آبشار شیروان دره

 ۳۰ مهر ۱۳۹۴

آبشار شيروان دره مشکين شهر دراستان آذربایجان شرقی واقع است. این دره بکر و شگفت انگیز مجموعه ای متنوع از اشکال فرسایشی همچون دودکش جن، تخت دیو، فرسایش لانه زنبوری، آبشار های متعدد، چشمه های آبگرم و معدنی همچون شابیل سویی، دریاچه زیبای (آت گولو )را در خود جای داده است. هریک از این اشکال در نوع خود بی نظیر بوده و به همراه ویژگی های زیست محیطی فضای بسیار مناسبی را برای استفاده زمین شناسان، ژئومورفولوژیست ها، گردشگران، ورزشکاران و پژوهشگران فراهم آورده است.

منطقه در۳۰ کیلو متری جنوب شرقی مشکین شهر در استان اردبیل و در دامنه جنوبی کوه آتشفشان سبلان در ارتفاع ۲۲۰۰ متری از سطح دریا با مساحتی در حدود ۷۵ کیلومتر مربع واقع شده است. طول این دره در حدود ۱۲ کیلومتر می باشد و از نزدیکی های جنوب لاهرود تا آت گولو(استخر اسب) امتداد دارد. محل اصلی ورود به دره در ۵ کیلو متری پائین آبگرم معدنی شابیل قرار دارد و برای ورود به آن باید از کنار آبشاری با ارتفاع ۴۰ متر به سمت پائین فرود آمد كه در بيشتر مواقع مستلزم استفاده از ابزار فرود ميباشد . آب و هوای این منطقه بیشتر تحت تاثیر آب و هوای کوه سبلان است، بطوریکه این منطقه در تابستان معتدل است و در بیشر ایام سال از آب و هوایی سرد و کوهستانی برخوردار می باشد.

شیروان دره علاوه بر ویژه گی های زمین شناسی از لحاض زیستی نیز بسیار حائر می باشد و یکی از مهمترین زیستگاه های حیاط وحش ایران بشمار می رود. این زیستگاه محل زندگی دائمی وحوشی مانند: کل و بز، خوک، روباه، گرگ، قوچ و میش ارمنی، خرس قهوه‌ای، خرگوش، کبک دری، قمری، فاخته و شماری از پرندگان مهاجر است. برخی از پدیده های زیبای ژئوتوریسمی منطقه اشکال فرسایشی: اشکال فرسایشی زیبا و متنوع شیروان دره را می توان به عنوان شاخص‌ترین پدیده ژئوتوریسمی در این منطقه معرفی نمود. این اشکال فرسایشی علاوه بر اینکه به لحاظ جذب گردشگر و ویژه‌گی های زیبا شناختی اهمیت فوق العاده ای دارند، به لحاظ آموزشی نیز بسیار مفید می باشند. اشکال فرسایشی در شیروان دره در اثر فرسایش آبی در رسوبات آذر آوارای آتشفشان سبلان بوجود آمده اند که شامل انواع متنوعی ستون های فرسایشی است که منظره ای زیبا و خشن را در سرتاسر این دره بوجود آورده است.

آبشارها: در طول دره به دلیل عملکرد فرآیند‌های تکتونیکی تعداد زیادی آبشار کوچک و بزرگ وجود دارد که هریک از آنها با داشتن زیبایی های منحصر به فرد، هر بیننده‌ای را هیجان زده می نمایند. از آبشار دوقلوی شیروان دره می توان به عنوان زیباترین و منحصر به فرد ترین آبشار در این دره یاد نمود چشمه های آب معدنی: یکی دیگر از پدیده های دیدنی در شیروان دره وجود چشمه های متعدد آب معدنی است که در گوشه و کنار این دره به وفور دیده می شود. بعضی از این چشمه ها بر روی سطوح صخره ای این دره قرار گرفته اند که حالتی آبشار مانند را ایجاد کرده اند. در بستر این دره چشمه هایی حاوی گوگرد فراوان وجود دارد که رسوب گوگرد از آب این چشمه ها بر روی سنگ های پیرامون مناظر زیبایی را بوجود آورده است. آبگرم شابیل سویی: این آب گرم در جنوب غربی شهرستان مشکین شهر و در دامنه غربی کوه آتشفشانی سبلان و در نزدیکی شیروان دره و آت‌گولو در ارتفاع ۲۶۵۰ متری از سطح دریا واقع است. دمای متوسط آب این چشمه ۲/۴۸ درجه سانتی گراد و دبی آن ۸/۴ لیتر در ثانه است. تیپ آب این چشمه بیکربنات دار است. آب گرم شابیل برای پادرد و کمردرد و اعصاب مفید است.

در زمان های قدیم این آب گرم محل استحمام رؤسای ایل بوده است و به همین دلیل به نام شابیل سویی معروف شده است. امرروزه برای بهره گیری هرچه بهتر از آبگرم شابیل بر روی این چشمه یکی از مجهزترین مجتمع های آب درمانی در خاورمیانه احداث گردیده است. در نزدیکی این آب گرم چشمه آب معدنی سردی با دبی ۲/۰ لیتر درثانیه با ۸۶/۵ Ph وجود دارد که حاوی اسید کربنیک است دریاچه آت گولو(استخر اسب): دریاچه زیبای آت گولو در سمت غرب شیروان دره و در جنوب غرب آبگرم شابیل قرار گرفته است و طول تقریبی آن در حدود ۱۲۰ متر و عرض آن در حدود ۳۰ متر می باشد که عمق آن تاکنون اندازه گیری نشده است و از سمت جنوب به شمال بر عمق آن افزوده می شود. این دریاچه در گذشته محل شست و شوی احشام و اسب ها بوده است و به همین دلیل به این نام شهرت یافته است. از سال ۱۳۶۵ از این دریاچه برای پرورش ماهی استفاده می شود. درباره این دریاچه افسانه های زیادی در کتب مختلف ذکر شده است که از حوصله این مبحث خارج است . نتیجه گیری شیروان دره یک کلسیون ارزشمند از میراث های زمین شناسی است که عملکرد عوامل فرساینده بر روی رسوبات آذرآواری آتشفشان سبلان باعث ایجاد اشکال و ستون های فرسایشی متوع و زیبا در این دره شده است. حرکت در مسیر شیروان دره حالتی وهم آور و هیجان انگیز را در گردشگر بوجود می آورد که می تواند این دره را به یکی از بهترین مسیر های گردشگری ماجراجویانه تبدیل نماید. باثبت جهانی ژئوپارک شیروان دره در آینده ای نزدیک موجبات جذب گردشگران و معرفی هرچه بیشتر این کلکسیون ارزشمند زمین شناسی برای جهانیان، رونق اقتصادی، معرفی فرهنگ بومی منطقه و تبدیل شدن این منطقه به قطب ژئوتوریسمی در خاورمیانه فراهم می شود.

آبشار دوقلو شيرون دره در ۳۰ کيلومتري جنوب شرق مشکين شهر و در دامنه هاي شمالي کوه سبلان واقع شده است. دره موسوم به شيروان دره، از نظر زمين شناسي حاصل تخريب و فرسايش در نهشته هاي آذر آواري است و به واسطه همين فرسايش، زيبايي خيره کننده اي را به اين منطقه داده است. اين منطقه محل زندگي و حوش و پرندگان مختلف است و با حدود دو ساعت پياده روي از روستاي موييل قابل دسترسي است.