از نوسان وزن تا مشکلات پوستی
در دستگاه گوارش انسان مجموعهای از میکروبها به نام میکروبیوم زندگی میکنند که شامل باکتریها، قارچها و حتی ویروسها میشوند. اگرچه در ابتدا ناخوشایند و ناسالم به نظر میرسد، اما باکتریهای روده در عملکردهای مهمی نقش دارند که از آن جمله میتوان به تولید ماده شیمیایی مسئول احساس خوب به نام سروتونین، کمک به سیستم ایمنی، تولید انرژی از غذای مصرفی، و دفع مواد خارجی و سموم اشاره کرد.
اگرچه همه ما دارای ترکیبی از باکتریهای خوب و بد هستیم، گاهی اوقات جمعیت باکتریهای بد بر نمونههای خوب برتری یافته و موجب شرایطی به نام ناترازی همزیستی (Dysbiosis) یا عدم تعادل در باکتریهای روده میشود که میتواند در بروز برخی شرایط سلامت نقش داشته باشد. در ادامه با برخی از نشانههای آشکار این شرایط که پتانسیل ابتلا به بیماری را افزایش میدهد، بیشتر آشنا میشویم.
احساس خوبی در معده ندارید
اسهال، یبوست، نفخ، حالت تهوع، و سوزش سردل نشانههای کلاسیک بروز مشکل در سلامت روده هستند. ناراحتی گوارشی، به ویژه پس از مصرف وعدههای غذایی سرشار از کربوهیدرات میتواند در نتیجه گوارش و جذب ضعیف کربوهیدراتها شکل بگیرد. بازگشت اسید معده به مری، بیماری التهابی روده، بیماری روده تحریک پذیر، و کولیت، همگی با عدم تعادل در میکروبیوم پیوند خوردهاند.
برخی غذاها را زیاد هوس میکنید
هوسهای غذایی، به ویژه برای خوراکیهای شیرین میتواند به معنای عدم تعادل در باکتریهای روده باشد. در صورت رشد بیش از حد مخمر در بدن، که ممکن است پس از یک یا دو دوره مصرف آنتیبیوتیکها و از بین رفتن باکتریهای خوب رخ دهد، میتواند موجب هوسهای غذایی برای خوراکیهای شیرین شود. با افزایش مصرف پروبیوتیک ها میتوانید سلامت روده خود را تقویت کنید.
سطوح ناکافی سروتونین میتواند به بیخوابی یا دشواری در به خواب رفتن منجر شود. خستگی مزمن و علائم فیبرومیالژیا میتواند با عدم تعادل باکتریهای روده مرتبط باشند
با نوسان وزن مواجه هستید
برخی انواع باکتریهای روده میتوانند موجب افزایش یا کاهش وزن شوند، به ویژه زمانی که در روده کوچک حضور داشته باشند، که این شرایط به نام رشد بیش از حد باکتریهای روده کوچک (SIBO) شناخته میشود. میکروبهای بیش از حد در روده کوچک میتواند به واسطه تداخل در جذب ویتامینها، مواد معدنی و چربی در سلامت روده اختلال ایجاد کند. اگر به صورت عادی قادر به گوارش و جذب چربی نباشید، امکان کاهش وزن وجود دارد. انواع دیگری از باکتریها با افزایش وزن پیوند خوردهاند زیرا برخی میکروبها میتوانند کالری بیشتری از غذاها برداشت کنند.
مضطرب یا افسرده هستید
تقریباً 80 تا 90 درصد سروتونین، یک انتقال دهنده عصبی که بر خلق و خو، رفتار اجتماعی، خواب، اشتها، حافظه و حتی میل جنسی تاثیرگذار است، در روده تولید میشود. زمانی که سروتونین کمتری در بدن تولید میشود، این شرایط میتواند اثر منفی بر خلق و خوی انسان داشته باشد.
خوب نمیخوابید
سطوح ناکافی سروتونین میتواند به بیخوابی یا دشواری در به خواب رفتن منجر شود. خستگی مزمن و علائم فیبرومیالژیا میتواند با عدم تعادل باکتریهای روده مرتبط باشند.
با مشکلات پوستی مواجه هستید
راشهای پوستی و اگزما، بیماری پوستی که با جوشهای قرمز خارشدار و ملتهب روی پوست توصیف میشود، میتواند نشانهای از ضعف در سلامت روده افراد مبتلا باشد. این قبیل شرایط میتوانند به واسطه عدم تعادل در باکتریهای روده شکل بگیرند.
به یک بیماری خودایمنی مبتلا هستید
عدم تعادل در میکروبیوم میتواند چیزی فراتر از علائم گوارشی را به همراه داشته باشد. بیماریهایی که سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار میدهند و به نام بیماریهای خودایمنی شناخته میشوند میتوانند به عدم تعادل اشاره داشته باشند. آرتریت روماتوئید، و بیماری اماس با عدم تعادل در باکتریهای روده پیوند خوردهاند.
چگونه رودهای سالمتر داشته باشیم؟
در گام نخست، سالم غذا خوردن برای بهبود سلامت روده را مدنظر قرار دهید. در حقیقت، مواد غذایی مصرفی شما میتوانند تنها طی 24 ساعت نیز میکروبیوم را تغییر دهند. برای تغذیه باکتریهای خوب و گرسنه نگه داشتن باکتریهای بد، به جای غذاها، نانها و پاستاهای پردازش شده، بیشتر از گیاهان، میوهها، دانهها و مغزهای خوراکی استفاده کنید.
افزودن غذاهای تخمیر شده مانند ماست، کامبوچا، کیمچی، و کفیر که حاوی پروبیوتیک های طبیعی یا باکتریهای سالم هستند، به رژیم غذایی خود را مدنظر قرار دهید.
همچنین، استفاده از غذاهای پروبیوتیک که باکتریهای خوب را تغذیه میکنند، ایده خوبی است.
مصرف مواد غذایی مانند پسته، موز، سیر، پیاز، گندم، و جو دوسر و همچنین کینوآ، ارزن یا چیا را مدنظر قرار دهید.
در نهایت، از مصرف غیرضروری آنتیبیوتیکها پرهیز کنید. هر بار که از آنتیبیوتیکها استفاده میکنید بسیاری از باکتریهای خوب دستگاه گوارش را نیز از بین میبرید. اگر مجبور به استفاده از آنتیبیوتیکها هستید، مصرف یک مکمل پروبیوتیک برای بازسازی جامعه باکتریهای سالم در روده را نیز مدنظر قرار دهید.
منبع: عصر ایران