قلعه سردار افشار از جمله بناهای فاخر و تاریخی شهرستان تکاب به شمارمی رود. قلعه سردار افشار در سال ۱۲۸۱ قمری در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار توسط سردار (حسینعلی خان افشار) احداث شده است. بخش اولیه ساختمان قلعه سردار افشار با درب ورودی به حیاط بزرگ مفرش شده از سنگهای تراورتن راه دارد. ساختمان اربابی در دو بخش دو طبقه با ایوان و با ستونهای مدور آجری جلب نظر مینماید و در وسط حیاط یک حوض آب دایرهای شکل به عمق یک متر و به قطر حدوداً شش متر وجود دارد. مصالح بکار رفته در قلعه سردار افشار، آجرهای چهارگوش و ملات گچ + آهک+خاک رس بوده که به طرز خیلی زیبا و چشمگیر بکار رفتهاست.
از داخل عمارت اولیه دو راه خروجی یکی به اندرونی و دیگری به حیاط خلوت وجود دارد که ساختمان اندرونی حرمسرا یعنی زیستگاه بانوان مشهور بوده که خود شامل دو طبقه و یک حیاط بزرگ با حوض آب مستطیل شکل میباشد و از حیاط حرمسرا میتوان به عمارت اندرونی که در دو طبقه بوده رسید.
یکی ازجالبترین بناهایی که در داخل این قلعه قرار دارد ما می توانیم به کبوترخانه یا قوشخانه اشاره کنیم که این قوشخانه در نوع خودش بی نظیراست و برای نگهداری کبوترهای خانگی و وحشی در زمان حیات سردار استفاده می شده است. این اثر متلق به اواخر دوره قاجار بوده و از جمله بناهای باشکوه و زیبای تکاب بشمار می رود و هم اکنون متعلق به جمعیت هلال احمر شهرستان تکاب می باشد. این بنا در خیابان امام-خیابان پاسداران-روبروی ساختمان دادگستری واقع شده است.
شهرستان تکاب از شهرهای جنوبی استان آذربایجانغربی، آثار تاریخی غنی و دیدنیهای فراوانی دارد که قدمت برخی از آنها به هشت هزارسال قبل میرسد و این آثار، همهساله میزبان هزاران گردشگر علاقمند است. برطبق آخرین آمار، جمعیت آن بیش از ۸۰.۰۰۰ نفر است. این شهر از سمت شمال به شهرستان چاراویماق در استان آذربایجانشرقی، از سمت جنوب به شهرستانهای سقز و بیجار در استانکردستان، از سمت شرق به شهرستان ماهنشان در استان زنجان و از سمت غرب به شهرستان شاهیندژ و شهرستان بوکان در استان آذربایجانغربی محدود شده و بنابر قانون تقسیمات کشوری در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، مشتمل بر دو بخش به نامهای مرکزی و تخت سلیمان، با یک شهر و ۶ دهستان بودهاست.
ناحیهای که امروزه تکاب نامیده میشود، در ناحیهای واقع بوده که در سالنامههای آشوری از نیمهٔ دوم سدهٔ ۹ قبل از میلاد، زاموآ خوانده میشده، و همواره دستخوش تهاجم آشوریان بودهاست. این ناحیه مسکن اقوام باستانی لولوبی و گوتی بودهاست و بعدها دولت ماننا در آن تشکیل شد و از سدهٔ ۷ ق م با تشکیل دولت ماد از مراکز مهم اقتصادی دولت ماننا و ماد بهشمار میرفت. شهرستان تکاب آثار تاریخی و دیدنی و جاذبههای گردشگری زیادی دارد که مهمترین آن تخت سلیمان است و چمن متحرک چملی، کوه بلقیس، زندان سلیمان و آبشار قینرجه از دیگر دیدنیهای این شهرستان به شمار میرود.
منابع:خبرآنلاین-شبکه اطلاع رسانی دانا