روزنامه جام جم: زمستان است و بی‌گلی. طبیعت را که نگاه کنید بیشتر درختان عریانند و بی‌برگ و بار. خیلی‌هایمان شاید در این فصل دلمان گل تازه بخواهد برای همین می‌رویم سراغ خرید گل‌های شاخه بریده. گاهی حتی با این مهمانان چند روزه انس می‌گیریم و نمی‌خواهیم به این زودی‌ها دورشان بریزیم پس دنبال راه‌حلی می‌گردیم برای خشک کردن و ماندگار کردن‌شان در خانه.
من دفعه اولی که با مقوله خشک کردن آشنا شدم، دبیرستانی بودم. دبیر زیست‌شناسی‌مان از ما خواست نمونه برگ‌های مختلف را جمع‌آوری و خشک کنیم. بعد از آن هم در دانشگاه برای درس‌های گیاهشناسی و علف‌های هرز، نمونه جمع‌آوری و خشک کردیم. مثلا برای درس علف هرز هرکس باید علف‌های هرز غالب محل زندگی‌اش را شناسایی کند. اگر در خشک کردن نمونه‌ها دقت می‌کردیم و هم شکل و هم رنگ طبیعی‌شان حفظ می‌شد. نمره بیشتری می‌گرفتیم و گاهی حتی قاب می‌شد و با اسم خودت می‌رفت روی دیوار موزه گیاهشناسی دانشکده.
ساده‌ترین پیشنهاد
ساده‌ترین و مطمئن‌ترین روش برای این منظور آویزان کردن گل‌ها به صورت سر و ته است. اگر جایی را دارید که بتوانید یک طناب کوچک ببندید، می‌شود گل‌های تک شاخه را با گیره از طناب آویزان کنید. برای دسته‌گل‌ها هم انتهای آنها را خوب با نخ ببندید و با آن آویزانش کنید.
اگر هم چنین امکانی را ندارید، می‌شود روی یکی از دیوارهای اتاق این کار را کرد. مدت زمان خشک شدن گل‌ها به دمای خانه تان بستگی دارد ولی چیزی حدود ده روز تا دو هفته زمان برای این کار نیاز است. دقت کنید هرچه محل آویزان کردن خشک‌تر و تاریک‌تر باشد، این فرآیند سریع‌تر صورت می‌گیرد و کیفیت گل خشک بیشتر است. البته باید یادآوری کنم این شرایط ایده‌آل است، فکر نکنید بدون داشتن اینها نمی‌شود گل خشک کرد. رزها بهترین گل برای اجرایی کردن این روش هستند.
پیشنهادهای دیگر
خشک کردن لای روزنامه، یک روش مرسوم دیگر است به شرطی که بافت گل خیلی گوشتی و گل هم خیلی درشت نباشد چون ممکن است باعث کپک زدن گل شود. خشک کردن گل‌ها با شکل نامتقاران و نامنظم در این روش خیلی سخت است و بیشتر مناسب گل‌های ریز و دارای بافت نازک است مثل یاس یا بنفشه.
برای این کار گل را لای صفحات یک کتاب یا مجله غیرقابل استفاده بگذارید. با دست گلبرگ‌ها و برگ‌ها را کاملا صاف و مرتب کنید. روی این قسمت‌ها را کاغذ اضافه بگذارید تا فرم خود را از دست ندهد بعد کتاب را ببندید و روی آن یک جسم سنگین بگذارید تا گل‌ها پرس شوند. فشار وارده باعث می‌شود گل‌ها زودتر خشک شوند و زیبایی خود را حفظ کنند. توجه داشته باشید کاغذ اضافی کاغذی باشد که رنگ پس ندهد و گلاسه هم نباشد. چون کاغذ گلاسه به سختی رطوبت را جذب می‌کند.
بعد از چند روز می‌توانید لای کتاب را باز کنید تا هم از صاف بودن گل مطمئن شوید و هم هوایی بخورند. زمان خشک شدن در این روش هم بستگی به دمای خانه و بافت گل دارد. بعضی‌ها ممکن است به جای کاغذ اضافه از دستمال کاغذی استفاده کنند. این کار یک ایراد دارد و آن هم چسبیدن دستمال کاغذی به گلبرگ‌هاست، به‌خصوص در روزهای اول که گل‌تر است.
خشک کردن با مواد رطوبت‌گیر
بسته‌های کوچک داخل جعبه‌های لوازم برقی، کیف و کفش و ... را دیده‌اید حتما. این بسته‌ها سیلیکاژل نام دارند و حاوی دانه‌های کوچک دی‌اکسید سیلیسیم هستند و نقش رطوبت گیر را ایفا می‌کنند. هرچند ما عادت کرده‌ایم این بسته‌های کوچک را دور بیندازیم، اما می‌توانیم آنها را نگه‌داریم و به عنوان خشک‌کننده گل‌های کوچک از آنها استفاده کنیم. اول ساقه‌های اضافی گل را ببرید و گل‌ها را درون یک سطل بچینید. بعد سیلیکاژل‌های جمع‌آوری شده را درون سطل و روی گل‌ها بریزید، طوری که تمام سطح گل را بپوشاند. در سطل را ببندید و آن را در یک گوشه خلوت بگذارید تا تکان نخورد و به‌خوبی خشک شود.
اگر می‌خواهید از این روش استفاده کنید و ماده رطوبت گیر کمی دارید می‌توانید دوباره سیلیکاژل بخرید. ولی تا وقتی روش‌های دیگری هست نیاز نیست به پول اضافه خرج کردن. البته باید این نکته را هم بگویم که درست است قیمت این ژل‌ها بالاست، ولی چند بار قابل استفاده‌اند. گل‌هایی مثل آنتوریوم، ارکیده و لیلیوم مناسب این روش هستند.
خشک کردن در فر یا ماکرویو
اگر کم حوصله اید و می‌خواهید هر چه زودتر یک سبد گل خشک در خانه‌تان داشته باشید، خشک کردن با فر یا ماکرویو سریع‌ترین روش است. گل‌ها را در یک ظرف بچینید و داخل فر بگذارید. در ظرف باید باز باشد. می‌توانید روی گل‌ها را با شن یا سیلیکاژل بپوشانید. می‌شود برای جلوگیری از تغییر حالت ساقه یک سیم نازک فلزی را دور آن سیم پیچی یا داخل آن فرو کرد. فر را با دمای صد درجه روشن کنید و چند ساعت بگذارید گل‌ها داخل فر بمانند تا خشک شوند.
برای ماکرویو هم آن را به مدت یک دقیقه با بالاترین درجه روشن کنید. در بعضی گل‌ها ممکن است نیاز باشد دقیقه دوم و سوم هم این کار را تکرار کنید. بعد از خنک شدن ظرف را چند ساعتی کنار بگذارید تا کاملا خشک شود. این روش برای گل‌های با گلبرگ های پرزدار، چسبان و پرپر مثل آهار یا دارای گل نامتقارن مثل جعفری پیشنهاد می‌شود. تأکید می‌کنم زمان خشک شدن به جنس گل بستگی دارد.
مثلا گل رز و قرنفل زمان کوتاه تری برای خشک‌شدن نیاز دارند و گل‌هایی مثل کوکب زمان بیشتری. این روش آزمون خطای زیادی دارد تا زمان لازم برای خشک کردن هر گل به دست بیاید و گل زیادی خشک یا برشته نشود.
روش شن و ماسه
مقداری شن یا ماسه تمیز را که قبلا خشک کرده‌اید داخل یک ظرف بریزید و گل‌ها را روی آن بچینید و بعد دوباره روی آن را با شن و ماسه بپوشانید. در ظرف را کمی باز بگذارید تا هوا جریان داشته باشد. دو سه هفته بگذارید به این حالت بماند. می‌توانید به جای شن و ماسه از پودر رختشویی استفاده کنید. گل میمون و زبان در قفا اگر افقی در مواد خوابانده شوند بهتر خشک می‌شوند تا به روش آویزان کردن. این روش طولانی‌ترین روش خشک کردن است.
از مواد دیگری هم می‌شود برای خشک کردن استفاده کرد مثلا اسپری های تافت مو، آب داغ و گلیسرین، جوش‌شیرین، نمک، اتو کردن، فریز کردن و ...
یک روش هم برای تنبل‌ها
این روش خشک کردن هیچ تلاشی نمی‌خواهد. کمی آب در گلدان بریزید و گل‌ها را در آن بگذارید و فراموششان کنید. آب گلدان که تبخیر شود گل‌ها ایستاده خشک می‌شوند. یک روبان دور آن ببندید و به‌سادگی از آنها برای دکوراسیون میز استفاده یا از دیوار آویزان کنید.
7 نکته برای زیباسازی بهتر گل‌های خشکیده
1-همان طور که در بالا گفتم مدت زمان خشک شدن گل بستگی به دما و رطوبت خانه و جنس گل دارد. پس توقع نداشته باشید همه گل‌ها با یک سرعت خشک شوند.
2-در روش هایی مثل آویزان کردن هر چه گل غنچه‌تر باشد حالت خشک کرده‌اش هم زیباتر است ولی در روشی مثل پرس کردن گل هر چه تخت‌تر و ریزتر باشد بهتر است.
3- استفاده از اسپری‌های حالت‌دهنده مو بعد از خشک شدن می‌تواند به مقاومت و ماندگاری بیشتر گل‌ها کمک کند.
4- داشتن یا نداشتن ساقه در گل بستگی دارد به این که بخواهید گل خشک را چطور استفاده کنید؟ در یک اسفنج فروکنید و در یک سبد بچینید، آنها را قاب کنید یا در گلدان‌های پایه‌بلند بگذارید.
5 - بهتر است گل‌های خشک در معرض نور خورشید نباشند تا رنگ‌شان نپرد.
6- گل‌ها را دور از اجاق گاز، شومینه و وسایل گرمایشی قرار دهید. محیط سرد به حفظ طولانی مدت رنگ گل کمک می‌کند.
7- هر چه رطوبت محیط داخل خانه هم کمتر باشد ماندگاری گل‌ها بیشتر است.
