پيامهايي به مناسبت ولادت حضرت زهرا(س)

تولد حضرت فاطمه(س)
دانشمندان اهل سنت بر اين عقيده‏اند که حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ پنج سال قبل از بعثت پيامبر گرامي اسلام(ص) به دنيا آمده است. از اين رو گفته‏اند: در همان سالي که قريش خانه کعبه را بنا مي‏کرد آن حضرت متولد شد. اما محدثين و علماي شيعه، ولادت حضرت زهرا(س) را پنج سال بعد از بعثت پيامبر اکرم(ص) دانسته و در اين زمينه رواياتي را نيز از اهل بيت ـ عليهم السلام ـ نقل کرده‏اند.
بر عالميان رحمت رحمن زهراست در هر دو جهان سرور نِسوان زهراست
نوري که دهد شاخه طوبي از اوست کوثر که خدا گفته به قرآن زهراست

خديجه ميهمان زنان بهشتي
شيخ صدوق در کتاب امالي از امام صادق(ع) نقل مي‏کند که آن حضرت فرمود: در هنگام ولادت حضرت فاطمه، خديجه شخصي را به نزد زنان قريش فرستاد و از آن‏ها خواست تا به خانه او بيايند و در هنگام وضع حمل به او کمک کنند، اما زنان مکه براي خديجه پيغام دادند که تو به سخنان ما گوش نکردي و با يتيم ابي‏طالب ـ که مال و ثروتي نداشت ـ ازدواج کردي، لذا ما به کمک تو نخواهيم آمد. خديجه از اين پيغام غمگين شد و در حال اندوه به سر مي‏برد که ناگهان چهار زن گندمگون بلند قامت را ـ که همچون زنان بني هاشم بودند ـ مشاهده کرد که بر وي وارد شدند. خديجه از ديدن ايشان نگران شد اما يکي از آن چهار زن به سخن آمد و گفت: اي خديجه! نترس و محزون مباش که پروردگار تو ما را فرستاده و ما خواهران تو هستيم. من ساره‏ام، اين آسيه همسر فرعون است که همدم تو در بهشت خواهد بود. آن ديگري مريم دختر عمران و نفر چهارم کلثوم خواهر حضرت موسي است. خداوند ما را نزد تو فرستاده تا در هنگام وضع حمل به تو کمک کنيم.
نوري زخديجه چون قمر پيدا شد از مکه ستاره سحر پيدا شد
در بيستم ماه جمادي الثاني گنجينه يازده گهر پيدا شد

به پاس احترام حضرت فاطمه(س)
حضرت زهرا(س) در شرايطي از تاريخ قدم به عرصه وجود نهاد که هنوز ابرهاي تيره تفکر جاهليت بر سر زمين حجاز سايه افکن بود و زن در نظر اعراب، موجودي پست و بي ارزش بلکه مايه خجلت و سرافکندگي به شمار مي‏آمد تا آنجا که هرگاه به يکي از آنان خبر تولد نوزاد دختري را مي‏دادند چهره‏اش از خشم سياه مي‏شد و خود را براي دفن او در زير خاک آماده مي‏ساخت.
با وجود اين، رسول خدا(ص) بر خلاف اين رسم و انديشه جاهلانه، از تولد زهراي مرضيه بسيار خوشحال شد و با اظهار شادي همواره در تکريم اين دختر و بزرگداشت شخصيت او مي‏کوشيد. نقل است هر زمان که فاطمه زهرا بر رسول خدا(ص) وارد مي‏شد آن حضرت به پاس احترام دختر خويش، تمام قامت در مقابلش مي‏ايستاد و گاه به رسم ادب و محبت بر دستان وي بوسه مي‏زد.
اي روي تو جلوه‏گاه سرمد زهرا وي سينه تو بهشت احمد زهرا
عيد تو بُود ببخش عيدي ما را زان دست که بوسيده محمد زهرا

حضرت فاطمه(س)، گوهر ناشناخته
بيستم ماه جمادي الثاني، سالروز ولادت اختر تابناک آسمان عصمت، فاطمه زهرا ـ سلام الله عليها ـ است.
حقيقت آن است که شخصيت والا و مقام و موقعيت شگفت‏انگيز اين بانوي بزرگ جهان اسلام از ابتداي ولادت تا کنون ـ که نزديک به چهارده قرن از آن مي‏گذرد ـ آنچنان که بايد و شايد شناخته نشده است.
مقام معظم رهبري در سخناني که در همين باره ايراد داشته‏اند، مي‏فرمايند:
«وقتي انسان به رواياتي که مربوط به فاطمه زهرا(س) مي‏باشد و از زبان ائمه ـ عليهم السلام ـ صادر شده است مراجعه مي‏کند، مي‏بيند زبان معصومين ـ عليهم السلام ـ نسبت به اين بزرگوار، آن چنان زبان ستايش و خضوع و خشوع است که براي کسي که مقام والاي فاطمه زهرا(س) را ندانسته باشد، ممکن است مايه تعجب باشد. از خود پيامبر اکرم(ص) که پدر و مربي اين مخدره‏ي بزرگوار بود تا اميرالمؤمنين که همسر او بود و تا فرزندان او يعني ائمه(ع) ـ هر کدام راجع به زهراي اطهر جمله‏اي گفته‏اند و آن را با زبان تعظيم و ستايش بيان کرده‏اند. اين نشان دهنده آن مقام والا و توصيف ناشدني است که حقيقتا براي ذهن قاصر ما، آن علو درجه معنوي و ملکوتي امّ‏الائمة‏النجباء ـ سلام‏الله‏عليها ـ قابل درک نيست.»

خانه حضرت فاطمه(س) پناه مستمندان
خانه فاطمه(س) در مدينه، خانه ايثار و کمک به محرومان بود و دردمندان و مستمندان اين شهر آنگاه که از همه جا درمانده و نااميد مي‏شدند، رو به خانه کوچک، اما پر خير و برکت فاطمه مي‏آورند.
در سال‏هاي نخستين هجرت پيامبر اکرم(ص)، هنگامي که حسن و حسين(ع) فرزندان خردسال زهراي اطهر، بيمار شده بودند حضرت زهرا به همراه ساير اعضاي خانه، نذر کردند که در صورت شفا يافتن اين دو جگر گوشه رسول خدا، سه روز روزه بگيرند. در پي ظهور نشانه‏هاي بهبودي در چهره حسن و حسين(ع) اعضاي اين خانواده به نذر خويش وفا کرده، سه روز روزه گرفتند. اما در غروب هر سه روز قطعه ناني که براي افطار خويش فراهم کرده بودند به يتيم و مسکين و اسيري درمانده که درب منزل آن‏ها را مي‏کوبيد بخشيدند و خود گرسنه شب را به صبح رساندند.
در پايان روز سوم، خداوند سبحان جهت تقدير و ستايش از اين همه اخلاص و ايثار، سوره «هل اتي» را در شأن علي، فاطمه، حسن و حسين ـ عليهم السلام ـ نازل فرمود و اين حرکت شگفت‏انگيز را براي هميشه در سينه تاريخ ثبت نمود.
پناه عالمي درگاه زهراست بشر حيران زقدر و جاه زهراست
صراط او صراط مستقيم است که راه رستگاري راه زهراست

سيماي حضرت فاطمه(س) در آئينه هنر و ادب
هميشه فصل مهمي از هنر و ادبيات ديني به شرح و توصيف زندگي شخصيت‏هاي بزرگ تاريخ و از جمله پيامبران الهي، ائمه معصومين و علماي فرزانه و وارسته اختصاص يافته است و انديشمندان و هنرمندان متعهد همواره کوشيده‏اند با خلق آثار نفيس علمي و هنري، به معرفي اين الگوهاي راستين زندگاني بپردازند.
در اين ميان، مجموعه کتاب‏هاي علمي و تاريخي، و نيز شعر و داستان‏هايي که به منظور تشريح ابعاد، فضايل و کمالات اخلاقي و رفتاري بانوي نمونه اسلامي حضرت زهرا(س) نوشته شده، بسيار گسترده است. برخي از آن‏ها عبارتند از:
1 ـ بيت الاحزان، تأليف مرحوم حاج شيخ عباس قمي؛
2 ـ فاطمه زهرا از ولادت تا شهادت، تأليف سيد محمد کاظم قزويني؛
3 ـ زندگاني حضرت زهرا و دختران آن حضرت، تأليف سيد هاشم رسول محلاتي؛
4 ـ چشمه در بستر، نوشته مسعود پور سيد آقايي؛
5 ـ کشتي پهلو گرفته، نوشته سيد مهدي شجاعي؛
6 ـ زندگاني حضرت زهرا، تأليف آيت الله ناصر مکارم شيرازي؛
7 ـ فاطمه زهرا ياس عصمت، نوشته عبدالرحيم موگهي؛
8 ـ فاطمه گلواژه آفرينش، تأليف واحد خواهران دفتر تبليغات اسلامي؛
9 ـ سيماي فاطمه در قرآن و عترت، نوشته عبدالحسين اشعري؛
10 ـ کتابنامه حضرت زهرا، تأليف ناصرالدين انصاري.

حضرت فاطمه(س)، پيشگام در عبادت
نقش دعا، عبادت و نيايش در زندگي فاطمه زهرا ـ سلام الله عليها ـ بسيار برجسته و چشمگير است و آنگونه که از روايات ديني و گزاره‏هاي تاريخي بر مي‏آيد، آن حضرت علي‏رغم وظايف سخت و طاقت فرسايي که در داخل خانه بر عهده داشت در عبادت و راز و نياز با خداوند متعال نيز بسيار کوشا بود و بخشي مهمي از اوقات خويش را به اقامه نماز، تلاوت قرآن و دعا به درگاه ايزد منان اختصاص مي‏داد. تا آنجا که يکي از بزرگان اهل سنت به نام «حسن بصري» مي‏گويد:
«در ميان اين امت، هيچ کس عابدتر از فاطمه نبود؛ زيرا آن حضرت در مقام عبادت آن قدر روي پاهاي خود ايستاد که قدم‏هايش ورم کرد.»
و نيز در حديثي، پيامبر عظيم الشأن اسلام خطاب به سلمان مي‏فرمايد:
«اي سلمان! خداي تعالي چنان دل و جان و اعضا و جوارح دخترم فاطمه را به عبادت پر کرده که يکسره براي عبادت و فرمانبرداري حق تعالي، خود را از همه چيز فارغ ساخته است.»

حضرت فاطمه(س)،الگوي کامل انساني
حضرت زهرا(س) با همه عظمت و شکوه دست نايافتني و فضايل و خصايص توصيف ناپذيرش، الگويي کامل براي بشر معاصر و نسل‏هاي آينده است و آشنايي با اخلاق خانوادگي و رفتارهاي اجتماعي‏اش، سرآغاز گام نهادن به سمت روشنايي و معنويت و دوري از انحطاط و تاريکي‏هاست.

ستاره درخشان
آري آن ستاره درخشان آسمان هدايت، حامل انوار الهي و جامع صفات برجسته انساني است و زندگي کوتاه و پر فراز و نشيب‏اش آکنده از رمز و رازهاي شگفت‏انگيز عبوديت و بندگي.
او آن زمان که در محراب عبادت، نماز برپا مي‏دارد، فرشتگان آسمان را به تعجب وا مي‏دارد و آن گاه که با دستان کوچکش گرد و خاشاک را از چهره پدر مي‏زدايد، قلب رنج کشيده پيامبر را تسکين مي‏بخشد و آن موقع که در منزل همسر، رنج آسياب و زحمت حمل مشک آب را متحمل مي‏شود، تحسين اميرمؤمنان را بر مي‏انگيزد. و در آن ساعت که قطعه نان افطاري خويش را به مسکين و يتيم و اسيري درمانده هديه مي‏کند، فرشته وحي را براي تقدير و ستايش از اين حرکت و نزول گلبانگ آيات قرآني به جنبش و حرکت در مي‏آورد و در آن لحظات که در هجران پدر، کوهي از مصايب و شدايد بر او فرود مي‏آيد، صبر جميل را پيشنه خود مي‏سازد و در همه اين حالات، پيشاني عبوديت و سپاس بر درگاه ايزد منان به زمين مي‏سايد. آري فاطمه(س) ستاره‏اي درخشان و الگويي بررگ و کامل براي همه عصرها و نسل‏هاست.

نگاهي به اشعار حضرت فاطمه(س)
مجله «المورد» که در کشور عراق به چاپ مي‏رسد، در بررسي اشعار زنان صدر اسلام، در بيست و چهارمين شماره، مقاله‏اي را به قلم دکتر ليلا محمد ناظم الحيالي از دانشکده ادبيات دانشگاه مستنصريه بغداد، تحت عنوان «نگاهي به شعر فاطمه زهرا(س)» به چاپ رسانده که در بخشي از آن آمده است:
«فاطمه (س) متکلمي بس فصيح بود و سخنراني بسيار شجاع. خطبه او که در کتاب «بلاغات النساء» ذکر شده، بسيار مشهور است. او در آن خطبه احساسات مردم را نسبت به پيامبر اکرم(ص) برانگيخت. همچنين فاطمه شاعر نيز بوده است. ابن رشيق قيرواني مي‏گويد: فاطمه شعر نيز مي‏سرود و اشعار زيادي از او نقل شده است. از بهترين نمونه‏هاي شعر عاطفي که احساسات شاعر را منعکس مي‏کند شعر فاطمه(س) است که حزن و اندوه از آن مي‏چکد و عواطف و ناله از آن سر مي‏کشد.

حضرت فاطمه(س) بر منبر خطابه
از ميان سخنان حضرت زهرا(س) خطبه آن حضرت در مسجد مدينه که پس از رحلت رسول خدا(ص) و در ميان جمعيت مهاجر و انصار بيان شده معروف و مشهورتر است. اين خطبه که علماي بزرگ شيعه و اهل سنت ـ از جمله ابن ابي الحديد معتزلي ـ با سلسله سندهاي مختلف آن را نقل کرده‏اند، از نظر علماي ادب و فصاحت و بلاغت، هم سنگ و هم افق با خطبه‏هاي غرّا و شگفت‏انگيز اميرمؤمنان، علي(ع) است و از لحاظ نظم ظاهري و مفاهيم و معاني و عبارات فوق العاده و تحسين برانگيز مي‏نمايد.

سخنراني حضرت فاطمه(س) در مسجد مدينه
آن حضرت خطبه خويش را ابتدا با تحليلي عميق و فشرده از آفرينش جهان آغاز کرده، به تشريح توحيد، صفات پروردگار و اسما حسناي خداوند مي‏پردازد سپس مقام والاي پيامبر اکرم(ص) و آثار و برکات رسالت آن حضرت را براي مردم جزيرة العرب بيان مي‏کند، آنگاه به توصيف قرآن و انوار و اسرار اين کتاب مقدس مشغول شده، همگان را به تبعيت از فرامين جاوداني آن فرا مي‏خواند.
در بخش‏هاي بعدي حضرت زهرا(س) به معرفي خود و بازگويي فضايل و مناقب اميرمؤمنان علي(ع) مي‏پردازد و نقش اهل بيت را در استحکام پايه‏هاي دين مبين اسلام، به مهاجر و انصار يادآور مي‏شود و ضرورت تبعيت و همگامي و همراهي آنان با اين وارثان قرآن و پيامبر را خاطر نشان مي‏سازد و در پايان حقوق اجتماعي و اقتصادي خويش را طلب مي‏کند.
شيعيان از ديرباز به اين خطبه شگفت‏انگيز با ديده عظمت نگريسته، بر اساس سنتي نيکو، به خواندن، يادآوري و حفظ آن مي‏پردازند.

گلواژه‏هاي نيايش از زبان حضرت فاطمه(س)
حضرت فاطمه زهرا(س) در همه حالات و شرايط، پيشاني عبوديت بر درگاه معبود يگانه بر زمين مي‏ساييد و گلواژه‏هاي حمد و ستايش بر زبان مبارکش جاري مي‏شد. در اين قسمت به گزيده‏هايي از نيايش‏هاي ستايش گرانه آن حضرت توجه فرماييد:
ـ آفريدگارا! حمد و ستايش و منت و فضل از آن توست، نعمت و شکوه و فرمانروايي و ملکوت، از آن توست. قدرت و افتخار، سروري و منت و بزرگواري از آن توست. يکتايي و ستايش بي‏همتايي و قداست و عظمت و آمرزش و والايي تو راست.
ـ خدايا! هر ستايش پاک و پسنديده و هر مدح ارجمند و سخن نيکو و زيبا، که سخن و گوينده آن را بپسندي، تنها شايسته توست.
ـ ستايش و حمد مرا با نخستين حمد ستايشگران و ثناگويان بپذير. تکبير و تهليل و سخن نيک و زيبايم را با کلام نخستين تکبير گويان و ثناخوانان پروردگار جهانيان، پذيرا باش.
ـ ستايشم را از آغاز روزگار تا روز رستاخيز، متصل گردان.
حمد و ستايشي همسنگ ذرات ريگ‏ها، تپه‏ها، کوه‏ها، و به شمار جرعه‏هاي آب درياها و قطرات باران و برگ درختان و عدد ستارگان و هموزن خاک‏ها و دانه‏ها و سنگريزه‏ها و ذرات آسمان‏ها و زمين و آنچه در آن‏ها و ميان آن‏ها و زير آن‏ها و بالاي آن‏هاست.