خبرگزاری مهر: اگر بخواهیم فهرستی از نوستالژیک‌ترین آثار سینمای سه دهه اخیر ایران تهیه کنیم بدون شک فیلم‌های عصر طلایی سینمای کودک و نوجوان جای مهمی در این فهرست دارند.
چه‌کسی می‌تواند شهر موش‌ها، گلنار، دزد عروسک‌ها، کلاه قرمزی، الو الو من جوجوام، بچه‌های آسمان و چندین فیلم خاطره‌انگیز دیگر را در میان محبوب‌ترین فیلم‌های سینمای ایران قرار ندهد؟
این روز‌ها بسیاری از سینماگران، مسئولان و البته مخاطبان سینمای ایران، حسرت روز‌های طلایی سینمای کودک را می‌خورند؛ سال‌هایی که سالن‌های سینما پر از کودکان و نوجوان می‌شد و والدین هم بدون دغدغه در کنار فرزندانشان به تماشای فیلم‌ها می‌نشستند.
چندی مانده به برگزاری دوره بیست و هفتم جشنواره کودک، 18 فیلم خاطره‌انگیز سینمای کودک و نوجوان ایران را مرور می‌کنیم؛ فیلم‌هایی که حداقل چند صحنه از آن‌ها در ذهن بسیاری از کودکان و نوجوانان دیروز و جوانان امروز حک شده است.
دهه شصت
*شهر موش‌ها:
اوایل دهه 60، تلویزیون ساخت یک مجموعه را که قرار بود بچه‌ها را برای رفتن به مدرسه ترغیب کند، به مرضیه برومند سفارش داد و او سری نخست مجموعه عروسکی "مدرسه موش‌ها" را ساخت. این مجموعه‌ی فانتزی آنقدر مورد توجه قرار گرفت که برومند بخش دوم آن را هم جلوی دوربین برد و چندسالی را مهمان جعبه جادویی بود.
محبوبیت "مدرسه موش‌ها"، برومند را ترغیب کرد که فیلم سینمایی "شهر موش‌ها" را به کارگردانی محمدعلی طالبی و کارگردانی عروسکی خودش بسازد.
آنطور که در گزارش‌های منتشر شده در فضای مجازی دیده می‌شود، تولید "شهر موش‌ها" یک میلیون و 200 هزار تومان هزینه داشت اما توانست در سال 1364 به فروش 10 میلیون تومانی دست یافته و پس از "عقاب‌ها" در جایگاه دوم فروش سال قرار بگیرد.
* گلنار:
فیلم سینمایی "گلنار" به کارگردانی کامبوزیا پرتوی از نخستین فیلم‌های جشنواره کودک بود که اگرچه در این جشنواره مورد توجه قرار نگرفت اما در سال‌های بعد مدام از تلویزیون پخش شد و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
"گلنار" که چندسال پس از "شهر موش‌ها" ساخته شده بود، توانست بار دیگر کودکان را همراه با والدین‌شان راهی سینماها کند و فروش بسیار خوب 16 میلیون تومانی داشته باشد. این فیلم در سال 67 پرفروش‌ترین فیلم سال شد.
شهلا ریاحی، محرم بسیم، اکبر دودکار، غزل شاکری و... در "گلنار" ایفای نقش کرده بودند.
* پاتال و آرزوهای کوچک:
"پاتال و آرزوهای کوچک" یکی از نخستین فیلم‌های مسعود کرامتی است که در پنجمین جشنواره کودک جایزه‌ای کسب نکرد اما فروش خوبی را در گیشه تجربه کرد.
فیلمنامه این فیلم را رضا کیانیان و مهدی سجاده‌چی نوشته بودند و ساخت آن در سال 68 حدود 6 میلیون تومان هزینه برداشت. "پاتال و آرزوهای کوچک" توانست در گیشه با استقبال مخاطبان روبرو شده و با بلیت متوسط 15 تومان، یازده (یا سیزده) میلیون تومان فروش داشته باشد. این فیلم جزو پرفروش‌ترین فیلم‌های سال 69 سینمای ایران جای گرفت.
"پاتال و آرزوهای کوچک" در سال 89 و پس از 20 سال، مجددا در طرح ویژه ماه مبارک رمضان به‌صورت تک‌سانس در سه سالن سینمای تهران روی پرده رفت و نهایتا توانست فروش موفق 20 میلیون تومانی داشته باشد.
رضا کیانیان از بازیگران این فیلم بود و تدوین‌اش را رسول ملاقلی‌پور انجام داده بود.
* دزد عروسک‌ها:
بدون شک "دزد عروسک‌ها" با آن ترانه معروف "آهای آهای ننه، من گشنمه" را باید یکی از ماندگارترین فیلم‌های سینمای کودک ایران دانست که هنوز هم درصورت نمایش، طرفداران زیادی دارد اما در هرصورت این فیلم نتوانست در پنجمین جشنواره کودک جایزه‌ای را دریافت کند.
اکبر عبدی، آزیتا حاجیان، مهراوه شریفی‌نیا، ابراهیم آبادی و فرهنگ مهر‌پرور از جمله بازیگران این فیلم بودند که محمدرضا هنرمند آن را در سال 68 کارگردانی کرده بود. همچنین کارگردانی بخش‌های انیمیشنی "دزد عروسک‌ها" را شهریار بحرانی برعهده داشت.
این فیلم در سال 69 توانست فروشی 24 میلیون تومانی را در اکران سینماها به‌دست بیاورد و عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را از آن خود کند.
* علی و غول جنگل:
بیژن بیرنگ و مسعود رسام کارگردانان "علی و غول جنگل" بودند که آن را در ششمین جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان شرکت دادند. اگرچه این فیلم در سال‌های بعد بارها و بارها از تلویزیون پخش شد اما همان سال در جشنواره کودک از سوی داوران مورد توجه قرار نگرفت.
مهدی هاشمی، غلامحسین لطیفی، اصغر همت، حمیده خیرآبادی، سعید شیخ‌زاده و... بازیگران "علی و غول جنگل" بودند.
* سفر جادویی:
ماشین زمان ابوالحسن داودی در "سفر جادویی" باعث شد اکبر عبدی یکی از بهترین بازی‌هایش را در اواخر دهه 60 ارائه دهد.
داودی در یک فیلم فانتزی داستان تنبیه بدنی فرزند را به گذشته پدر گره زد و او را به سال‌های دور که خودش در کودکی تنبیه بدنی می‌شده برده بود. نوع رفتار جالب و خنده‌دار اکبر عبدی با داماد خانواده، پیدا کردن همسر آینده‌اش و... بعید است به‌راحتی از ذهن مخاطبان سینمای ایران پاک شود.
"سفر جادویی" که توانست در ششمین جشنواره کودک پروانه زرین بهترین فیلم را دریافت کند، در سال 1370 با فروش 28 میلیون تومانی‌اش پس از فیلم "عروس" دومین فیلم پرفروش سال شد.
دهه هفتاد
* مدرسه پیرمردها:
کسی فکر نمی‌کرد پیرمرد‌های خانه سالمندان بتوانند دست‌مایه یکی از نوستالژیک‌ترین فیلم‌های کودک و نوجوان سینمای ایران قرار بگیرند.
نگاه طنزآمیز مرحوم علی سجادی‌حسینی در "مدرسه پیرمردها" باعث شد که این فیلم به یک اثر جذاب و دیدنی برای مخاطبان کودک و نوجوان تبدیل شود که داستان پسربچه قصه را در میان پیرمرد‌های خانه سالمندان دنبال می‌کردند.
بازی جذاب اکبر عبدی در نقش آشپزِخانه سالمندان و همچنین ایفای نقش سعید پورصمیمی، مهدی فتحی، گوهر خیراندیش، رضا بنفشه‌خواه، اکبر دودکار، جعفر بزرگی و... در کنار وی باعث شد که این فیلم فروش قابل قبول 11 میلیون تومانی داشته باشد.
"مدرسه پیرمردها" با حضور در هفتمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوان توانست فیلم نخست هیات داوران کودک ونوجوان لقب بگیرد.
* بدوک:
شاید بتوان نخستین فیلم سینمایی مجید مجیدی را یکی از پر سر و صداترین فیلم‌های سینمای پس از انقلاب دانست؛ فیلمی که در آن سال‌ها مظلومیت کودکان را در جنوب شرقی کشور به‌نمایش گذاشته بود.
"بدوک" در سال 1370 با فیلمنامه‌ای از مجید مجیدی و سیدمهدی شجاعی ساخته و روانه دهمین جشنواره فیلم فجر شد. مجیدی در نهایت توانست دو دیپلم افتخار برای فیلمنامه و عنوان بهترین فیلم اول را برای "بدوک" بدست آورد. این فیلم همچنین در هشتمین جشنواره کودکان و نوجوانان شرکت داده شد اما نتوانست هیچ جایزه‌ای را دریافت کند.
* بهترین بابای دنیا:
سومین فیلم سینمایی داریوش فرهنگ یکی دیگر از فیلم‌های به‌یاد مانده‌ی سینمای کودک و نوجوان است. نکته جالب توجه درباره "بهترین بابای دنیا" این است که باران کوثریِ 6 ساله با این فیلم برای نخستین بار بازیگری را تجربه کرده است.
مهدی هاشمی، امید آهنگر، مهری ودادیان، عباس مختاری، ستاره پسیانی و... بازیگران این فیلم علمی – تخیلی بودند که توانست علاوه بر جذب مخاطبان در سینماها، به‌عنوان یکی از فیلم‌های پرمخاطب کودک و نوجوان بارها از تلویزیون پخش شود.
ادامه دارد...
