هنگامى كه ديگران هواى نفس را بر هدايت مقدم بدارند او [مهدى موعود (ع)] اميال نفسانى را به هدايت بر مى گرداند و در شرايطى كه ديگران قرآن را با رأى خود تفسير و تأويل خواهند كرد او آراء و عقايد را به قرآن باز مى گرداند. او به مردم نشان خواهد داد كه چگونه مى توان به سيره نيكوى عدالت رفتار كرد و او تعاليم فراموش شده قرآن و سيره نبوى را زنده خواهد ساخت.
امام حسين (ع) با هدف زنده ساختن احكام قرآن و سنّت پيامبر اكرم (ص) و از بين بردن بدعت هايى كه در نتيجه حاكميت بنى اميه در دين ايجاد شده بود قيام كردند و در طول مسير مدينه تا كربلا ضمن اشاره به انگيزه قيام شان فرمودند:
من به منظور ايجاد اصلاح در امّت جدم رسول خدا (ص) قيام كرده ام مى خواهم امر به معروف و نهى از منكر كنم و به همان سيره و شيوه مرسوم جدّم پيامبراكرم (ص) و پدرم على بن ابى طالب (ع) عمل مى كنم. 1
آن حضرت در نامه اى به بزرگان قبايل بصره تصريح مى كنند:
من شما را به كتاب خدا و سنّت پيامبرش دعوت مى كنم. در شرايطى كه اكنون ما زندگى مى كنيم سنت رسول خدا (ص) از بين رفته و به جاى آن بدعت و احكام و ارزشهاى غير اسلامى نشسته است مرا بپذيريد و به يارى من برخيزيد. شما را به راه ارشاد و رستگارى هدايت خواهم كرد. 2
از مجموعه اين گونه ازسخنان امام حسين (ع) اهداف والاى نهضت عاشورا به خوبى روشن مى شود كه احياى قرآن، احياى سنت نبوى و سيره علوى، از بين بردن كج رويها، حاكم ساختن حق، حاكميت بخشيدن به حق پرستان، از بين بردن سلطه استبدادى حكومت ستمگران، تأمين قسط و عدل در عرصه هاى اجتماعى و اقتصادى و ... از جمله آنهاست.
از طرف ديگر وقتى اهداف قيام منجى عالم بشريت و ويژگيهاى حكومت جهانى آن حضرت را مورد بررسى قرار مى دهيم همين اهداف و انگيزه ها حتى با تعابير مشابه با تعابير به كار رفته در مورد نهضت حسينى قابل مشاهده است.
حضرت على بن ابيطالب (ع) در توصيف سيره حكومتى امام مهدى (ع) مى فرمايند:
هنگامى كه ديگران هواى نفس را بر هدايت مقدم بدارند او [مهدى موعود (ع)] اميال نفسانى را به هدايت بر مى گرداند و در شرايطى كه ديگران قرآن را با رأى خود تفسير و تأويل خواهند كرد او آراء و عقايد را به قرآن باز مى گرداند. او به مردم نشان خواهد داد كه چگونه مى توان به سيره نيكوى عدالت رفتار كرد و او تعاليم فراموش شده قرآن و سيره نبوى را زنده خواهد ساخت. 3
امام باقر (ع) در روايتى مى فرمايند:
قائم آل محمّد (ص) مردم را به سوى كتاب خدا، سنّت پيامبر (ص) و ولايت على بن ابى طالب (ع) و بيزارى از دشمنان آنان دعوت خواهد كرد. 4
امام صادق (ع) مى فرمايند:
حضرت مهدى (ع) تمام بدعتهاى ايجاد شده در دين را در سرتاسر جهان از بين خواهد برد و در مقابل، تك تك سنتهاى نبوى را به اجرا در خواهد آورد. 5
آن حضرت در جاى ديگر ضمن تصريح به اين حقيقت كه امام مهدى (ع) بر طبق سيره و روش رسول اكرم (ص) عمل خواهد كرد؛ درباره اصلاحات انجام شده توسط آن حضرت چنين مى فرمايد:
قائم آل محمّد (ص) به همان شيوه اى كه پيامبر اكرم (ص) رفتار مى كردند رفتار خواهد كرد آنچه از نشانه و ارزشها و شيوه هاى جاهليت كه باقى مانده اند از ميان برمى دارد و پس از ريشه كن كردن بدعتها احكام اسلام را از نو حاكميت مى بخشد. 6
امام صادق (ع) در زمينه نوع قضاوت و داورى و برخورد آن حضرت با ظلم و ستم نيز مى فرمايند:
چون قائم ما قيام كنند در بين مردم به عدالت داورى خواهند كرد و در زمان او بساط ستم و بيداد از روى زمين جمع خواهد شد و راهها امن شده ... و هر صاحب حقّى به حقّ خود دست خواهد يافت و احكام و ارزشهاى حيات بخش دينى در سرتاسر جامعه حاكميت پيدا خواهد كرد. 7
نتيجه آن كه علاوه بر مشترك بودن اهداف نهضت عاشورا با قيام امام مهدى (ع) در زمان حكومت جهانى حضرت ولى عصر (ع) بذرها و نهالهاى غرس شده در جريان قيام كربلا به بار خواهد نشست و به بركت آن، جهان پر از عدل و داد خواهد شد و تمام اهداف انبياى الهى از آدم تا خاتم تحقق خواهد يافت و بشر طعم واقعى صلح و امنيت و سعادت را خواهد چشيد.
پی نوشت:
(1). بحارالانوار، ج 45، ص 6.
(2). حياة الإمام الحسين (ع)، ج 2، ص 264
(3). بحارالانوار، ج 51، ص 130.
(4). الزام الناصب، ص 177.
(5). ينابيع الموّدة، ج 3، ص 62.
(6). بحارالانوار، ج 52، ص 352.
(7). همان، ص 338.
