بیشتر پدر و مادر ها به راستی برای تربیت سالم فرزندانشان تلاش می کنند؛ اما حتی این افراد نیز می توانند به طور تصادفی رفتارهای آسیب رسان زیادی داشته باشند. گاهی برخی از پدر و مادر ها فراتر از اشتباه حرکت کرده و به سمت طبقه آسیب رسان، که از این پس آنها را به عنوان " والدین سمی " می نامیم، تغییر جهت می دهند
نشانه های پدر و مادر سمی
چنانچه این پدر و مادر ها متوجه باشند که رفتارهای آنها، چگونه دلیل آسیب های ذهنی و احساسی فرزندشان شده و حتی بعد از بزرگسالی نیز تنها با یک وقت مشاوره از روانپزشک و یا روانشناس به پایان می رسد، شاید در رفتار خود تجدید نظری بکنند. چنانچه شما نیز به عنوان یک فرزند، چنین تجربه هایی را داشتید، پس یکی یا هر دو پدر و مادر شما ، ممکن است آسیب رسان باشند؛ اما چنانچه به عنوان پدر و یا مادر این مقاله را مطالعه می کنید، کمی بیشتر نسبت به رفتارهای خود وسواس به خرج دهید. بیائید با ما نگاهی به رفتارهای پدر و مادر های سمی داشته باشیم.
پدر و مادر سمی در نشان دادن امنیت و تاکید به فرزندان، دچار شکست می شوند
برخی از پدر و مادر ها عقیده دارند یک راه موثر برای آموزش توانایی محافظت از خود در فرزندان شان، سختگیری در مورد نشان دادن عشق و علاقه خود به آنها و نیز تاکید سخت و محکم در اجرای دستورات می باشد. ممکن است شمایی که این روش را از طریق پدر و مادر خود گرفته اید، احساس کنید تا به حال این روش یک اثر مثبت روی زندگیتان داشته است. اما چنانچه خوب فکر کنید می بینید شما عملا بدون هرگونه درک درستی از شکست و یا طرد شدن، زندگی می کنید . این مسئله ناشی از تربیت یک پدر و مادر سمی است که از ارائه میزان درستی از حس امنیت و داشتن توانایی بیان دیدگاه ها به دلیل آنکه شما جوان بودید خودداری کرده اند. ممکن است نشان دادن عشق و علاقه با سختگیری، گاهی جواب بدهد اما این روش مناسبی برای تبدیل فرزندان به یک بزرگسال سالم و موفق نیست.
پدر و مادر سمی در نکوهش و انتقاد زیاده روی می کنند
همه پدر و مادر ها ممکن است گاهی از فرزند خود انتقاد کنند؛ بدون این ترکیب ممکن بود ما هیچ وقت روش درست انجام کارهای بی شماری را فرا نمی گرفتیم. اما پدر و مادر سمی چطور؟ آنها در این کار افراط می کنند؛ این رفتار دلیلی می شود برای گسترش انتقاد سخت داخلی در آینده که فرزند را تا مرز فلج و بی کفایتی حتی در بزرگسالی خواهد برد. پدر و مادر می توانند اشتباهات فرزندشان را دلیلی برای پرهیز از اشتباهات پرهزینه آینده آنها دیده و آن را قبول کنند.
نشانه های والدین سمی
پدر و مادر سمی خواستار رسیدگی دائم شما هستند
این پدر و مادر ها در همه اوقات با تقاضای رسیدگی دائم از آنها، فرزندشان را به سمت جایگزینی برای خود می برند. در ابتدا ممکن است این کار، یک ارتباط و پیوند بین پدر و مادر و فرزند به نظر بیاید؛ اما این یک پیوند انگلی است که همه انرژی و وقت فرزند را گرفته و در نتیجه جلوی یادگیری مهارتهای دیگر او را برای زندگی خواهد گرفت. یک پدر و مادر سالم به بچه ها اجازه می دهند تا فضای کافی برای رشد و کودکی کردن بدون تقاضای تعامل و با توجه به نیازهای خود فرزند، وجود داشته باشد.
پدر و مادر سمی در مورد شما مطالب خنده آور ولی آسیب رسان می سازند
بیشتر پدر و مادر ها گاهی اوقات برای سرگرمی و گاهی برای هدایت فرزندشان راهنمایی خود را به صورت مطالب مسخره و شوخی از نظر خودشان، بیان می کنند. اما چنانچه این روش به اصطلاح " همه جایی و عادی " شود، ممکن است مشکل بزرگی برای فرزندان ایجاد کند. اگر به طور مثال فرزند خود را در مورد قد و یا وزن و ... مسخره کنید، بدانید این شیوه باعث تضعیف فرزندان خواهد شد. اگر پدر و مادر یک نگرانی درست و بجا برای هدایت فرزندشان دارند بهتر است صادق و غیر حساس بوده و در واقع راهنمایی خود را با روش دیگری به فرزند خود بیان کنند.
پدر و مادر سمی برای توجیه رفتارهای خود دلیل می آورند
آیا شما نیز با این عقیده بزرگ شده اید " پدر و مادر من همیشه به صورت احساسی یا فیزیکی به من ضربه می زدند چون سزاوار آن بودم" ؟ اگر چنین است ، ممکن است هنوز هم رفتار وحشتناک دیگران را نسبت به خودتان، تصدیق و آن را توجیه کنید. پدر و مادر سمی می توانند همه موقعیت ها را به سمت نیازهای خود و به طور مناسب به اصطلاح بپیچانند و فرزندان را با دو انتخاب رها کنند : قبول اینکه پدر و مادر اشتباه می کنند و درونی کردن سرزنش. در بیشتر اوقات بچه ها، حتی آنها که درحال حاضر افراد بزرگسالی هستند، دومی را انتخاب می کنند.
والدین بد چه نشانه هایی دارند
پدر و مادر سمی اجازه بیان احساسات منفی را به فرزندشان نمی دهند
پدر و مادری که " پرورش نیازهای احساسی فرزندان و سبک کردن احساسات منفی آنها " را رد می کنند، باعث عجز و ناتوانی آنها برای بیان احساسات منفی در زمانی که به آن نیاز دارند، خواهند شد. کمک به فرزندان برای دیدن جنبه های مثبت هر چیز اصلا غلط نیست؛ اما کاملا بی اعتنا بودن نسبت به احساسات منفی بچه ها، ممکن است آنها را به سمت افسردگی کشانده و در نتیجه باعث شود تا در بزرگسالی رسیدگی مناسب به موقعیتهای منفی در زندگی را که کم هم نیستند، برایشان بسیار سخت شود.
پدر و مادر سمی حتی فرزندان بزرگسال خود را نیز می ترسانند
توجه و ترس لزومی ندارد دست به دست بچرخد. در حقیقت بچه هایی که احساس دوست داشته شدن، حمایت و اتصال به خانواده دارند در بزرگسالی بیشتر شادترند. اینکه انضباط از هر نوعی که باشد گاه گاهی در زندگی لازم است، اما پدر و مادر غیر سمی آن را با اعمال و رفتارهای پر از ترس و وحشت ، انجام نمی دهند؛ چرا که انجام مکرر اینگونه رفتارها، باعث صدمه جدی به روح و روان انسان خواهد شد. فرزندان نباید برای احترام گذاشتن ، نیازبه ترس از پدر و مادر را تجربه کنند.
پدر و مادر سمی احساسات خود را در اولویت قرار می دهند
برخی از پدر و مادر ها ممکن است اعتقاد داشته باشند که نیازهای شان باید در ابتدای لیست مسائل مهم زندگی و خانوادگی قرار گیرد؛ اما این یک روش قدیمی و کهنه است که برای پرورش یک رابطه مثبت، کارآیی ندارد. با اینکه بالاخره این پدر و مادر هستند که در بیشتر موارد، از شام گرفته تا گذراندن تعطیلات آخر هفته، تصمیم نهایی را می گیرند، اما لازم است احساسات همه افراد خانواده حتی بچه ها را نیز درنظر بگیرند. پدر و مادر سمی بطور مداوم فرزندان را مجبور به سرکوب کردن احساساتشان به وسیله قبول کردن هر چه پدر و مادر می گویند، خواهند کرد.
نشانه های والدین بد و سمی
پدر و مادر سمی در مورد همه اهداف فرزندان دخالت می کنند
آیا یکی از پدر و مادر ها یا هر دوی آنها، علاقه مند است تا در هر تصمیمی که می گیرید دخالت کرده به اصطلاح خودش همکاری داشته باشد؟ این کار ممکن است در ابتدا علاقه آنها به زندگی فرزندان و نحوه گذران عمر فرزندان به نظر آید، اما در واقع رسیدن به اهداف را برای فرزندانشان در آینده بسیار سخت خواهند کرد.
پدر و مادر سمی، از پول و احساس گناه برای کنترل فرزندان خود استفاده می کنند
همه بچه ها ، احساس گناه را از طرف پدر و مادر را تجربه کرده اند. افراد سمی این احساس را به طور منظم به فرزندان خود و حتی دیگران می دهند. حتی در بزرگسالی نیز والدین شما ممکن است شما را با دادن هدایای گران قیمت کنترل کرده و سپس در انتظار برگشت چیزی از طرف شما باشند. اگر در دام چنین رفتاری بیفتید، ممکن است باعث احساس گناه درشما شوند که " آنها همه کار برای ما کرده اند". پدر و مادر سالم می دانند که فرزندان نباید به عنوان یک پاسخ خاص آنها را وسیله تبادل پول و یا احساس گناه کنند.
پدر و مادر سمی درمان سکوت را برای فرزندانشان تجویز می کنند
ممکن است هنگامی که عصبانی هستید، صحبت کردن با دیگران برایتان بسیار سخت باشد. اما به یاد داشته باشید که تربیت کردن با روش سکوت، بسیار آسیب زننده و نارساست. اینگونه تربیت منفعل – تهاجمی، به هر نوع رابطه ای صدمه زده و باعث می شود تا فرد بشدت برای تثبیت موقعیت و رابطه تحت فشار باشد؛ بخصوص اگر هیچ رفتار اشتباهی از او سرنزده باشد. حتی اگر پدر و یا مادری آنقدر عصبانی و خشمگین است که نمی تواند یک مکالمه منطقی داشته باشد، باید برای چند دقیقه رفتار پرهیاهوی فرزند را نادیده گرفته و بعد از آرامش ، با او صحبت کند.
پدر و مادر سمی حد و مرزهای سالم را نادیده می گیرند
پدر و مادر می توانند بستن چشمهای خود را به روی فرزندشان توجیه کرده و در یک موقعیت مناسب و مطمئن، حتی نیاز به جاسوسی برای امنیت بیشتر فرزندشان داشته باشند. البته هر کسی نیاز دارد تا حد و مرزی برای خودش قائل شود ؛ بخصوص نوجوانان . پدر و مادر سمی این مرزها را لگد مال کرده و باعث بروز مشکلات متعدد می شوند. بطور مثال بدون در زدن وارد اتاق فرزند خود می شوند. این مدل از رفتار باعث به وجود آمدن یک الگوی نامناسب برای فرزند شده و باعث میشود تا در زندگی آتی، تشخیص مناسب و درک حد و مرزهای دیگران برای فرزندشان بسیار سخت باشد.
پدر و مادر سمی بچه ها را مسئول شادی خودشان قرار می دهند
اگر پدر، مادر یا یکی از آنها به طور مداوم به فرزند خود گوشزد کند : " بسیاری از لحظات شاد را برای داشتن تو از دست دادم "، پس در واقع این پدر یا مادر انتظارات غیر واقعی از نقش فرزند خود در زندگی دارد. والدین نباید تقاضا کنند فرزندان برای شادی آنها، دست از چیزهایی که باعث شادیشان می شود بردارند؛ حتی به منظور محاسبه کاری که والدین برای آنها کرده اند.
به اجبار فرزندان را در این موقعیت قرار دادن باعث می شود تا درک آنها از این مسئله که " همه ما مسئول شادی خودمان هستیم" به مشکل برخورد.
خارج کردن افراد سمی از زندگی ممکن است غیر ممکن باشد؛ بخصوص اگر یکی از آنها پدر و یا مادر باشد . اما به یاد داشته باشید درست کردن این آسیب روانی و احساس بدی که در تمام طول عمر خود با آن دست و پنجه نرم کرده اید، بسیار سخت تراست. از طرف دیگر هر پدر و مادری که تشخیص می دهد یکی از این 13 مورد برای او نیز صدق می کند، باید برای شکستن این الگوی رفتاری منفی از یک مشاور آموزش دیده برای کمک به یک ارتباط مثبت با دیگران و یک بزرگسالی سالم برای فرزندان ، کمک بگیرد.
تهیه و ترجمه : سیمرغ