محرم در خمینی‌شهر؛ «دودمه‌خوانی» و کاروان هشتم محرم دلسوختگان حسینی را فرا می‌خواند
مراسم‌های ویژه ماه محرم در خمینی‌شهر با شور و حال خاصی در حال برگزاری است؛ زنجیر زنی‌های متفاوت، دودمه خوانی، حضور مردم در منازل علمای شهر، عزاداری محل به محل و کاروان هشتم محرم از مهم‌ترین رسوم مردم این شهر در ماه محرم است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، با آغاز ماه محرم دل و جسم انسان به عزاداری برای سالار شهیدان پیوند می‌خورد و مردم همه در کنار هم قرار می‌گیرند و به صورت گروهی به برگزاری مراسم‌های خاص این ماه می‌پردازند.
مردم استان اصفهان نیز مانند دیگر هم‌وطنان خود از روزها قبل از آغاز ماه محرم مقدمات برگزاری مراسم‌های مختلف را در تمام نقاط شهر فراهم کرده‌اند و از نخستین روز و نخستین شب ماه محرم مراسم‌های خود را در منازل، مساجد، تکایا، بقاع متبرکه و حتی در کوچه و خیابان‌ها آغاز کردند.
هر خیابانی که رد شویم یک موکب برپا شده و به برگزاری مراسم عزاداری و سخنرانی ویژه پرداخته و در کنار آن از عزاداران و تمام رهگذران پذیرایی می‌کنند.
آداب و رسوم ماه محرم در هر شهر و استانی با دیگر شهرها و استان‌ها متفاوت است و هر کس با توجه به آداب و رسومی که از پیشینیان خود به جا مانده است این ماه را سپری کرده و مراسم‌های ویژه خود را برگزار می‌کنند.
یکی از شهرستان‌های استان اصفهان که از قدیم به برگزاری مراسم‌های خاصی در ماه محرم می‌پردازد خمینی‌شهر است. در این شهر مردم برای برگزاری مراسم عزاداری امام حسین (ع) سنگ تمام می‌گذارند.
بنا به گفته مردم قدیم و معتمدان شهرستان خمینی‌شهر، آیت‌الله العظمی بروجردی در میانه دهه 30 خمینی‌شهر اصفهان را حسینیه ایران نامید و در این چند دهه اخیر نیز بارها این کلام، از سوی مراجع و علما بیان شده است. مردم خمینی‌شهر هر ساله عزاداری سرور و سالار شهیدان را پر شورتر از سال‌های قبل برگزار می‌کنند.
دودمه خوانی؛ یکی از قدیمی‌ترین رسوم محرم در خمینی‌شهر
یکی از اهالی قدیمی خمینی‌شهر در مورد آداب و رسوم مردم این شهر در ماه محرم گفت: مردم این شهرستان در برگزاری آداب و رسوم ماه محرم قدمتی طولانی دارند و بسیار خوب هم از پس اجرا و برگزاری آن برمی‌آیند. مردم همه با هم هماهنگ هستند و به صورت گروهی به برگزاری مراسم‌ها می‌پردازند.
وی با اشاره به یکی از مراسم‌های خاص عزاداری در خمینی‌شهر اظهار داشت: دودمه خوانی سبکی قدیمی است. این نوع سبک برای شور دادن به مجالس عزاداری رواج داشته دارد. در سال‌های اخیر نیز این سبک در کنار سبک‌های دیگر سینه زنی چون سبک شور به صورت ایستاده خوانده می‌شود.
وی ادامه داد: در دودمه خوانی خمینی‌شهر عزاداران به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول یک مصرع از شعر را می‌خوانند و به سینه می‌زنند و با گفتن کلمه مقدس حسین (ع) ساکت می‌شوند و دسته دوم که در حال حرکت هستند می‌ایستند و مصرع دوم را می‌خوانند، در حالی که دسته اول در حال حرکت و سکوت است و مجددا این کار تکرار می‌شود.
زنجیر زنی؛ رسمی که با قوت ادامه دارد
یکی از بانوان خمینی‌شهر در مورد زنجیر زنی در این شهر گفت: در تمام شهرهای کشور زنجیر زنی برای عزاداری امام حسین (ع) برگزار می‌شود اما زنجیر زنی در شهر ما کمی با دیگر شهرها تفاوت دارد. در همه شهرها از یک زنجیر استفاده می‌شود اما در خمینی‌شهر با دو زنجیر این مراسم انجام می‌شود. زنجیر زنی در خمینی‌شهر تنها با مداحی همراه است و دیگر از طبل و دهل استفاده نمی‌شود.
وی افزود: زنجیر زنان در خمینی‌شهر در دو صف آرام و منظم حرکت می‌کنند و با حرکت دست مداح کلمه حسین (ع) را با صدای بلند می‌گوید و سبک به صورت سه ضرب در می‌آید و همراهان هم سه بار این کلمه مقدس را بلند صدا می‌زنند.
این بانوی خمینی‌شهری بیان کرد: اشعاری که در مراسم زنجیر زنی در این شهر استفاده می‌شود قدیمی و سنتی است و هیچ وقت کهنه نمی‌شود.
حضور مردم در منازل علمای شهر
در روز نهم محرم مصادف با روز تاسوعا علمای بزرگ شهرستان درب منازل خود را به روی عزاداران حسینی باز می‌کنند و مردم به صورت دستههای عزاداری در منازلشان حضور می‌یابند و علما نیز عزاداران را مورد تفقد و عنایت قرار می‌دهند و از آنها پذیرایی می‌کنند.
این کار به صورت نوبتی انجام می‌شود و هیئتی که از درب مساجد حرکت می‌کنند با هماهنگی قبلی به سمت منازل علما می‌روند.
دید و بازدید مساجد قدیمی شهر
دید و بازدید مساجد یکی از قدیمی‌ترین آداب و رسوم پسندیده و منحصر به فرد شهرستان در شب‌های دهه محرم است. در این آیین وحدت بخش هیئت‌های مساجد از شب سوم یا چهارم محرم شبیه ایام نوروز به دید و بازدید هم می‌روند.
در این مراسم یک هیئت در مسجد محله به دیدن مسجدی دیگر در محله‌ای دیگر می‌رود و رسم دید و بازدید را به جا می‌آورد و در شبی دیگر هیئتی از مسجدی دیگر این وظیفه را به عهده می‌گیرد.
کاروان هشتم محرم در خمینی‌شهر
کاروان هشتم محرم به طول چندین کیلومتر شامل شترسوار و اسب‌سوارانی است که در صف نخست این قافله انبیای الهی همچون آدم، نوح، سلیمان و غیره قرار دارند و در ادامه نیز سپاه امام حسین (ع) و عمر بنی سعد هرکدام با پوشش ویژه خود حرکت می‌کنند.
مردم اصفهان از نقاط مختلف استان با حضور در این شهر برای مشاهده عبور این قافله و عزاداری صف می‌کشند.
این کاروان حدود 30 سال است که توسط محمد مهدی پیمانی یکی از پیرغلامان حسینی راه‌اندازی شده است و این قافله الگویی برای دیگر کاروان‌های استان‌های مختلف کشور بوده است.
عزاداری محل به محل
عزاداری محل به محل یکی از سنت‌های عزاداری در این شهرستان است بدین ترتیب که هیئت‌های مختلف در یک شب پس از برگزاری عزاداری در یک مسجد، به تدریج و نوبت به نوبت به دیگر مساجد آن محله حرکت می‌کنند.
دسته سادات و روحانیون یکی از دستههای عزاداری خمینی‌شهر است که با شال سبز در مراسم عزاداری این شهرستان حاضر می‌شوند.
غذای نذری خمینی‌شهری‌ها در تاسوعا و عاشورا
حدود 300 هیئت عزاداری در خمینی‌شهر وجود دارد. غذای نذری اصلی در خمینی‌شهر در ماه محرم بسته به محلات متفاوت است اما در روزهای تاسوعا و عاشورا برخلاف غذای معمول اصفهان (خورش قیمه) آبگوشت در میان مردم توزیع و آش نذری نیز در نقاط مختلف شهر درمیان مردم پخش می‌شود.
یکی از شهروندان خمینی‌شهر در این زمینه گفت: در این شهر آب گوشت معمولا در روزهای تاسوعا و عاشورا پخته می‌شود اما برخی خانواده‌ها نیز به پختن غذاهای دیگری نیز می‌پردازند و البته سعی می‌کنند با هم محله‌ای خود نیز مشورت کنند. به طور کلی مشورت با بزرگتر‌ها و مشارکت کودکان، زنان، نوجوانان و جوانان در این شهر در ماه محرم به خوبی دیده می‌شود.
ماه محرم که دو روز از آغاز آن می‌گذرد در شهرهای ایران به صورت‌های گوناگون برگزار می‌شود، با وجود تفاوت در آداب و رسوم این ماه تمام مردم عزادار یک هدف را دنبال می‌کنند و آن هم عزاداری برای سالار شهیدان و انتقال آن به نسل‌های آینده است.
