ده پیشنهاد خواندنی در عید نوروز

کتاب‌های پرفروش سال اولین فهرستی است که برای اطلاع از بهترین‌های هر سال سراغ آن می‌رویم، اما حتماً با این تجربه مواجه شده‌اید که لزوماً کتاب‌هایی که در لیست پرفروش‌های سال قرار می‌گیرند کتاب‌های موفق و جذابی نیستند

بعضی‌ها تعطیلات را دوست دارند چون فرصت مناسبی است برای تفریح، استراحت و دیدوبازدید. برخی اما از فرصت تعطیلات برای انجام کارهای عقب‌افتاده استفاده می‌کنند. لیست کمدهایی که باید تمیز شود. لیست خریدهایی که باید صورت گیرد. لیست تماس‌هایی که باید گرفته شود، یا فیلم‌هایی که باید دیده شود و در آخر لیست کتاب‎‌هایی که باید خوانده شود، برنامه تعطیلات این دسته افراد را تشکیل می‌دهد.

اگر جزو دسته دوم هستید و لیست کتاب‌هایی که علاقه دارید در ایام نوروز بخوانید هنوز تکمیل‌نشده، «تبیان» برای شما پیشنهادهایی دارد.
کتاب‌های پرفروش سال اولین فهرستی است که برای اطلاع از بهترین‌های هر سال سراغ آن می‌رویم، اما حتماً با این تجربه مواجه شده‌اید که لزوماً کتاب‌هایی که در لیست پرفروش‌های سال قرار می‌گیرند کتاب‌های موفق و جذابی نیستند. در حوزه کتاب‌های تألیفی در سال 97 کتاب‌هایی چون «قهوه سرد آقای نویسنده»، «سلام بر ابراهیم»، «سمفونی مردگان»، «یک عاشقانه‌ی آرام»، «چشم‌هایش»، «جای خالی سلوچ»، «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» و «سووشون» داغ کرده بود، اما بسیاری از خوانندگان پس از مطالعه برخی از این آثار، به نقد آن پرداخته‌اند؛ نقدهایی قابل‌تأمل و توجه. اگرچه بیشتر کتاب‌های پرفروش سال 97 کتاب‌های شاهکار و بی‌نظیری هستند که قسمت‌هایی از آن را در کتاب‌های درسی دبیرستان خوانده‌ایم، اما پیشنهاد می‌کنم اگر «سووشون» سیمین دانشور، «چشم‌هایش» بزرگ علوی، «جای خالی سلوچ» محمود دولت‌آبادی، «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» زویا پیرزاد و «یک عاشقانه آرام» نادر ابراهیمی را تا به حال نخوانده‌اید آن‌ها را در صدر لیست کتاب‌های خود قرار دهید.

برخی کتاب‌های ترجمه نه‌تنها بازارشان در فضای مجازی و بین صفحه‌های اینستاگرام داغ بوده و هست که بیشترین آمار فروش در حوزه نشر را نیز به خود اختصاص داده‌اند. کتاب‌های «ملت عشق»، «من پیش از تو»، «جزء از کل»، «دختری که پشت سر گذاشتی»، «پس از تو»، «بیشعوری»، «دنیای سوفی»، «یک بعلاوه یک» و «عقاید یک دلقک» پرفروش‌ترین کتاب‌ها در بخش کتاب‌های ترجمه‌ای سال 97 بوده‌اند. بله 4 کتاب از پرفروش‌ترین کتاب‌های سال 97 در بخش ترجمه را آثار جوجو مویز به خود اختصاص داده. اگر در ابتدای راه کتاب‌خوانی هستید، آثار جوجو مویز که در گروه رمان‌های عامه‌پسند دسته‌بندی می‌شود به جهت قلم ساده و روان و جذابیت داستان‌ها شما را به وجد می‌آورد، در غیر این صورت با نخواندن آثارش چیزی را از دست نداده‌اید.
 

رهش (نشر افق)

این کتاب دوازدهمین اثر رضا امیرخانی است که صف خرید آن در جشن امضا و اولین روزهای انتشار برای همه خاطره‌انگیز شد. اگرچه داستان از نگاه زنی میانسال به نام لیا روایت می‌شود، اما اگر آثار قبلی امیرخانی را خوانده‌اید ردپای شخصیت‌های داستان‌های قبلی این نویسنده، لذت خواندن رهش را برای شما دوچندان می‌کند. به گفته امیرخانی در این کتاب «بیشتر سراغ واکاوی این مسئله می‌روم که چه اتفاقی برای شهر در حال رخ دادن است».

این کتاب اگرچه انتظارات دنبال کنندگان آثار امیرخانی را تأمین نکرد، اما جایزۀ اثر برگزیده بخش رمان و داستان بلند یازدهمین دورۀ جایزه ادبی جلال آل احمد و نیز بخش ادبیات سی‌وششمین کتاب سال جمهوری اسلامی را از آن خود کرد. بااین‌وجود همچنان به نظر می‌رسد «منِ او» بهترین اثر داستانی رضا امیرخانی است.
 

قلب نارنجی فرشته (نشر چشمه)

این کتاب سومین اثر مرتضی برزگر است که از ده داستان کوتاه برگزیده و منتخب آثار نویسنده شکل‌گرفته. اگرچه بیشتر داستان‌ها، حول «فقدان» و «تنهایی» اتفاق می‌افتد، اما برزگر قلمی جذاب و روان دارد. این کتاب که در اردیبهشت سال 97 به چاپ رسید تا امروز 8 نوبت تجدید چاپ‌شده.

برزگر در حوزه داستان کوتاه نویسنده‌ای متبحر و محبوب به‌حساب می‌آید. او دو سال متوالی برنده جایزه داستان انقلاب در بخش داستان کوتاه (حوزه هنری) شد. برزگر در خصوص قلب نارنجی فرشته می‌گوید: «در طراحی این مجموعه داستان سعی کرده‌ام تا ترکیب مناسبی از فرم و محتوا را به‌گونه‌ای ارائه کنم که داستان‌هایم بعد از پایانشان به اتمام نرسند. بلکه در ذهن مخاطب شروع به زایش کنند.»

نخل و نارنج (نشر کتاب جمکران)

این کتاب اولین قلم‌زنی وحید یامین پور در حوزه داستان است، اما به اعتراف کارشناسان به‌هیچ‌وجه شباهت به کار اول یک نویسنده ندارد. یامین پور را همه به‌عنوان مجری برنامه جهان‌آرا، فعال رسانه‌ای و پژوهشگر هنر اسلامی می‌شناسند، اما او تاکنون 5 کتاب دیگر نیز نوشته است که هیچ‌یک در حوزه ادبیات داستانی نیست. بااین‌حال عناصر داستانی در این کتاب پررنگ است و مورد اقبال خوانندگان قرارگرفته است.

نخل و نارنج روایت داستانی زندگی و زمانه شیخ مرتضی انصاری معروف به شیخ اعظم است. یامین پور درباره این کتاب می‌گوید: «شیخ انصاری تقریباً برجسته‌ترین چهره حوزه علمی شیعه در چند سده پیش بوده است و از شخصیت‌هایی است که هیچ کتابی در زمینه ادبیات داستانی درباره‌اش نوشته‌نشده. سعی من برقراری ارتباط با مخاطب جوانی است که فقه را به‌طور حرفه‌ای نمی‌شناسد، اما لازم است که با فضای علمای شیعه و سیاست آشنا شود.»
 

چادر کردیم رفتیم تماشا (نشر اطراف)

این کتاب جلد اول از مجموعه «سفرنامه‌های قدیمی زنان» است که به ویرایش زهره ترابی و با مقدمه حجت‌الاسلام رسول جعفریان به چاپ رسیده. سفرنامه عالیه خانم شیرازی، روز نگار سفر حج بانویی است که از کرمان سفر خود را آغاز کرده و پس از پایان اعمال حج به تهران رسیده است. اقامت طولانی عالیه در دربار ناصری و نسبت دور او با ناصرالدین‌شاه کمک می‌کند تا خواننده به تصویر روشنی از وضعیت دربار ناصری و حاکمیت آن دوره از نگاه یک غریبه دست یابد.

جذابیت سفرنامه‌های زنان به این جهت است که در کنار اتفاقات سفر، ریزه‌کاری‌ها و روزمرگی‌ها را نیز ثبت کرده و این روایت جزئیات به ما امکان می‌دهد تصویر روشن‌تری از آن دوره داشته باشیم. عالیه خانم در این سفرنامه وجوه نادیده‌ای از آن دوره تاریخی را به ما نشان می‌دهد.

حجت‌الاسلام رسول جعفریان در بخشی از مقدمه آورده است: «بخش مهمی از حسن این سفرنامه، به حس زنانگی نویسنده برمی‌گردد که از تمام عبارات آشکار است. زنی با وجوهی گسترده، هم تلاشگر، هم پراحساس و پرجاذبه و پرنفوذ. زنی که به اندرونی میرزای شیرازی، آن مرجع بزرگ راه دارد و وقتی به تهران می‌آید، مدت‌ها در اندرونی ناصرالدین‌شاه به رتق‌وفتق امور دختران و ازدواج آنان می‌پردازد.»
 

سلام بر ابراهیم (شهید ابراهیم هادی)

این کتاب زندگی‌نامه و خاطرات شهید «ابراهیم هادی» از بنیان‌گذاران گروه چریکی شهید اندرزگو در جبهه گیلانغرب است که در دو جلد منتشرشده و در لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های سال 97 قرار دارد. «سلام بر ابراهیم» در قالب زندگینامه‌ای مختصر و ۶۹ خاطره درباره شهید منتشر و حاصل بیش از پنجاه مصاحبه از خانواده، همرزمان و دوستان آن شهید است که همگی نگارنده را در گردآوری آن یاری رساندند.

برخی خوانندگان کتاب معتقدند حتماً بعد از خواندن این کتاب تغیر خواهید کرد. کارشناسان شهید ابراهیم هادی را جزو آن دسته از افرادی می‌دانند که اثرگذاری‌شان پس از شهادت به‌مراتب بیشتر از زمان حیات است. اگر قصد خواندن این کتاب رادارید بی‌شک با کتابی تأثیرگذار در حوزه سبک زندگی مواجه هستید.
 

یادت باشد (شهید کاظمی)

این کتاب روایت همسر شهید حمید سیاهکالی‌مرادی از روابط گرم و صمیمانه در دوره کوتاه عاشقانه‌ای است که در کنار هم زندگی کردند و پس از دو سال زندگی مشترک حمید به‌عنوان مدافع حرم در سوریه به شهادت می‌رسد. «یادت باشد» ترسیم بی‌نظیری از روابط عاشقانه اما الهیِ زوجی دهه هفتادی است که در سه بخش و 10 فصل تنظیم‌شده است.

«یادت باشد» یک عاشقانه آرام در دل هیاهوی زندگی است که با زبانی ساده و شیرین به قلم رسول ملاحسنی روایت‌شده و انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده است. همسر شهید حمید سیاهکالی مرادی در مقدمه کتاب آورده است: «اکنون که نمی‌دانم قتلگاه کجاست و فقط نامی از تمام آن گودال می‌دانم و آن حلب سوریه است. روزها را بی او سپری می‌کنم به امید اذن دیگر و بله‌ای که به او خواهم داد و به او خواهم پیوست.» اگر تابه‌حال زندگی‌نامه شهدای مدافع حرم را نخوانده‌اید «یادت باشد» به‌عنوان اولین کتاب در این حوزه پیشنهاد مناسبی است، اما کتاب «سربلند»، «خداحافظ سالار» و «قرار بی‌قرار» نیز کتاب‌هایی از سرگذشت دیگر شهدای مدافع حرم‌اند که موردتوجه مخاطبین قرارگرفته.
 

مردی به نام اوه

این کتاب اولین رمان فردریک بکمن، نویسنده سوئدی است که به بیش از ۳۰ زبان ترجمه‌شده و پرفروش‌ترین کتاب سال 2013 سوئد شد. فیلم سینمایی «مردی به نام اوه» که از این رمان برگرفته‌شده نیز در جهان با اقبال چشمگیری مواجه شد.

شخصیت اول داستان، اوه، مردی ۵۹ ساله و عبوس است که به علت داشتن سن زیاد از کار اخراج شده و با دنیای بیرون ارتباط برقرار نمی‌کند. اوه احساس می‌کند کاری برای انجام دادن ندارد، پس تصمیم می‌گیرد خودکشی کند؛ اما هر بار که تصمیم به خودکشی می‌گیرد، موفق نمی‌شود.
«مردی به نام اوه» برای مخاطب ایرانی جذابیت خاص دیگری هم دارد، شخصیت دوم کتاب، زنی ایرانی به نام پروانه است! پروانه، زنی خوش‌قلب و دوست‌داشتنی است که مسیر زندگی اُوه را عوض می‌کند.

این کتاب با لحن ساده و صمیمی، احساس‌هایی مثل عشق و نفرت را به زیبایی به تصویر می‌کشد و انسان و جامعه مدرن را در لفاف طنزی جذاب نقد می‌کند. روایتی است زنده و جاندار از برخورد دو جهان، برخوردی آمیخته با طنز که باعث می‌شود مفهوم کهن‌سالی و نوگرایی به شکلی دیگر برای مخاطب روایت شود.
 

تصرف عدوانی

این کتاب نوشته «لنا کریستین آندرشون» نویسنده و خبرنگار سوئدی است که سال 2013 برنده جایزه مهم‌ترین جایزه ادبی سوئد شد. «بازی نهایی» و «بدون مسئولیت شخصی» از دیگر آثار این نویسنده است. «تصرف عدوانی» داستان یک زن موفق، دارای جایگاه اجتماعی خوب و روابط معقول و منطقی است که با هنرمندی معروف آشنا شده و شیفته شخصیت و نگاه او به زندگی‌ می‌شود. بعد از مدتی درگیر رابطه عاطفی شده و خود را فراموش می‌کند.

«تصرف عدوانی» نه داستان عاشقانه کلیشه‌ای است، نه متفاوت‌ترین کتابی که می‌خوانید، اما یکی از قوی‌ترین رمان‌های خارجی است. اگر به مسائل روانشناسی و مشاوره علاقه دارید، زن هستید یا درگیر رابطه عاطفی یک‌طرفه این کتاب را در اولین فرصت بخوانید.
  در سال 97 اتفاقات خوبی در حوزه شعر رقم خورد. اگر علاقه‌مند به حوزه شعر هستید از این سه اثر غافل نشوید

تماشایی (شهرستان ادب)

این کتاب یازدهمین اثر میلاد عرفان پور است که نه‌تنها کاندیدای جشنواره فجر 97 شد بلکه جایزه قیصر امین پور را نیز از آن خود کرد. اگرچه عرفان پور به جهت سرودن رباعیات بی‌نظیر مشهور شد، اما «تماشایی» شامل 64 رباعی،32 نیمایی و 20 غزل است. کارشناسان نگاه شاعرانه را در این اثر عرفان پور در اوج توصیف کرده و معتقدند بی‌شک این کتاب یکی از بهترین کتاب‌های شعر در ده سال اخیر است.
باز آسمان
 یا نه، صمیمی‌تر بگویم
عکاس‌باشی
 انداخت از ما عکس‌هایی
 بی مزدومنت
 بی‌بهانه
 آن عکس‌هایی که نشد ظاهر
 هرگز در این دنیا
 در این تاریک‌خانه
روح اندوهگین یک شاعر (شهرستان ادب)

سید رضا محمدی شاعر و خبرنگار افغانستانی که مدت‌هاست دور از وطن زندگی می‌کند، در این مجموعه دردهایی متفاوتی را بیان می‌کند که تنها یک مهاجر دور از وطن قادر به درک آن‌هاست. «روح اندوهگین یک شاعر» اثر برگزیده جشنواره فجر 97 است، کتابی پر از حادثه و روایت در قالب شعرهایی انقلابی.

او در این مجموعه که شامل اشعاری در قالب‌های مثنوی، قصیده، غزل است رنج‌ها و دردهای مردم افغانستان را با زبانی استوار و تکیه زده بر میراث ادبیات فارسی بیان می‌کند و با روحیه انتظار و عقاید مستحکم اسلامی خود به نفی ظلم و مبارزه علیه آن می‌خواند.

این مجموعه می‌تواند شما را به جهانی متفاوت از دغدغه‌های روزمره ببرد تا اندکی با رنج و سختی مردمان مظلوم و رنج‌کشیده همسایه‌ی دیواربه‌دیوارمان، افغانستان، آشنا شوید.
 

اکنون (فاضل نظری)

نمی‌شود از اتفاقات ادبی سال 97 سخن گفت، اما حرفی از اثر تازه منتشرشده فاضل نظری به میان نیاورد. «اکنون» در مدتی کوتاه به چاپ دوم رسید و با مخاطبین ارتباط خوبی برقرار کرد. فاضل غزل‌سرایی است که اشعارش پر از اعجاز و خلق است و همین نکته خواننده را مسحور می‌کند. اندیشه توحیدی و قرآنی در آثار او جاری است و نباید از کنار اشعارش به‌سادگی گذر کرد.
هرچند حیا می‌کند از بوسه ما دوست
دلتنگی ما بیشتر از دلهره اوست
الفت چه طلسمی است که باطل‌شدنی نیست
اعجاز تو ای عشق نه سحر است نه جادوست
ای‌کاش شب مرگ در آغوش تو باشم
زهری که بنوشم ز لب سرخ تو داروست
یک‌بار دگر بار سفر بستی و رفتی
تا یاد بگیرم که سفر خوی پرستوست
از کوشش بیهوده خود دست کشیدم
در بستر مرداب چه حاجت به تکاپوست