رضايت و خشنودي خدا امري نسبي است، به اين معنا كه خداوند مجموعه قوانيني را براي تكامل و پيشرفت بشريت و سعادت و خوشبختي آنان فرستاده است، آن قوانين تشريعي كه به صورت وحي و كتاب آسماني و تفسير و تفصيل آن توسط اولياي الهي و معصوم در اختيار انسان قرار گرفته، مجموعهاي از بايدها و نبايدها را تشكيل ميدهد، انسان كامل كسي است كه با اطاعت كليه قوانين الهي، رضايت و خشنودي خدا را كسب كرده باشد، از سويي ميدانيم همه انسانها از لحاظ معرت و شناخت، ايمان و معنويت، اطاعت و تسليم پذيري عملي فرمان الهي يكسان نيستند، خداوند از چهارده معصوم(ع) راضي و خشنود است، چنان كه از سلمان و ابوذر و مقداد نيز رازي و خضوند است.
اما ميزان و نسبت رضايتمندي خداوند به ميزان عمل آنان از لحاظ كميت و كيفيت و اخلاص و معرفت آنان بستگي دارد. از سويي ميدانيم برخي اعمال از ويژگيهاي برتر و ممتازي برخوردارند، به گونهاي كه ميتوان آنها را به عنوان اصول و زير كارهاي جلب رضايت و خشنودي خداوند دانست. بايد به قرآن كه زبان خداوند است، مراجعه نمود و از زبان او كشف كرد كه انجام چه كارهايي موجب جلب رضايت حضرتش ميگرد. رضايت وخشنودي خدا در بيش از سي آيه بيان شده است.
به برخي از آيات كه تقريبا در بردارنده محتواي بقيه آيات و بيان كننده همه ويژگي هايي است كه رضايت خداوند را جلب ميكند اشاره ميشود.
رضوان و رضايت خدا شامل كساني ميگردد كه:
1 - ايمان به خدا و قيامت داشته باشند.
2 - خانه و وطن خويش را براي حفظ دين شان رها كنند و هجرت نمايند.
3 - با مال جان خويش در راه خدا جهاد نمايند.
4 - پيوسته پيرو ولايت و رهبري باشند.
5- رضايت خدا را در صدق و راستي (گفتار و عمل) بايد جست و جو كرد.
رابطه تقوا و جلب رضايت خدا
رعايت تقوا در همه كارها مخصوصا حق الناس موجب رضايت و خشنودي خداوند است، اما چون تقوا داراي مراتب و درجات است، قران رضايت خداوند را براي تقوا پيشگاني بيان ميكند كه داراي شش صفت ممناز باشند:
1 - آنان كه در برابر گفتار و كردار خويش به شدت احساس مسئوليت ميكنند و از كيفر گناهان خويش بيمناكند و پيوسته ميگويند: پروردگارا! ما ايمان آوردهايم. پس ما را بيامرز از عذاب آتش رهايي بخش!
2 - تقوا سير تاني كه صبر و استقامت و پشتكار در طاعت خدا و ترك حرام و لذتهاي نامشروع و تمامي مصايب و مشكلات را پيشه خويش ساختهاند.
3 - آنان كه از نفاق، دورغ، تقلب و خيانت بدورند و راستگو و درست كردارند.
4 - آنان كه در راه بندگي و عبوديت خدا، خاضع و فروتن هستند.
5 - آنان كه از نفاق مال و جان خويش دريغ نميورزند و با اشتياق آن چه را دارند، انفاق ميكنند.
6 - آمرزش طلبان سحر خيزي كه به ياد خدا در سحر گاهان به پا ميخيزند و در پيشگاه با عظمتش استغفار و طلب آمرزش ميكنند.
شكر نعمت و خشنودي خدا
در برخي آيات آمده كه خداوند از كفران نعمت ناخشنود است و شكر نعمتهاي مادي و معنوي موجب جلب رضايت خدا ميگردد.
عملي كه موجب رضايت خداوند از حضرت اسماعيل(ع) شد
قرآن در مورد حضرت اسماعيل(ع) ميفرمايد: اسماعيل همواره مورد رضايت و خشنودي پروردگارش بود، چه اين كه او خوش قول و صادق الوعد بوده و پيوسته خانودهاش را به نماز و زكات توصيه مينمود.
در سوره توبه ميفرمايد: رضايت و خشنودي خدا شامل حال مردان و زنان مؤمني ميگردد كه:
1 - در برابر مسلمانان احساس مسئوليت ميكنند و يار و ياور يكديگرند و همديگر را تأييد و تقويت ميكنند.
2 - پيوسته امر به معروف و نهي از منكر ميكنند.
3 - در اقامه نماز و بر افراشته شدن فرهنگ و محتواي آن تلاش ميكنند.
4 - زكات مال خويش را ميپردازند و از دستگيري فقرا و مستمندان غفلت ندارند.
5 - پيرو خدا و پيامبر هستند.
رضايت و خشنودي خدا در حزب اللهي شدن است
حزب اللهي شو تا خدا از تو راضي گردد و از مواهب و الطاف خويش تو را بهرهمند سازد تا تو نيز از او خوشحال و خشنود گردي. در دو آيه از حزب اللَّه و در يك آيه از حزب الشيطان سخن به ميان آمده است. در سوره مجادله دو حزب مذكور و ويژگيهاي طرفداران آنها بيان شده و با هم مقايسه گشته است.
خداوند، رضايت و خشنودي خويش را از حزب اللَّه در اين سوره بيان كرده است. به بيان ديگر: خداوند به رغم ميل غوغاسالاران دور از فرهنگ قرآن روزگار ما، جامعه را به دو طيف خودي و غير خودي يا حزب اللَّه و حزب الشيطان تقسيم نموده و به مؤمنان هشدار داده است كه جمه ميان محبت خدا و محبت دشمنان خدا در يك دل ممكن نيست. بايد از ميان آن دو يكي را برگزيد:
هيچ گروهي را نمييابي كه ايمان به خدا و قيامت داشته باشد و در عين حال با دشمنان خدا و رسول اظهار دوستي نمايد، هر چند آنان پدران، فرزندان، برادران يا خويشان آنها باشند.
محبت به پدران و فرزندان و اقوام، بسيار خوب استو نشانه زنده بودن عواطف انساني است، اما هنگامي كه اين محبت رو در روي محبت خدا قرار ميگيرد، ارزش خود رااز دست ميدهد.
زماني خداوند از شما رضايت دارد و از عملكرد شما خشنود ميگردد كه حب و بغضها و دوستي و دشمنيها را براي خدا خالص كنيد. امام صادق(ع) ميفرمايد: كسي كه براي خدا دوست دارد و براي خدا دشمني ميكند و براي خدا ميبخشد، ايمانش كامل است.
در سوره ممتحنه ميفرمايد: اگر شما مسلمانان براي رضاي خدا و خشنودي او هجرت كرديد و جهاد نموديد، پس با دشمنان خدا و دشمنان خودتان هرگز طرح دوستي نريزيد.
حزب اللهي كيست و چه ويژگي هايي دارد؟
وقتي دانستيم، خشنودي خدا در حزب اللهي شدن است، بايد بدانيم حزب اللهي شدن نيازمند چه صفاتي است و حزب اللهي كيست؟ حزب اللهي را از راه اعتقادات و عملكردها و وضع ظاهرشان بايد شناخت. آنها كساني هستند كه:
1 - خدا خط ايمان را بر صفحه دل شان نوشته است.
2 - توسط روح مورد تأييد و تقويت قرار گرفته اند.
3 - ويژگي بارز و ممتاز حزب اللهيان، ولايت پذيري آنان است. قران بعد از بيان آيه ولايت ميفرمايد: و من یتول اللَّه و رسوله و الذين آمنوا فان حزب اللَّه هم الغالبون.
دروغ ميگويند كساني كه ميپندارند جزو حزب اللَّه هستند، اما فعاليتهاي آنان خلاف جهت ولايت و رهبري امت سامان مييابد.
در سوره فتح وقتي موضوع بيعت رضوان مطرح ميشود، ملاك رضايت و خشنودي خدا از شركت كنندگان در آن بيعت، اطاعت محض از رهبري بيان ميگردد. در مقام بيان سيماي كساني كه خدا از آنان راضي و خشنود است. ابتدا رهبريت را به عنوان محور رضايت معرفي ميكند و ميفرمايد:محمد رسول اللَّه، خواش شب پرستان خفاش صفت و كور دل ولايت او را بپذيرند يا نپذيرند.
سپس اوصاف ياران همراه و همگام پيامبر(ص) را تحت عنوان والذين معه در پنج وصف ذكر ميكند.
1 - در برابر كفار، شديد و استوار چون سدي محكم ميايستند.
2 - ميان خود و نسبت به برادران ديني خود رحيم و مهربانند.
3 - پيوسته آنان را در حال عبادت، ركوع و سجود ميبيني.
4- همواره فضل خدا و خشنودي او را ميطلبند و مخلصند.
5 - سيما و ظاهر آنان چون باطن شان با كفار و فاسقان تفاوت دارد. سيماي ظاهري آنان به خوبي نشان ميدهد متتدين، با نماز و خاضع و مرتبط با خدا هستند.
رضايت خدا را در روزهاي سخت و دشوار بايد جست و جو كرد
صف راستگويان و دروغ گويان، حزب اللَّه و حزب الشيطان و كاروان خدا پرستان حقيقي كه خداوند از آنان خشنود است. از قافله غافلان را در روزگاراني ميتان شناخت كه نياز به بذل جان و مال باشد. در سوره آل عمران بعد از آن كه اطاعت از رهبري محور جلب رضايت خدا معرفي شده، هشدار ميدهد كه: عافيت طلباني كه در روزهاي سخت و دشوار، در جنگ شركت نداشتند و با تحليلها و بهانه هايي خودشان را از صحنه جنگ كنار ميكشيدند، نميتوانند ادعا كنند خدا از آنها راضي و خشنود است.
خداوند از مجاهدان و مؤمناني خشنود است كه در تمامي عرصههاي زندگي از جمله جنگ، دعوت خدا و رسولش را با جان و دل پذيرا شدند و با وجود اين كه ضربات كشنده و زخمهاي كاري فراواني از دشمن ديدند، در حول محور رهبريت فعال و پرتلاشند. آنان چه تحليل گران عافيت طلب و ترسوهاي سست ايمان و مقهور قدرت دشمنان ميخواهند آنان را بترسانند. ايمان شان قويتر ميگردد و در استمرار راه خويش مقاومتر ميگردند.
خشنودي خدا جز با ياد خدا به دست نميآيد
آخرين سخن اين كه تا انسان به مقام عبوديت و بندگي محض نرسد و از اين راه نفس مطمئنه را تحصيل نكند، نميتواند به رتبه راضية و مرضية، كه مقام رضا و خشنودي متقابل خدا و بنده است، نايل گردد. تحصيل آن نيز با ذكر عملي خداوند ميسر است: الا بذكر اللَّه تطمئن القلوب.
منبع : پاسخگو