آمیب و ویژگی های آن

آمیب

تک یاخته ای از راسته آموبیده است. بدن آمیب از توده ای مایع یاخته ای که غشایی آن را احاطه کرده، تشکیل شده است و درون این توده یک یا چند هسته (بسته به گونه) به همراه اندامک هایی مانند واکوئل های غذایی، دیده می شود.
واژة آمیب برگرفته از واژه یونانی به معنای تغییر است. استفاده از چنین واژه‌ای برای نام گذاری این تک یاخته، حکایت از ویژگی متمایز آن، یعنی تغییر شکل دائمی با تشکیل پاهای کاذب دارد.
حرکت با پای کاذب بر اساس تغییر مداوم در حالت پروتوپلاسم و جاری شدن آن به زواید پا مانند صورت می‌پذیرد.
مایع درونی یعنی اندوپلاسم تحت فشار از سوی ژل بیرونی یعنی اکتوپلاسم درون یاخته رو به جلو حرکت می کند. با رسیدن اندوپلاسم به نوک پای کاذب در حال رشد، نیروی وارده مایع را رو به عقب یعنی به سوی ژل اکتوپلاسم می راند و مایع به ژل بدل می‌شود.
با بازگشت به سوی جسم یاخته، ژل اکتوپلاسم تازه تشکیل شده، مجدداً به مایع اندوپلاسم بدل می‌شود و بار دیگر جریان پیدا می کند و تحت فشار ژل بیرونی، به جلو رانده می‌شود.
پاهای کاذب دو عملکرد مهم دارند که عبارت است از حرکت بخشیدن و دربرگرفتن غذا که این هر دو با یکدیگر در هم آمیخته اند و غالباً با هم مرتبط اند. امیب از پاهای کاذب خود، برای هضم غذا به روشی بهره می‌گیرد که بدان فاگوسیتوز یا بیگانه خواری گویند.
جریان یافتن پروتوپلاسم درون پاهای کاذب، آمیب را به جلو می‌راند.
هنگامی که آمیب با ذرات غذا تماس می یابد، با های کاذب آن، ذرات را در خود می‌گیرند و با به دام افتادن ذره در حلقة آمیب و باز شدن منفذی در غشای یاخته، اجازة ورود آن را به درون یاخته می‌دهد.
در درون یاخته، غذا را واکوئل های غذایی در خود می‌گیرند و به وسیلة آنزیم ها حذف می کنند. آمیب قادر است ذراتی را که در کلّ غذا نیستند بیرون بیندازد، اغلب آمیب ها، سازواره هایی رها در آب یا خاک هستند.
آمیب ها قادرند در انسان عفونتی ایجاد کنند که بدان آمیبیاز گویند. دو بیماری که بیش از سایر بیماری‌ها در این میان مطرح اند کولیت (التهاب روده ای) آمیبی و آبسه کبدی ناشی آنتامبا هیستولیتیکاست، که انتقال آن ها از طریق غذا و آب آلوده صورت می‌گیرد.
آنتامبا هیستولیتیکا تک یاخته ای انگلی است که تکه اثر تخریب کنندگی بر بافت ها باقی می‌گذارد و یاخته میزبان خود را از طریق اعمال آپوپتوز یا مرگ برنامه ریزی شده ،از میان می‌برد.