در جامعه امروز رسانه یکی از اصلیترین تبلیغاتی به شمار میآید که تأثیرات به سزایی در نظام فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و شکلدهی افکار عمومی دارد. در میان رسانههای همگانی، سینما نقش قابلتوجهی را در تغییر و تحول اجتماعی و بازتاب از شرایط موجود در جامعه دارد و از سوی دیگر به دلیل جاذبههای بصری میتواند ارزشها و هنجارهای جامعه را تغییر دهد؛ چنانچه سینما توانسته است با استفاده از نمادهای ظاهری برای زنان و دختران جامعه در زمینه لباس و پوشش الگوسازی کند؛ این روند هرساله در جشنواره فیلم فجر شدت پیدا میکند و پوششهای خاص و عجیبوغریب و البته خارج از عرف بازیگران ایرانی موردتوجه مردم و رسانهها قرار میگیرد اما این مسئله از سوی حجتالاسلام حسینی در برنامه سمت خدا بهشدت موردانتقاد گرفت و ایشان در این برنامه فرمودند:؟«خیلیها به ما میگویند چرا درباره حجاب صحبت نمیکنید؟! من به آنها میگویم چه فایدهای دارد؛ ما یک سال هم که از حجاب صحبت کنیم، یک جشنواره فجر تمام بحثهای حجاب را از بین میبرد! انگار این جشنواره محل مد و بدحجابی و ... است؛ آیا معنای حجاب این است؟! آیا این حجاب مورد تأیید حضرت زهرا (س) است؟! اصلاً بحث دین و حجاب به کنار، آیا شمایی که با چنین وضعی روی فرش قرمز رژهٔ تجملگرایی و اشرافی گری و مد لباس میروید، خجالت نمیکشید؟! به خدا خیلیها محتاج نان شبشان هستند...»
مینا وحید؛ دست دادن زن و مرد اشکالی ندارد!
در سی و ششمین جشنواره فجر مینا وحید با پوشش متفاوت و ابهامبرانگیزی حاضر شد و در توجیه پوشش خود گفت: امسال تصمیم گرفتم برای جشنواره فیلم فجر لباس جدیدی برای دوخت سفارش ندهم. چه برای دیدارهای مردمی و چه نشستهای مطبوعاتی لباسی ندوختم و بهعنوان یک حرکت اعتراضی پارچهای را روی دوشم انداختم تا بگویم تا زمانی که بسیاری از هموطنانمان هنوز در سرمای کرمانشاه وضعیت مناسبی ندارند، این بسیار بد است که ما گاهی چند میلیون برای لباسهای رنگارنگ مراسم مختلف خرج کنیم و در سینماها بچرخیم» اما آیا این توجیه قابلپذیرش است؟! فرق زیادی بین سادگی و همدردی با پوشیدن لباسی که برای همگان عجیب و نامفهوم باشد، وجود دارد اما فارغ از لباس جنجالی این بازیگر، اظهارنظر عجیب و جنجالی او در رابطه با دست دادن زن و مرد هم قابل نقد است چنانچه او دراینباره گفت: «متأسفانه برای برخی از مسائل که در کشور پیشآمده مانند دست دادن بازیگران ایرانی زن و مرد در مراسمهای خارجی، حساسیت بیجا وجود دارد؛ الآن اگر من به شما دست بدهم (خطاب به مجری مرد) نمیدانم چه اتفاقی رخ میدهد که اینقدر حساسیتبرانگیز باشد، یک ثانیه است و تمام میشود.» اما او خود را در چه جایگاهی میبیند که احساس میکند میتواند در مسائل دینی فتوا دهد؟!
فاطمه معتمدآریا؛ 40 سال تمام تلاشتان را کردید متوقفم کنید ولی نتوانستید!
فاطمه معتمدآریا ازجمله بازیگرانی است که در ژانرهای مختلفی از فیلم بازی کرده است و خاطرات بهیادماندنی زیادی را برای کودکان و نوجوانان و جوانان دهه 60 به بعد با آثاری همچون مدرسه موشها، کلاه قرمزی و پسرخاله، همسر، مسافران، مهر مادری، مرد عوضی، دختر شیرینی فروش و... بهجا گذاشته است اما او نتوانسته مانند نقشهایش، هویت و فرهنگ ایرانی را برای جهانیان خاطره ساز کند؛ چنانچه وی در هفتادوپنج مین دوره جشنواره فیلم ونی، با ظاهری بسیار نامتعارف و غیراخلاقی، ارزشهای اسلامی را به سخره گرفت؛ این بازیگر همچنین در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر اظهاراتی مبنی بر توقف 40 ساله در پس از انقلاب را مطرح کرد؛ این در حالی است که او در همین انقلاب 11 سریال،49 اثر سینمایی، 14 نمایش و 16 جایزه داشته است؛ شاید هم منظور معتمدآریا از متوقف شدن و ایجاد محدودیت چیز دیگری است! اما فردی همچون معتمدآریا که ستاره و سوپراستار سینمای ایران شناخته میشود بیش از آنکه نماینده فرهنگ و هویت ایرانی خویش باشد و آن را در معرض تماشای جهان قرار دهد، شخصیت زن و حجاب اسلامی را زیر سؤال برده و به الگویی نامناسب در میان مردم بدل شده است.
ریحانه پارسا؛ ریحانه هیچ شباهتی (ظاهری) به لیلای سریال پدر ندارد!
ریحانه پارسا که اولین تجربه بازیگری خود را در سریال پدر ایفا کرد، بعد از اتمام این سریال خبر از مدلینگ شدن خود داد و از شهرت بهدستآمده از طریق رسانه ملی سوءاستفاده کرد. او همچنین در سی و هفتمین جشنواره فجر هم با ظاهر و تیپ نامتعارفی حاضر شد اما تنها واکنشی که در برابر پوشش این بازیگر صورت گرفت، حذف نام او از فصل دوم سریال پدر بود؛ درحالیکه وی با بیش از 2 هزار فالور طرفدارانی دارد که او را میبینند و با لایک هایشان او را مورد تأیید و یا شاید الگو قرار میدهند! اما مسئله اصلی این است که
متأسفانه بازیگران و چهرههای مشهور در کشور ما هیچ نسبت سازمانی با جایی که برای آن فعالیت میکنند ندارند این در حالی است که در بسیاری از کشورهای جهان حقوق و نکات و الزاماتی برای این افراد قرار داده میشود و آنها از حقوقی همچون حق شهرت، حق تصویر، حق تجارت و...منع میشوند؛ بهعنوانمثال وقتی یک بازیگری از حق تصویر منع میشود، رفتارهای آن بازیگر توسط آن سازمان یا شرکت و یا تولید فیلم در شبکههای اجتماعی کنترل میشود و دیگر آن بازیگر حق ندارد بهصورت شخصی در فضای مجازی فعالیت کند اما متأسفانه این مسئله در کشور ما رعایت نمیشود و یک بازیگر در خارج از نقشش دست به هر اقدام زشت و زننده میزند و باشهرتی که به دست میآورد، به الگویی برای نوجوانان و جوانان ما بدل میشود.
به هر ترتیب تعداد بازیگرانی که پوشش آنها مطابق با شئون اسلامی باشد، انگشتشمار است و متأسفانه رعایت حجاب اسلامی در میان بازیگران ایرانی به فراموشی سپردهشده است، تا جایی که بدحجابی بهنوعی فستیوال و مسابقهای برای حیا زدایی در میان بازیگران و هنرمندان سینما و تلویزیون تبدیلشده است و بازیگران ایرانی با این کار بهطور غیرمستقیم موجب ترویج فرهنگ غربی و بدحجابی در کشورمان میشوند.
تیپسازی با نوع پوشش
چیزی که توجه مخاطب را در اولین نگاه جلب میکند، ظاهر و پوشش است که متأسفانه یکی از سنتهایی که امروزه در سینمای ایران رایج شده است، به نمایش گذاشتن زنان ثروتمند و پولدار با آرایش غلیظ و در مقابل زنان فقیر جامعه بالباسهای تیره و باحجاب است که این مسئله باعث شده است عدهای برای مخفی کردن فقر خود، بدحجابی اشراف گونه را در پیش بگیرند و در زندگی روزمره خود، پوشش و شخصیت سلبریتی ها را الگوی خود قرار دهند.
بهطورکلی
پوشش زنان در سینمای ایران بعد از پیروزی انقلاب سیر نزولی داشته است بهطوریکه بهتدریج نوع پوشش، آرایش، شوخی با نامحرم، استفاده از لوازم لوکس و تجملاتی در فیلمها و سریالها از دهه 60 تا کنونی دچار تغییرات فاحشی شده است.
حجاب زنان بازیگر، در سینما و تلویزیون هم متفاوت است بهطوریکه یک کودک خردسال هم متوجه این تفاوت فاحش میشود و ممکن است این سؤال برایش ایجاد شود که چه تفاوتی بین این بخشهای فرهنگی و هنری که همگی باید تابع قوانین کشورمان باشند وجود دارد؟! و یا اینکه آیا قانون کشور در تلویزیون، سینما و جشنواره متفاوت است؟!
گفتنی است که امروزه ترویج بدحجابی از اهداف جدی دشمن در مقوله جنگ نرم است و لازم است تا مسئولان فرهنگی ریشهایتر به این مسئله نگاه کنند و در ترویج حجاب اسلامی اهتمام ورزند و حداقل قانونی را برای وضعیت پوشش و حجاب در جشنواره فیلم فجر در نظر بگیرند تا هرساله شاهد مدلباس عجیب و غریب از سوی هنرمندان نباشیم...