حمام ابراهیم آباد
آدرس بنا: محله قدیمی ابراهیم آباد- روبروی مسجد ابراهیم آباد
قدمت : قاجار
عرصه: ۲۶/۱۰۵۱ مترمربع
اعیان: ۳۸۵ مترمربع
موقعیت جغرافیایی شهرستان اردبیل
شهرستان اردبیل مرکز استان اردبیل می باشد که از شمال به شهرستان مشگین شهر، از شرق به شهرستان نمین، از جنوب شهر کوثر، از جنوب غربی به شهرستان میانه و از غرب به شهرستان نیز محدود می گردد.
آب و هوای اردبیل سرد و خشک بوده، بیشترین درجه حرارت در تابستان ها به ۳۵ درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستان به ۲۵ درجه زیر صفر می رسد.
میزان باران سالیانه این شهر به طور متوسط در حدود ۳۸۰ میلیمتر می باشد.
توصیف معماری
این حمام که معروف به حمام ابراهیم آباد می باشد دارای یک بخش ورودی (هشتی) می باشد که به عنوان فیلتری مابین سربینه و فضای بیرونی عمل می کند و در حال حاضر هم سطح با کف کوچه می باشد. با یک پله وارد سربینه می شویم که محلی برای تعویض و نگهداری لباس و کفش بوده است. فرم پلان به صورت هشت نیم هشت می باشد. انباری در قسمت جنوب غربی سربینه و میاندر، در قسمت شمال شرقی آن واقع شده است.
بعد از طی کردن مسیر میاندر به فضای گرمخانه می رسیم که سقف دارای کاربندی و گنبد عرقچین است. پوشش سربینه با کاربندی آجری و گنبد عرقچین است که به صورت یک پوش عمل می کند. نظافتخانه حمام نیز در محوطه گرمخانه و در ضلع شرقی آن واقع شده و پوشش آن طاق چهار بخشی می باشد. تون (آتشخانه) در شمال غربی حمام واقع شده است.
تزئینات به کار رفته و نوع آن
این حمام در قسمت سربینه دارای نقاشی های زیبایی بوده که در حال حاضر با سیمان سفید پوشانده شده است. همچنین کاربندیهای زیبایی در این بخش اجرا شده که علاوه بر نقش تزئینی، نقش سازه ای را نیز در این بنا بعهده دارد.
مشخصات فنی بنا
پی بنا سنگی با ملات شفته آهک و بدنه بنا آجری با ملات آهکی می باشد. پوشش بنا به صورت طاق گنبد می باشد که جهت تبدیل زمینه مربع به دایره از کاربندی استفاده شده است.
نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا
این حمام در قسمت سربینه دارای نقاشی های زیبایی بوده که در حال حاضر با سیمان سفید پوشانده شده است. همچنین کاربندیهای زیبایی در این بخش اجرا شده که علاوه بر نقش تزئینی، نقش سازه ای را نیز در این بنا بعهده دارد.
تاریخچه بنا
این بنا همانند اکثر حمام های اردبیل متعلق به دوره قاجار بوده و تا سال ۱۳۶۸ مورد استفاده قرار می گرفته است. قسمت زنانه این حمام طی چند سال گذشته تخریب گشته و پس از ممنوعیت آن توسط اداره بهداشت به حالت متروکه رها شده است. این بنا از ابتدا تحت تملک خانواده واثقی بوده و در سال ۱۳۸۰ توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل خریداری گردیده است.
نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا
این حمام اکنون متروکه بوده و هیچ گونه کاربردی ندارد.
نوع مالکیت:
مالکیت این بنا تا سال ۱۳۸۰ شخصی بوده و از اسفند ماه ۱۳۸۰ تحت تملک اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل در آمده است.
توضیحات ضروری و اختصاصی بنا:
این بنا در جوار مسجد و پل ابراهیم آباد باقیمانده های از بافت تاریخی محله ابراهیم آباد می باشد.
