نگاهی به سیره امام جواد (ع)

گوشه ای از سیره امام جواد (ع)

نگاهی به سیره امام جواد (ع)

آرامشت را حفظ کن
انسان همواره تحت تاثیر عوامل اضطراب آور بوده است و بشر امروز، در جامعه ای گسترده، پیچیده، پر رقابت و به دور از معنویت، احساس رهاشدگی و تنهایی مضاعفی دارد و با فشارهای روانی غیرقابل تحملی رو به روست. از گام های اساسی برای کاهش و غلبه بر این وضعیت، پناه بردن به معنویت حقیقی و اتصال به منبع لایزال الهی است؛ چنان که امام جواد (علیه السلام) فرمودند: امیرمومنان (علیه السلام) خطاب به ابوذر می فرمایند: به خداسوگند اگر آسمان ها و زمین بنده ای را محاصره کند و او پرهیزگاری را پیش گیرد، خداوند راهی برای خروج او از تنگنا می گشاید. ای ابوذر، حق تو را آرام می کند و باطل تو را به وحشت می اندازد. [1]
بر خدا توکل کن
توصیه اکید متخصصان برای بهبود بیماری روانی، ورود به محدوده حمایتی خداوند و اعتماد به نفس و توکل به پروردگار است. باید با تلاش فراوان، شادی، قدرت و اعتبار کافی به دست آوریم. امام جواد علیه السلام فرمود: هر کس به خدا اعتماد کند، خداوند به او شادی و سرور می بخشد و هر که به او توکل کند، او را در کارهایش به میزان کافی یاری می کند.[2]

نرم خو باش

درشتی و تند خویی در روابط فردی و اجتماعی، موجب ناکامی و اختلال در برقراری ارتباط مطلوب با افراد و گروه ها می شود. کسی که خواهان تحت تاثیر قرار دادن دیگران است، راهی جز رفتار احترام آمیز و همراه با سازش و نرم خویی ندارد. در غیر این صورت افراد از اطراف او پراکنده می شوند. چنان که امام جواد علیه السلام می فرماید: هر کس نرم خویی و سازش را کنار گذارد، دچار دشواری می شود.[3]
هوشمندانه رفتار کن
اگر هوش را قدرت انطباق و سازگاری فرد یا محیط بدانیم، رفتار مودبانه و احترام آمیز را می توان یکی از جلوه های هوشمندی دانست؛ زیرا چنین رفتاری در هر محیطی پسندیده و برای همگان شایان پذیرش است. از این رو عاقل رفتار نیکو را همراه چراغ راه وراهنمای زندگی خود قرار می دهد و بر سخن امام جواد (علیه السلام) پای می فشارد که « ادب نیکو زینت عقل است».[4]
دیگران را هم سهیم کن
شخص گشاده رو نه تنها انبساط خاطر دارد و از زندگی راضیست، بلکه قادر است این احساس را به افراد پیرامون خود نیز منتقل کند و آنها را در این تجربه خوش آیند سهیم کند. اهمیت گشاده رویی به حدی است که امام جواد (علیه السلام) داشتن این ویژگی را زینت بخش بزرگواران می داند و می فرماید: گشاده رویی، زینت افراد بزرگوار است.[5]
دشمن شناس باش
دشمن عاملی است که موجب زیان، عقب ماندگی و تباه شدن انسان می شود. بنابراین هر کس یا هر چیزی که سد رشد و بالندگی یا مانع راهیابی ما به موقعیت های مادی ومعنوی، دنیوی و اخروی شود، دشمن است؛ گاه دشمن موجب صدمه جانی و حذف جسمانی فرد می شود و زمانی راه های وصول به حقیقت و هدایت او را سد می کند. چه بسا چنین اقداماتی در پوشش دوستی و با عنوانی خوشایند صورت گیرد.
امام جواد (علیه السلام) در این باره می فرمایند: آن که برای خوشامد تو، راه رشد وهدایت را بر تو پوشیده دارد، با تو دشمنی کرده است.[6]
خوبی کن
مردی با خوشحالی به محضر امام جواد (علیه السلام) شرفیاب شد. امام علت خوشحالی او را پرسید. آن مرد گفت: ای پسر رسول خدا، از پدرم شنیدم که می گفت: روزی که خداوند توفیق نیکی به مسلمانی را نصیبت کند، روز خوشحالی و نشاط است و من امروز موفق شدم که به برادران دینی ام نیکی کنم. آن گاه امام به جان خود سوگند خورد و فرمود: چنین کاری جای شادمانی دارد به شرط آنکه آن را با منت از بین نبری.[7]

-------------------------------------------
پی نوشت ها:
[1] .سیره معصومان علیهم السلام، ص227.
[2] .سیره معصومان علیهم السلام، ص 228.
[3]. سیره معصومان علیهم السلام، ص230.
[4]. سیره عملی اهل بیت علیهم السلام، ص42.
[5]. سیره عملی اهل بیت علیهم السلام، ص42.
[6]. سیره معصومان علیهم السلام، ص 229.
[7] . کشف الغمه، ج3، ص10.