راهکارهای ابراز محبت در خانواده (1)

با وجود اینکه جایگاه محبت حقیقی، در قلب انسان ها بوده، چنین محبتی از صفات دل و جان آدمی است، باید در رفتارهای بیرونی او نیز جلوه گر شود و بروز عینی یابد. در واقع سنگ محک محبت آدمی، نوع رفتار و تعاملات او با طرف مقابل است. مودّت همان گونه که در معنای واژگانی آن بیان شد، نوعی از محبت است که ظهور و بروز عینی و عملی دارد و خداوند متعال، قرار دادن این نوع محبت عملی را از نشانه های ذات بی همتای خود بیان فرموده است.[1] پس برای ابراز عملی آن، باید از راهکارها و روش های مختلفی بهره گرفت.ابراز محبت به همسر، به دو شیوۀ مختلف ممکن است: گاه این ابراز محبت در کلام جلوه گر می شود و با واژگان عاشقانه، گوش های معشوق را نوازش می دهد و گاه ابراز و اظهار محبت، در اعمال و رفتار تجلی پیدا می کند و عشق را شعله ور می سازد.

کلید طلایی قلب همسر

یکی از روش های تأثیرگذار اظهار محبت، روش های کلامی است. خانم ها به شدت علاقه مند هستند تا محبت همسر خود را در کلام او نیز مشاهده کنند. این نیاز عمیق و جدی به شنیدن واژگان محبت آمیز، ریشه در ساختار روحی و عاطفی بانوان دارد. برای زن، عشق مهم ترین اولویت زندگی اوست؛ لذا اگر در کلام ما این عشق را دریافت نکند، بخش مهمی از وجود او بی قرار می شود و آرامش درونی اش سلب خواهد شد.

مودّت نوعی از محبت است که ظهور و بروز عینی و عملی دارد و خداوند متعال، قرار دادن این نوع محبت عملی را از نشانه های ذات بی همتای خود بیان فرموده است.

به تعبیر برخی روان شناسان، اگر دو کیک را نماد خودآگاهی مردان و زنان در نظر بگیریم و بر شی به اندازۀ یک دهم از هر کدام از کیک ها برداریم، برش حذف شده در دایرۀ خود آگاهی مردان، میزان تمرکز او بر عشق و روابط صمیمی است و بقیۀ آن مربوط به کار، شغل، پروژه ها، علایق شخصی و دیگر فعالیت های اوست.

در این حالت، اگر نگاهی به دایرۀ مربوط به زنان بیندازیم، اوضاع کاملاً متفاوت خواهد بود: در این حالت، برش حذف شده مربوط به کار، شغل و علایق شخصی است و نُه بخش باقی مانده، به عشق و روابط صمیمانه وابسته است. پس سعی کنیم با کلمات عاشقانۀ خود، بخش بزرگ ذهن و فکر همسر خود را تسکین دهیم و آرامشش را تأمین کنیم. یادمان باشد برای تأمین آرامش خانواده، زن خانواده باید در آرامش کامل باشد. چه زیبا و باشکوه است کلمات معصومان (علیهم السلام): در دوران جاهلیت و در زمانی که مردان به همسران خود، نگاهی چون کالا داشتند، پیامبر رحمت و شفقت، محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) فرموده است: «قولُالرّجُلللمرأةِأنّیأحبّکلایذهَبَمِنقلبهاابداً».[2]این سخن مرد به زن که «دوستت دارم»، هرگز از دل زن بیرون نمی رود.

بسیار جالب است بدانیم در همین دوران که ما در آن زندگی می کنیم، هنوز مردانی هستند که گفتن واژۀ زیبا و دل نشین «دوستت دارم» برایشان دشوار است. بسیاری افراد هستند که به دلایل مختلفی از جمله ناآگاهی یا غرور و تکبر و بی توجهی، همسر خود را در آرزوی شنیدن این واژگان مقدس، باقی
می گذارند. پیامبر عظیم الشأن اسلام که در اوج بندگی و ارتباط با خدا بود و به مقاماتی دست یافته بود که فرشتگان مقرب الهی از رسیدن به آن عاجز هستند،[3] به زنان خود محبت می کرد و به مسلمانان نیز توصیه می فرمود که با کلمات شیرین و دل نواز با آنان سخن بگویند. به یاد داشته باشیم که معصومان (علیهم السّلام) هنگامی که توصیه ای به مردم می فرمودند، خود قبل از همه و بیش از دیگران به آن عمل می کردند. به همین دلیل است که وجود مقدس آن حضرت می فرماید: «خیرکمخیرکملأهلهو أناخیرکملأهلی».[4]

برای تأمین آرامش خانواده، زن خانواده باید در آرامش کامل باشد.

تمرین

سعی کنیم هر روز حداقل یک جملۀ عاشقانه به همسر خود بگوییم. خود را ملزم کنیم روزی یک بار به او بگوییم: «دوستت دارم.» به زودی تأثیرات این جملۀ طلایی را در روابط خانوادگی خود مشاهده خواهیم کرد و متوجه قدرت اکسیر عشق خواهیم شد. واژۀ «دوستت دارم»، «عشق من» و... کلیدهای قلب همسر است که با آن ها می توانیم گنجینۀ محبت همسر خود را تصاحب کنیم و از زندگی آرام و دل نشین با او لذت ببریم. اگر می خواهیم همسرمان به پیری زودرس، سرد مزاجی، جذب به مرد بیگانه و... دچار نشود، به او محبت کنیم، زیرا بی توجهی ما باعث فشار روحی و فشار روحی منجر به کاهش هورمون های جنسی و در نتیجه سرد مزاجی در همسر می شود و احتمال انحرافات جنسی را در او ایجاد می کند. پس سعی کنیم به این نیاز روحی همسر خود همیشه و به موقع پاسخ دهیم. یادمان باشد زنان در طول روز، حداقل سه بار به شنیدن واژه های محبت آمیز ما نیاز دارند.

اظهار محبت رفتاری

با وجود اهمیت بیان واژگان محبت آمیز، نباید تصور کنیم تمام نیازهای روحی همسرمان در این عبارات خلاصه شده است. همان طور که در قسمت قبل مفصلاً توضیح داده شد، محبت موجود در قلب ما باید وارد کلام ما شود و سپس پا به عرصۀ رفتار ما بگذارد. در واقع اظهار محبت کلامی، نیاز زنان به محبت های رفتاری را برطرف نخواهد کرد و همچنین اظهار محبت رفتاری، جانشین گفت و گوهای عاشقانه نخواهد شد. گمان اشتباه برخی مردان این است که فداکاری ها و زحمات آنان در تأمین نیازهای خانواده، جانشین گفتن «دوستت دارم» می شود و در طرف مقابل، برخی از مردان تصور می کنند با گفتن چند عبارت و واژۀ زیبا می توانند برای همیشه همسر خود را خشنود سازند. پس اگر حقیقتاً خواهان داشتن زندگی آرام و همسری خشنود هستیم، راهکارهای زیر را در زندگی خود عملی سازیم.

سعی کنیم هر روز حداقل یک جملۀ عاشقانه به همسر خود بگوییم.

همنشینی با همسر
یکی از لوازم اساسی اظهار محبت، هم نشینی و با هم بودن است. معمولاً با کاهش حضور فیزیکی و حذف هم نشینی ها محبت ها نیز رو به کاهش می گذارد؛ همان طور که در ضرب المثل ها می خوانیم: «از دل برود هر آن که از دیده برفت»، پس برای حضور در کنار همسر و فرزندان خود اهمیت قائل شویم و بخشی از وقت روزانۀ خود را برای بودن با آنان صرف کنیم. دین اسلام به عنوان کامل ترین و آخرین برنامۀ جامع خداوند برای زندگی سعادتمندانۀ انسان ها، تأکید خاصی به هم نشینی مرد با خانوادۀ خود دارد. به همین دلیل است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید:«نشستن مرد در کنار خانواده اش، نزد خداوند متعال دوست داشتنی تر از اعتکاف در مسجد من است.»[5]در واقع دلیل این تأکیدهای پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به هم نشینی با همسر، آگاهی از ساختار درونی زن و مرد است. ایشان به خوبی نیاز زن به حضور و همراهی شوهر را می داند و بیش از هر کس، از خسارت های جبران ناپذیر نبود شوهر بر سلامت خانواده آگاه است. به دلیل همین شناخت عمیق خالق از مخلوقات است که اسلام دستورهای فراوانی برای تحکیم بنیان خانواده صادر فرموده است، زیرا می داند دوام و بقای جامعه و پویایی و رشد مثبت جامعه، به سلامت خانواده قرین و وابسته است. به همین دلیل است که حضور غیر ضروری مردان در بیرون از خانه، از منظر اسلام مطلوب نیست و توصیه بر این است که پس از اتمام مشغله های روزانه و تأمین معاش به کانون انجام پرُمهر خانواده باز گردند، لذا پیامبر عشق و محبت، محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید:«هر گاه هر یک از شما حج خود را به جای آورد، باید زودتر بار سفر را به سوی خانواده اش بربندد، زیرا این کار پاداش او را بزرگ تر می کند.» [6]

منبع: کتاب کلبة آرامش، جایگاه و نقش پدر در خانواده، معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی

-----------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1. روم:21.
2. مکارم الاخلاق، ج۱، ص۴۶۶، حدیث۱۵۹۰.
3. اصول کافی، ج۵، ص۵۶۹، حدیث۵۹.
4. من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۵۵۵، حدیث۴۹۰۸.
5. تحکیم خانواده در نگاه قرآن و روایات، ص230؛ تنبیه الخواطر، ج۲، ص122، حدیث۳۴۲.
6. تحکیم خانواده در نگاه قرآن و روایات، ص230، حدیث۳۴۵

دوشنبه 31 تیر 1398 3:30 PM