال: هر مالی که دارد آن سرمایه اش است.
3- آبرو و حیثیت: آن آبرو که انسان دارد سرمایه است.
4- اعتقادات: که مشترک بین همه انسان ها است، فقط مسلمان نه،غیرمسلمان ها کسانی هم که اعتقادات کاذبی دارند برای آن اعتقادات احترام قائلند و به عنوان یک سرمایه مشخّص می شود به خصوص برای ما مسلمان ها و شیعیان که اعتقاداتمان از جانمان هم ارزشمندتر است و این در طول تاریخ ثابت شده است. در ایّام سوگواری اباعبدالله الحسین(علیه السلام) قرار داریم، حضرت جانش را برای سرمایه دین و اعتقادات فدا کرد و این نشان می دهد که این سرمایه جدا از سه سرمایه دیگر در مرتبه بالاتری قرار می گیرد.
سرمایه های فوق را همه دارند، ما هم در جامعه اسلامی دارای این سرمایه ها هستیم و هیچ انکاری برای آن نیست.
حفظ این سرمایه ها با کیست؟
این سرمایه ها در قوانین مدوّن و غیرمدوّن ما؛ ما خیلی از قوانین داریم که مدوّن نیست نوشته نیست؛ این که غیبت حرام است موجب هتک حرمت دیگران می شود و تهمت حرام است ممکن است در قوانین ما نوشته نشده باشد ولی در شرع ما به عنوان محرّمات قید شده است. همه ما می دانیم که از بین بردن سرمایه آبروی دیگران حرام است امّا ممکن است جرم تلقّی نشده باشد و 90% این سرمایه ها به صورت مدوّن در قوانین ما ذکر شده است، از بین بردن این سرمایه ها در قوانین ما جرم تلقّی شده است. اگر کسی سرمایه جان انسان را تهدید کند و یا شخصی را به قتل برساند یا اطراف آن را صدمه ای وارد کند آن هم سرمایه جانش را تهدید کرده است، برای این اعمال جرم تلقّی شده است.برای سرمایه مال، آبرو و ناموس دیگران که مورد تعرّض قرار گیرد یا افترا،شایعه پراکنی،نشراکاذیب همه جرم انگاری شده و در قانون هم هست و سرمایه اعتقادی و باوری هم همینطور، مانند:بدحجابی که عفّت عمومی و اعتقادات را تهدید می کند به عنوان جرم ثبت شده است. وحفظ این سرمایه ها بر اساس قانون وظیفه همه دستگاه ها و نهادها و حتّی خود فرد است و اکثریت جامعه ما هنگامی که گفته می شود این سرمایه ها را چه کسی باید حفظ کند بلافاصله ذهنشان متوجّه حکومت و دستگاه قضائی و نیروی انتظامی و سپاه پاسداران و بسیج می شود امّا چیزی که کم تر مورد توجّه قرار می گیرد این که مردم به نقش و جایگاه خودشان در حفظ این سرمایه ها کم تر توجّه دارند.
بیایید این فرهنگ را جا بیندازیم که مردم در حفظ این سرمایه ها چه نقشی دارند؟ بله درست است همه دستگاه وظیفه تأمین امنیت دارند و خدمت شما عرض کنم که من به عنوان متولّی امنیت در نیشابور که امنیت شهرهای دیگر را مطالعه کرده ام، بهترین امنیت را در نیشابور شاهد هستیم، کم ترین تهدید را علیه این سرمایه ها را در نیشابور داریم و سال به سال آمار جرائم خشن کاهش چشم گیری داشته است. ما در سال1388 در نیشابور 12فقره قتل داشتیم تا دی ماه و در نسبت مشابه امسال این به 9فقره رسیده است، در جمعیت بالای 500هزار نفری نیشابور 10.12 فقره زیاد نیست نمی گویم که باید باشد نه مثلا ممکن است سر دعوایی یک نفر کسی را هل بدهد و کشته شود.
حجت الإسلام موسوی در ادامه گفـت: آیا مردم نقش خودشان را در حفظ سرمایه های چهارگانه شناخته اند؟ نهادهای مدنی،اقشار اجتماعی،هیئات مذهبی و سایر نهادها برای حفظ این سرمایه نه فقط در نیشابور کلّی چه کرده اند؟ طبق مطالعات من تمام کشور مبتلا به این معضل است و البته این هم ناشی از مشکلات جانبی دیگر است که در دولت صورت می گیرد؛ جامعه ما گرفتار تروریست است، از خارج مورد تهدید قرار می گیرد، تحریم های اقتصادی را تجربه می کند،الآن هم قانون هدفمندی یارانه ها که همه کشور و توان دولت را به خود مشغول کرده است و این باعث نمی شود که ما چشممان را ببندیم و حفظ این ها را متوجه دستگاه های قضائی و امنیتی بدانیم.
همه شما می دانید امّ الفساد و امّ الجرائم در نیشابور حتّی کشور و یا درجهان اعتیاد است. یک معتاد برای تأمین اعتیاد خودش ممکن است جان یکی را بگیرد، تهدید علیه اموال،آبرو،دین و ناموس خود و دیگران کند. مقابله و مبارزه با اعتیاد کار کیست؟ فقط قوه قضاییه و نیروی انتظامی؟ الآن من می توان دستور بدهم تمام معتادان شهر را نیروی انتظامی جمع آوری کند امّا ما چه بکنیم با این معتادین؟ کجا نگهداری کنیم؟ اعتیاد بیماری است باید درمان شود در قانون اصلاحی جدید آمده است که اعتیاد باید درمان شود، ما در نیشابور چند مرکز ترک اعتیاد داریم؟ وزارت بهداشت و درمان وظیفه ای برای تأمین امنیت در این خصوص ندارد؟ بهزیستی وظیفه ندارد؟ وظیفه شهرداری نیست که متکدیان را جمع آوری کند و مرکزی برای نگهداری آن ها تأسیس کند؟ این وظیفه دستگاه ها است که امکانات در اختیار نیروی انتظامی قرار دهند تا این نیرو بهتر کار خود را انجام دهد.
در خصوص بی بندوباری هایی که شما مشاهده می کنید جوانی که هنوز روی لبش سبز نشده موبایل دستش گرفته پدرومادر این جوان مسئول تأمین امنیت فرزندشان نیستند؟ جوان موبایل دستش می گیرد انواع و اقسام فیلم های مستهجن را نگاه می کند و بعد بیماری ها و فشارهای روانی که به این جوان وارد می شود و وارد جامعه می شود جان و مال و ناموس و اعتقادات مردم را مورد تهدید قرار می دهد آیا ما باید به اندازه هر جوان مأمور بگذاریم؟ وظیفه شما خانواده ها نیست؟ پسری که هنوز گواهینامه ندارد پدرش موتورسیکلت در اختیارش می گذارد نمی گوید که ممکن است جان یک نفر دیگر را بگیرد؟ ما تلاشمان را می کنیم و همکاری شما را هم می طلبد، اگر پدرومادر فهمیدند که فرزندشان معتاد شده است در اولین فرصت ببرند برای ترک اعتیاد، اگر مادری دید دختر جوانش با حجاب نامناسب در جامعه رفتار می کند جلویش را بگیرد جامعه ما اسلامی است که همه برای حفظ سرمایه ها تلاش کنیم و مهم ترین سرمایه دین و باور است و هر کدام از شما پلیسی باشید که در جامعه دارید تلاش می کنید.
منبع: سایت ستاد نماز جمعه نیشابور