خیابانی هرگز نمرده است
دوره‌ی مهم فعالیت و مبارزات خیابانی در مجلس شورای ملی صورت گرفت که مهم‌ترین فراز آن مخالفت با اولتیماتوم روسیه بود.
نهضت آزادیستان و شهید شیخ محمد خیابانی
مولف: سید هادی خسرو‌شاهی
ناشر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
مشخصات ظاهری: 408 صفحه
قیمت: 6500 تومان
درباره‌ی کتاب:
این کتاب برای جبران کمبود و برای ترسیم هدف و چگونگی مبارزات و زندگی سیاسی و ارزیابی قیام شیخ محمد خیابانی به نگارش در آمده است.
حرکت‌های اصلاح‌گرایانه تاریخ معاصر ایران همواره به رهبری و هدایت علما و مراجع دینی به راه افتاده است. نهضت مشروطیت ایران از جمله این حرکت‌هاست.
آذربایجان که از کانون‌های مهم هویت شیعی ایران به حساب می آید در حرکت عدالت‌خواهی مشروطه، مردم و علمای آن دیار همگام و هم‌قدم با سایر نواحی ایران حضور تاثیر گذاری داشتند.
آذربایجان همچنان که در شکل‌گیری هویت عداتل‌خواهی در ایران، نقش مهمی داشته است در حفط و تداوم این هویت هم بیشترین تلاش و کشش را انجام داده و بر اساس این هویت ارزشی همواره در حرکت‌های ضد استبدادی- ضد استعماری پیشگام بوده‌است. دلایل متعددی وجود دارد که موجب شده است آذربایجان در دفاع از این هویت پیشگام باشد و مهم‌ترین عامل را می‌توان دین‌مداری و اعتقاد به آل بیت (ع) در میان مردم این سامان دانست.
این کتاب برای جبران کمبود و برای ترسیم هدف و چگونگی مبارزات و زندگی سیاسی و ارزیابی قیام شیخ محمد خیابانی به نگارش در آمده است.
زندگی و مبارزات شیخ خیابانی را – مانند دیگر رجال این دوران- به چند مقطع مشخص می‌توان تقسیم و دسته‌بندی کرد: دروه‌ی اول از ولادت تا قیام که به مبارزات محلی و اقدامات فرهنگی و آگاه‌یسازی توده مردم تا ورود به مجلس شورای ملی به عنوان مردم آذربایجان سپری شد.
دوره‌ی مهم فعالیت و مبارزات خیابانی در مجلس شورای ملی صورت گرفت که مهم‌ترین فراز آن مخالفت با اولتیماتوم روسیه بود.
شیخ محمد خیابانی حرکت خود را «نهضت آزادیستان» نامید و «حاج اسماعیلی امیرخیزی» عنوان می کند که شیخ محمد خیابانی در جهت مقابله با تغییر نام «آران»، ولایت جداشده از ایران توسط روس‌ها بر اساس قرارداد تحمیلی ترکمانچای که توسط مساواتی‌های «آذربایجان» نام نهاده شده بود، آزادیستان را مورد توجه استفاده قرار گرفت.
از آنجایی که شیخ محمد خیابانی از چهره‌های معروف و نام‌آشنای آزادی‌خواهی در آذربایجان به شمار می‌رفت، شهادت ناجوامردانه‌ی وی توسط مخبر‌الدوله باعث بدنامی بیشتر گردید و مرثیه‌هایی در سوگ شیخ سروده شد.
کتاب «نهضت آزادیستان و شیخ محمد خیابانی» در هشت فصل و چند پیوست تنظیم شده است.
فصل اول: از ولادت تا نمایندگی مجلس شورای ملی، فصل دوم: بسته شدن مجلس شورای ملی، فصل سوم: قیام آزادیستان، فصل چهارم: داستان شهادت خیابانی، فصل پنجم: علل شکست نهضت آزادیستان، فصل ششم: افکار و اندیشه های بلند شهید خیابانی، فصل هفتم: کارنامهی‌ی فرهنگی و اجتماعی نهضت آزادیستان و فصل هشتم: گزیده‌ای از نطق‌های خیابانی.
استاد سید هادی خسرو‌شاهی از جمله محققان و پژوهشگران نام‌آشنای مطالعات تاریخی و اسلامی است که در ثبت و تبیین تاریخچه‌ی مبارزات اسلامی تلاش قابل ستایشی داشته است.
بخش کتاب و کتاب‌خوانی تبیان
