مخاطب شعر جنگ توده مردم است. شعر دفاع مقدس از پویاترین، ارزنده ترین و دلنشین ترین شعرهای دهه های اخیر شعر فارسی است. زبان و بیان ساده، فضای روحانی، ملموس و صمیمی و استفاده از فرهنگ غنی اسلامی از ویژگیهای شعر جنگ است. ترسیم چهره رنج کشیده مردم، دعوت به مبارزه، بیان جنایات و بیدادگری های دشمن متجاوز، توصیف رشادت های رزمندگان و شهدا از چمله مضامین جاری اشعار دوران دفاع مقدس و بعد از آن است.
پسرم این بسیجی کوچک دوست دارد بزرگتر باشد
چفیه ای و پلاک و تسبیحی، دوست دارد که چون پدر باشد
پشت پشتی پناه می گیرد، گاه هم ایست می دهد ما را
اسم شب «کاروان خورشید» است، رد شود هر که با خبر باشد
با توجه به اینکه حوادث و اتفاقات ناب و سوژه های بکر، جانمایه ادبیات داستانی است و انقلاب ها ذاتاً منبع این نوع واژه ها هستند، بالطبع نویسندگان به مدد آنها آثار متعددی خلق می کنند.
با پیروزی انقلاب اسلامی و ایجاد بستر مناسب و آزاد، نویسندگان حرفه ای که پیش از انقلاب اسلامی به بلوغ فکری رسیده بودند به همراه شاگردان جوان خود، صحنه های ادبی را در اختیار گرفتند و با استفاده از فضای باز انقلاب و نوپا بودن ادبیات داستانی که با انقلاب تولد یافته بود، دست به خلق آثاری زدند که به نحوی به انقلاب و جنگ می پرداخت.
بین سال های 1358 تا 1370شمسی(1979 تا 1991 میلادی) رمان ها و مجموعه داستان های متعددی منتشر شده است که نشان دهنده رشد کمی و کیفی ادبیات داستانی در این دوره است. اقبال و توجه نویسندگان به خلق اثر در این دوران تا بدانجا بوده است که منتقدان ادبی نوید فرارسیدن عصر رمان را داده اند. در این دوره ترجمه رمان و مجموعه داستان نیز رونق فراوانی داشته است. انقلاب و فضای آزاد آن بر ترجمه آثار خارجی نیز تأثیر خاص خود را گذاشته و ترجمه آثاری با مضامین مبارزاتی و انقلابی کشورهای اروپایی، روسی و امریکای لاتین رواج یافته است.
با اوج گیری انقلاب و سپس پیروزی آن، کتابخوانی و به تبع آن کارگاههای داستان نویسی و محافل ادبی رواج و رونق خاصی پیدا کرد و مجلات ادبی فراوانی منتشر شد.
پژوهش های انجام شده نشان می دهد که ادبیات داستانی معاصر ایران در سال های قبل از انقلاب اسلامی دچار رکود و تکرار شده بود و حتی در مقاطعی به بن بست رسیده بود. این حالت را می توان به وضوح در عملکرد و بی اشتیاقی نویسندگان حرفه ای آن زمان دید. وقوع انقلاب اسلامی جان دوباره ای به پیکره نحیف ادبیات داستانی معاصر دمید. حرکت مردم و مبارزات و اتفاقات و حوادث بکر و ناب چند سال اوج انقلاب تا حد زیادی ادبیات داستانی معاصر را به بومی نویسی دعوت کرد.
