عقیق: امام محمد بن علی (ع) فرزند امام رضا (ع) نهمین اختر تابناک امامت و ولایت دارای فضایل، معجزات، القاب و کنیههای بسیاری است. در این بخش از گزارش با اسامی، القاب و کنیههای آن حضرت آشنا میشویم.
امام نهم دارای چهار کنیه است؛آن حضرت به دلیل اینکه تنها فرزند امام رضا (ع) بوده اند کنیه (ابن الرضا) و با توجه به نام تنها فرزند پسرشان امام علی نقی (ع) کنیه (ابوعلی) و در پرتو بندگی خدا کنیه (ابوعبدالله) داشته اند، اما کنیه مشهور آن حضرت (ابوجعفر) بوده است. ابوجعفر در صحیفه فاطمیه الهی که در اختیار امامان بوده و اکنون در نزد امام مهدی (عج) ثبت است به قدری مشهور شده و به کار رفته که جایگزین نام اصلی آن حضرت شده است.
امام جواد (ع) در پیوند و ارتباط با کنیه جد خویش امام باقر (ع) (ابوجعفر) نامیده شدند ، چون پس از امام پنجم به این کنیه آراسته شدند به ابو جعفر ثانی معروف است. امام رضا (ع) همواره از فرزندشان با کنیه ابوجعفر یاد کرده و حتی در کودکی و خرد سالی به وی احترام میگذاشته وبه جای نام وی کنیه مقدس جد خویش رابرای ایشان به کار برده اند.
بر اساس روایتی از محمدبن ابی عباد؛ امام رضا (ع) هیچگاه نام فرزندش امام محمد تقی (ع) را جز با کنیه نمیبرد و میگفت: ابوجعفر برای من نامهای نوشته است! و من به ابوجعفر نامه نوشته ام در حالی که او هنوز کودکی در مدینه بود امام رضا (ع) او را با تعظیم و کمال احترام خطاب میکرد و متن نامههای ابوجعفر در نهایت بلاغت و نیکی به امام میرسید.
شنیدم امام رضا (ع) میفرمود: ابوجعفر پس از من وصی و جانشین من در میان خاندانم است. این گونه مناسبات و روابط امام رضا (ع) با فرزند خردسال خویش گذشته از اینکه برای فراهم سازی زمینه امامت آن حضرت بوده است روش درست و مطلوب ارتباطات پدر و فرزندان را نیز آموزش میدهد. احترام گذاشتن پدر به فرزند، احترام به دیگران رابه فرزند میآموزد و به وی شخصیت میدهد و او را برای پذیرش مسئولیتهای بزرگ آماده میکند. هریک از چهار کنیهای که برای امام نهم ذکر شد بیانگر یک ویژگی و فضیلت امام نهم (ع) است.
القابی که برای امام نهم تنها فرزند امام رضا (ع) در تاریخ زندگانی آن حضرت (ع) به کار رفته است گویای فضایل و اوصاف الهی ایشان است و امتیازات این اسوه عالی رانشان میدهد.
تقی، جواد، منتجب، مرتضی، مختار، متوکل، متقی، زکی، قانع، نجیب و عالم یازده لقب برای امام نهم است که ابعاد شخصیت بزرگ الهی آن حضرت را آشکار میکند؛ جواد و تقی مهمترین و مشهورترین القاب امام نهم است.