با توجه به روحیه حساس کودکان باید در انتخاب برنامه تلوزیونی برای آن ها دقت کنید, تماشای فیلم ترسناک توسط کودکان عوارض شدیدی دارد.
کودکان هرگز فیلم ترسناک نبینند
بیشتر تحقیقاتی که در مورد تأثیر فیلم های ترسناک انجام گرفته، روی کودکان متمرکز شده است چون کودکان تفاوت بین خیال و واقعیت را به خوبی تشخیص نمی دهند و تأثیر منفی این گونه فیلم ها روی کودکان بیشتر است.
بدیهی است که انتخاب برنامه های تلویزیونی مناسب و فیلم های داستانی، سینمایی و مستند، نه تنها برای کودکان، بلکه برای بزرگسالان نیز باید با دقت و حساسیت انجام بشود.
این درست نیست که تلویزیون همیشه روشن باشد و همه اعضای خانواده، همه برنامه های آن را تماشا کنند.
فیلم ترسناک با روحیه کودکان چه میکند؟
هر کسی با توجه به نیازهای فردی و اجتماعی خود لازم است تنها برنامه هایی را تماشا کند که با سن و شرایط و نیازهایش تناسب دارند.
کودکان، خصوصا کودکان خردسال، برنامه های شاد و رنگی، همراه با موسیقی های کودکانه را خیلی دوست دارند.
من هنوز هم صدای خنده های فرزندم را به خاطر دارم که تنها سه سال داشت، اما از دیدن برنامه های شاد و سرگرم کننده واقعا به وجد می آمد.
از طرفی روح کودکان، چه کودکان دو سه ساله و چه حتی ده یازده ساله بسیار لطیف است و دیدن صحنه های ترسناک، دلخراش، ناراحت کننده، یا صحنه هایی که به نوعی آزاردهنده باشند ممکن است تا مدت ها فکر آنها را مشغول کرده، یا حتی بر اشتها و خواب آنها اثر سوء بگذارد.
خوشبختانه ما در زمانه ای زندگی می کنیم که تقریبا هر مادر و پدری می داند که کودکش نباید هر فیلم یا برنامه ای را تماشا کند به همین دلیل در اینجا، بیش از آن که توضیح دهم که کودکان چه برنامه هایی را باید یا نباید ببینند، می خواهم اشاراتی داشته باشم که چرا برخی از ما والدین، در تماشای برنامه های تلویزیونی توسط کودکان مان سهل انگاری می کنیم و مدیریت یا تسلط لازم را به خرج نمی دهیم.
انواع والدین سهل انگار
والدینی که خود، افسرده هستند یا دچار اختلالات یا بیماری های روانی اند، همچنین والدین پرکاری که شغل پر دغدغه ای دارند، یا والدینی که گمان می کنند وظیفه ای در قبال تفریحات و سرگرمی های فرزندان شان ندارند (چون پدر و مادر شان چنین بوده اند)، والدینی که آگاهی نسبتا کمی نسبت به روحیه کودکان دارند و اهل مطالعه هم نیستند تا بتوانند روحیه کودک خود را بشناسند و ارزیابی کنند، والدینی که بی حوصله یا کم طاقتند و می خواهند کودکان شان را از خود دور کنند، والدینی که از مادر یا پدر بودن، تنها این را می دانند که چون ازدواج کرده اند باید فرزند هم بیاورند و بعد هم او را نزد دیگران بگذارند و به دنبال آرزوهای شان بروند یا باید او را جلوی تلویزیون رها کنند، معمولا تلویزیون را وسیله ای برای مشغول نگه داشتن فرزندان می دانند.
آنها حاضر نیستند زمان بگذارند و کودک خود را با روش های دیگری سرگرم کنند، چنین والدینی در درجه اول باید به فکر درمان خود باشند.
چون حتی بهترین برنامه های کودکانه هم نمی تواند جایگزین بازی والدین با کودک، فعالیت های بدنی و ورزشی، تفریحاتی مانند پارک رفتن و معاشرت با کودکان دیگر و بازی های کودکانه باشد.
در واقع، اگر تلویزیون حتی بیست و چهار ساعته برنامه های مناسب کودکان بگذارد، تنها بخشی از نیازهای کودکان ما با آن برنامه ها رفع خواهد شد و سایر نیازها به قوت خود باقی می مانند و ما به عنوان مادر یا پدر باید سایر نیاز های فرزندانمان را هم پوشش بدهیم.
البته ممکن است هر مادر یا پدری به دلایلی در یک روز یا یک وعده، ناچار شود اجازه بدهد کودکش زمان بیشتری را به تماشای کارتون یا برنامه های کودک اختصاص بدهد، اما این کار نباید همیشگی و دائمی باشد.
کودکان و فیلم های ترسناک!
در این جا یکی از انواع فیلم های مضر برای کودکان را انتخاب کرده ایم تا در باره آن بیشتر بدانیم. فیلم های ترس آور برای کودکان، بشدت مضر هستند.
کودکان تفاوت بین خیال و واقعیت را به خوبی تشخیص نمی دهند در نتیجه طبق تحقیقات انجام شده، تاثیر منفی فیلم ترسناک بر روی کودکان بیشتر از بزرگسالان است.
تاثیر مهم فیلم های ترسناک ایجاد دلهره و اضطراب است. این گونه فیلم ها باعث برانگیختن برخی واکنش های اضطرابی در افراد می شود و در کسانی که مستعد اضطراب هستند، اضطراب های طولانی مدتی را مشاهده خواهیم کرد.
وقتی می ترسیم، هورمون آدرنالین در بدن ترشح می شود و این حالت باعث تحریک کودکان، پرخاشگری یا بیش فعالی می شود و چون کودک نمی تواند به راحتی در باره ترس و اضطراب خود سخن بگوید و شکایت کند، دچار عوارض دیگری نیز می شود مانند بی خوابی، یا حتی شب ادراری. بعد از تماشای فیلم ممکن است کودکان به دلیل دیدن اتفاقات مهیج و در عین حال ترسناک، همان شب یا چند شب بعد بر اثر ترس و اضطراب دچار بی خوابی شود.
این موضوع سلامت جسمی او را به خطر می اندازد و با ایجاد اختلال در خواب، تاثیر مستقیمی روی رشد آنها بر جای می گذارد.
فیلم ترسناک و کودکان زیر ده سال
متاسفانه کودکان زیر 10 سالی که شاهد این گونه فیلم ها هستند با خطرات جدی روبرو هستند چون کودکان در این رده سنی قادر به درک معانی منتقل شده در فیلم نیستند.
علاوه بر این کودکان دنبال الگوپذیری هستند و وقتی با چنین صحنه های مهیجی روبرو می شوند رفتار قهرمانان فیلم را الگوبرداری می کنند و در زندگی روزمره خود به کار می گیرند.
در واقع نوعی کپی برداری از رفتار قهرمانان فرضی خود انجام می دهند. برخی کودکان به دلیل بی توجهی خانواده ها عادت به دیدن فیلم های ترسناک را در خود می پرورانند و در نتیجه نسبت به همسالان خودشان، واکنش های شدیدتری نسبت به اتفاقات روزمره شان نشان می دهند و حتی ممکن است شخصیت های تخیلی و فرضی داخل فیلم ها را به صورت توهمی در زندگی شان ببینند و تظاهر به داشتن ارتباط با آنها کنند.
موضوع مهم تر که حتی در مورد بزرگسالان نیز وجود دارد عدم کنترل روی خوراکی و تنقلاتی است که هنگام دیدن فیلم به وجود می آید.
هنگام تماشای صحنه های مهیج کودک ناخودآگاه به خوراکی پناه می برد و چون با هیجان چیزی می خورد کنترلی روی خوراکش ندارد. این موضوع باعث چاقی و اضافه وزن در کودکان می شود.
بعد از دیدن فیلم ها یا حتی کارتون ها لازم است والدین توضیحات مفصلی در باره مفاهیم موجود در آنها به کودکان خود بدهند، حتی اگر آن مفاهیم ترسناک نباشند.
چون گاهی کودک آمادگی لازم برای روبرو شدن با موضوعی را ندارد و این موضوع در روحیه و احساسات او اثر ناگواری بر جای می گذارد.
موضوعاتی مانند جنگ و خونریزی، مرگ والدین، دعوا یا طلاق یا خشونت های خیابانی یا خانوادگی و ... .
برخی نکات مهم
- در انتخاب فیلم مناسب برای مشاهده کودکان در منزل خود یا درمنزل اقوام و دوستان، باید همانند مشاهده فیلم در سینما، دقت کافی به خرج داد.
- اگر صحنه غیرمنتظره ترسناکی در فیلم وجود داشت باید به کودک درباره آن توضیح داد. یکی از توضیحات می تواند این باشد که گرچه در فیلم هنرپیشه ای که مورد خشونت واقع شده کشته شده یا صدمه جدی به او وارد شده است اما در دنیای واقعی چنین نیست.
حتی اگر کودک تان بطور اتفاقی فیلم ترسناکی دید لازم است در باره نحوه گریم و غیر واقعی بودن چهره ها و در باره پشت صحنه فیلم ها اطلاعاتی را به کودکتان بدهید تا هر چه کمتر بترسد و دچار کابوس یا اضطراب شود.
اگر فیلمی برای کودک بسیار ترس آور است می توان تماشای فیلم را متوقف کرده و درباره آن صحبت کنید. تا اضطراب کودک رفع شود.
- صدور مجوز اینکه فرزندی بتواند بدون همراهی والدین به سینما برود مشروط به این است که تا چه میزان به پختگی رسیده است و چه کسانی او را همراهی می کنند. برای مشاهده فیلم و امثال آن باید محدودیت زمانی برقرار کرد.
- بهتر است در اتاق خواب کودکان تلویزیون یا دستگاه پخش ویدئو از هر نوع وجود نداشته باشد.
مشاهده فیلم در هر سنی به نظارت والدین نیاز دارد. در صورت مشاهده صحنه خشونت آمیز باید توضیح داد خشونت بهترین روش برای حل مشکلات نیست.
- بسیاری از فیلم های مناسب کودکان ساخته شده اند با مراجعه به متخصص یا کتب راهنمای آن فیلم ها را برای فرزندتان انتخاب کنید و گمان نکنید که هر فیلمی که در سینما یا تلویزیون پخش می شود مناسب فرزند شما است.