گویش‌های لُری نزدیک‌ترین گویش‌های ایرانی به زبان فارسی هستند.زبان لری همانند زبان فارسی نواده‌ای از زبان پارسی میانه استو واژه‌های آن همانندی بسیاری با فارسی دارد.. ریشه زبانهای ایرانی لری-بختیار مانند زبان فارسی به پارسی میانه(پهلوی ساسانی) و از طریق پارسی میانه به پارسی باستان(زبان هخامنشیان) برمی‌گردد. ویژگی‌های زبان لری نشان می‌دهد که چیرگی زبانهای ایرانی در منطقه کنونی لرستان در تاریخ باستان از سوی ناحیه پارس صورت گرفته و نه از سوی ناحیه ماد. زبان‌شناسانی دیگر لری را یک پیوستار زبانی از گویش‌های ایرانی جنوب غربی بین گونه‌های فارسی و کردی دانسته‌اند، که میان مردم لُر در غرب و جنوب غرب ایران رایج است و خود از سه گویش جدا تشکیل می‌شود که عبارتند از گویش لرستانی، بختیاری و لری جنوبی (کهگیلویه و ممسنی و بویراحمدی) و در دو سوی پیوستار با انواعی از زبانهای کردی وفارسی شانه به شانه‌است.به عبارت دقیق‌تر این خانواده یک گروه جدا اما مرتبط از چند زیر گروه پیوسته از ایلات و طوایف است، شناخته شده‌ترین این گروهها عبارتند از فیلی یا لر کوچک و بختیاری، بویراحمد، کهگیلویه و ممسنی (چهار گروه اخیر لر بزرگ را تشکیل می‌دهند). فیلی بیشتر به پیشکوه و پشتکوه تقسیم می‌شود، چند گروه کوچکتر دیگر هم هستند. زبان مردم لرستان به دو زبان لری و لکی صحبت می‌کنند که اولی زبان اکثر شعبات قوم لر می‌باشد و دومی د
ر بین برخی از طوایف لرستان بخصوص مناطق شمالی لرستان (مناطق الشتر ، کوهدشت و نور آباد ) رایج است . بر اساس مطالعات زبان شناسی ، زبانهای لری و لکی جزو زبانهای هندو – اروپایی به شمار می‌آیند . زبانهای ایرانی شامل زبانهای ایرانی شرقی و زبانهای ایرانی غربی می‌باشد . لکی و لری جزو زبانهای ایرانی غربی محسوب می‌شوند . بسیاری از واژه‌های لری اغلب ریشه‌های باستانی دارند و به احتمال تعداد زیادی از این واژه‌ها مربوط به زبانهای کاسی و عیلامی می‌باشد . گفته می‌شود زبان پارسی در زمان امپراتوریهای هخامنشی ، اشکانی و ساسانی در لرستان گسترش یافته است . در بین زبانهای جنوب غربی ایران ، زبان (گویش) لری بزرگترین رابطه را با زبان فارسی دارد که هر دوی آنها دنباله پارسی میانه ، زبان پارتیان قرن هشتم بعد از میلاد هستند . همانگونه که می‌دانیم پارسی میانه ، زبان پارتیان و ساسانیان بود که به تدریج تغییر شکل داده و به صورت زبان فارسی نزدیک است که بعضی معتقدند این زبان در گذشته نه چندان دور از فارسی منشعب شده است . زبانهاى لرى و لکى جزو زبانهاى هندو ـ اروپایى به شمار مىآیند. زبان هندو ـ اروپایى به دو گروه هندو ـ ایرانى و اروپایى تقسیم مىشود. زبان هندو ـ ایرانى به دو گروه هندى و ایرانى تقسیم مىگردد. زبان ایرانى نیز به دو گروه شرقى و غربى تقسیم مىشود. زبان ایرانى غربى به دو گروه شمال غربى و جنوب غربى تقسیم مىشود. زبان لکى جزو گروه شمال غربى و زبان لرى در زمره گروه جنوب غربى قرار مىگیرد. زبان لرى در منطقه وسیعى از ایران رایج است. این زبان را مىتوان به دو شعبه باخترى و خاورى تقسیم کرد. محدوده لر باخترى شامل نهاوند، بروجرد، قسمتى از ملایر و تویسرکان، سیلاخور، الیگودرز، لرستان به ویژه شهر خرمآباد، (طوایف بالا گریوه، طایفه سگوند، برخى طوایف طرحان)، برخى از نواحى ایلام (دهلران، دشت عباس، سردشت و صمیره)، اندیمشک و نواحى آن (چگنىهاى منجیل) و نواحى قزوین (هداوندهاى مقیم خوار ورامین) مىشود. محدوده لر خاورى شامل استانهاى چهار محال و بختیارى، کهگیلویه و بویراحمد، بخشهایى از فارس، بوشهر، خوزستان و اصفهان مىشود. زبان لکى در بین بعضى از طوایف لرستان رایج است. در منطقه وسیعى از استان ایلام و مناطقى از استان کرمانشاه نیز این زبان رایج مىباشد. منطقه لک نشین استان لرستان شامل چغلوندى، الشتر، سرطرحان و قسمتى از کوهدشت، دلفان و سلسله است. گویشهاى لرى و لکى از جمله گویشهاى فارسى هستند که برخى از واژههاى ترکى به آنها راه یافته است. واژههاى چون چَپُوْ به معنى چپاول و غارت، بایهقش (لکى) و بِیْقُشْ (لرى) به معنى جغد از واژههاى ترکى هستند که به این زبان وارد شدهاند.
