ديابت به اين معناست كه قند خون شما از حد معمولي بالاتر است
ديابت حاملگي(دیابت ملیتوس یاGDM) ديابتي است كه براي اولين بار در طي حاملگي شناسايي مي شود. ديابت به اين معناست كه قند خون شما از حد معمولي بالاتر است. بدن از قند براي انرژي استفاده مي كند. اما قند زياد در بدن مي تواند مضر باشد.
زماني كه حامله هستيد قند اضافي براي جنين شما خوب نيست.تغييرات هورموني و وزن گيري بخشي از يك حاملگي سالم است. اما هر دوي اين موارد ترشح بيشتر انسولين را دچار اشكال مي كند. در اين صورت با توجه به اينكه وجود انسولين براي ورود قند به سلولها و تامين انرژي مورد نياز بدن ضروري است , بدن شما انرژي را كه نياز دارد از غذا دريافت نمي نمايد.
خطر ابتلا به ديابت حاملگي در من چقدر است؟
انجمن دیابت آمریکا همچنین پزشکان را تشویق می کند تا دیابت نوع 2 را در ابتدای بارداری بررسی کنند. اگر فاکتورهای خطر برای دیابت نوع 2 دارید، پزشک احتمالا در اولین ملاقات قبل از زایمان شما تست می کند. این عوامل خطرات عبارتند از:
اضافه وزن
فشار خون بالا
سطح پایین کلسترول خوب (HDL) در خون
سطح بالایی از تری گلیسیرید در خون
سابقه خانوادگی دیابت
سابقه قبلی GDM، علائم مقاومت به انسولین
سابقه زایمان یک نوزاد که بیش از 9 پوند وزن دارد
اگر هر يك از موارد بالا را علامت زده ايد، از كارشناسان بهداشتي بخواهيد كه آزمايشات مربوط به ديابت حاملگي را انجام دهند. اگر اضافه وزن داريد، قبلاً ديابت حاملگي داشته ايد، سابقه خانوادگي قوي براي ديابت داريد يا در ادرارتان قند قابل مشاهده است، در خطر زيادي هستيد. اگر يكي يا بيشتر از عوامل خطر را علامت زده ايد، در خطر متوسط هستيد . اگر هيچ يك از عوامل خطر را علامت نزده ايد، در خطر كمي هستيد.
علائم هشدار دهنده دیابت بارداری چیست؟
علائم و نشانه ها عبارتند از:
قند در ادرار
تشنگی غیرعادی
تکرر ادرار.
خستگی.
حالت تهوع.
عفونت های مکرر واژن، مثانه و پوست.
تاری دید.
ديابت حاملگي چگونه تشخيص داده مي شود؟
اگر سابقه دیابت ندارید و سطح قند خون شما در ابتدای بارداری نرمال باشد، پزشک در هفته 24 تا 28 بارداری GDM را انجام خواهد داد. آنها آزمایش تست تحمل گلوکز خوراکی یک مرحله ای یا دو مرحله ای را انجام خواهند داد.
آزمایش یک مرحله ای:
دکتر با آزمایش میزان قند خون ناشتا شروع خواهد کرد. سپس آنها از شما می خواهند که یک محلول حاوی 75 گرم کربوهیدرات بنوشید. سپس بعد از یک ساعت و دو ساعت دوباره میزان قند خون را آزمایش می کنند. اگر مقدار قند خون شما به صورت زیر باشد، به احتمال زیاد GDM دارید:
سطح قند خون ناشتا بیش از 92 میلی گرم در دسی لیتر یا برابر آن
سطح قند خون یک ساعت بالاتر یا برابر 180 میلی گرم / دسی لیتر
سطح قند خون دو ساعته بیشتر یا برابر 153 میلی گرم / دسی لیتر
آزمایش دو مرحله ای:
برای آزمایش دو مرحله ای، دکتر با آزمایش میزان قند خون ناشتا شروع خواهد کرد. سپس از شما می خواهند که یک محلول حاوی 50 گرم قند را بنوشید. آنها قند خون را پس از یک ساعت تست می کنند. اگر در آن زمان سطح قند خون شما بیشتر یا برابر 140 میلی گرم در دسیلیتر باشد، یک آزمایش دیگر را در روز دیگر انجام خواهند داد. در طول آزمایش دوم، دکتر دوباره با آزمایش سطح قند خون ناشتا شروع خواهد شد. سپس از شما می خواهند یک محلول حاوی 100 گرم قند بنوشید. سپس قند خون را یک، دو و چند ساعت بعد از آزمایش می کنند. اگر قند خون شما مطابق زیر باشد احتمالا GDM دارید:
* سطح قند خون ناشتا بیش از 95 میلیگرم در دسی لیتر یا 105 میلی گرم در دسی لیتر
* سطح قند خون یک ساعته بالاتر یا برابر 180 میلی گرم / دسی لیتر یا 190 میلی گرم / دسی لیتر
* سطح قند خون دو ساعته بیش از 155 میلیگرم در دسی لیتر یا 165 میلی گرم در دسی لیتر
* سطح قند خون سه ساعته بیش از 140 میلیگرم در دسی لیتر یا 145 میلی گرم در دسی لیتر
غالباً زنان دچار ديابت حاملگي علائمي ندارند
توجه کنید:
براي انجام اين آزمايش كارشناس بهداشتي راهنمايي هاي لازم را به شما مي كند. حداقل سه روز قبل از انجام اين آزمايش بايد غذاي طبيعي بخوريد. سپس حداقل 8 ساعت قبل از انجام آزمايش هيچ چيزي نمي خوريد. كارشناس بهداشتي قند خون شما را پيش از انجام آزمايش اندازه گيري مي كند. سپس يك نوشابه قند دار ميل مي كنيد. پرسنل قند خون شما را يك ساعت، دو ساعت و سه ساعت بعد اندازه گيري مي كنند. اگر سطوح قند شما در حداقل دو آزمايش بيش از حد طبيعي باشد، شما مبتلا به ديابت حاملگي هستيد.
ديابت حاملگي چگونه بر جنين تأثير مي كند؟
ديابت درمان نشده يا كنترل نشده حاملگي مي تواند به معناي مشكل براي جنين مانند موارد زير باشد:
* ماکروزومی (به طور قابل توجهی بزرگتر از حد طبیعی). اين مسئله مي تواند زايمان را براي جنين مشكلتر و خطرناكتر كند.
* قند خون پايين بلافاصله پس از تولد كودك
* مشكلات تنفسي یا دیسترس تنفسی
* دیابت نوع 2 در آینده
* زایمان زودرس
* ناهنجاري هاي مادرزادي ( آزمایش، تفسیر و هزینه غربالگری سه ماهه اول بارداری)
اگر ديابت حاملگي داريد كارشناسان بهداشتي آزمايشات ديگري را براي بررسي جنين مانند موارد زير پيشنهاد خواهند كرد:
* سونو گرافي براي آنكه ببينند جنين چگونه رشد مي كند.
* شمارش زمان بين حركات جنين ( تكان خوردن جنين در بارداري از چه هفته ای؟) براي آنكه از * وضعيت فعاليت جنين مطلع شوند يا آزمايشات استرسي خاص.
* كارمداوم با پزشك كمكتان مي كند كه يك نوزاد سالم به دنيا بياوريد.
ديابت حاملگي چه اثري بر من دارد؟
غالباً زنان دچار ديابت حاملگي علائمي ندارند. ديابت حاملگي مي تواند:
* خطر فشار خون بالا را در طي حاملگي افزايش دهد.
* خطر جنين بزرگ و احتمال زايمان مشكل و نياز به سزارين ( سزارین | علت انجام زایمان سزارین و مراقبت های آن) را افزايش دهد.
* افزايش يا كاهش ناگهاني قند
* خطرات عفونت هاي ادراري و تنفسي
خبر خوب اينكه ديابت حاملگي پس از تولد بچه از بين مي رود. به هرحال احتمال ابتلا شما به ديابت نوع 2 در آينده بيشتر است. در ضمن ممكن است در حاملگي مجدد باز هم دچار ديابت حاملگي شويد.
بعضي زنان مي خواهند، بدانند آيا مي توانند پس از ابتلا به ديابت حاملگي به نوزاد خود شير دهند؟! شيردهي براي اكثر نوزادان، منجمله آنان كه مادرشان ديابت حاملگي دارد توصيه مي شود.
ديابت حاملگي خطرناك است، حتي اگر شما علائمي نداشته باشيد. مراقبت از خودتان مي توند به سلامتي نوزادتان كمك كند.
ديابت حاملگي چگونه درمان مي شود؟
درمان ديابت حاملگي به معناي برداشتن قدمهايي در جهت حفظ سطح قند خونتان در دامنه هدف است. مي توانيد ياد بگيريد كه چگونه با استفاده از موارد زير قند خون خود را در سطح طبيعي نگاه داريد:
برنامه غذايي
فعاليت بدني
انسولين در صورت نياز
1- رژیم غذایی در دیابت بارداری
شما بايد با يك آموزشگر ديابت يا يك متخصص تغذيه كه برنامه غذايي براي كمك به انتخاب غذاهايي كه براي شما و جنينتان سالمتر باشد، مشورت كنيد. استفاده از يك برنامه غذايي به حفظ سطح قند خونتان در محدوده هدف كمك مي كند. برنامه راهنمايي براي آنكه چه غذايي را بايد بخوريد چه ميزان بخوريد و چه وقت بخوريد به شما مي دهد. نوع انتخاب، زمان آن و ميزان آن همگي براي نگهداري سطح قند خون در محدوده هدف مهم هستند. ممكن است توصيه به موار دزير شويد:
* محدود كردن شيريني جات
* خوردن سه وعده غذاي كامل و يك تا 3 ميان وعده در طي روز
* مراقبت از اينكه كي و چه ميزان غذاي پر كربوهيدرات مثل ( برنج نان – سيب زميني – ماكاروني ) و مواد قندي مصرف مي كنيد. برنامه غذايي به شما خواهد گفت چه وقت و چه ميزان كربوهيدرات در هر غذا و ميان وعده بخوريد.
* در غذاي خود فيبرها را به شكل ميوه ها، سبزيجات، غلات و نان وارد كنيد.
2- فعاليت بدني در دیابت بارداری
فعاليت بدني مانند پياده روي و شنا، مي تواند به شما كمك كند، كه به سطح قند خون هدف خود دست يابيد. با گروه مراقبت از بهداشت خود در مورد نوع فعاليت بدني كه براي شما بهتر است صحبت كنيد. اگر در حال حاضر فعال هستيد، به تيم سلامتي خود بگوييد كه چه مي كنيد.
3- انسولين در بارداری
بعضي زناني كه مبتلا به ديابت حاملگي هستند، علاوه بر برنامه غذايي و فعاليت بدني نياز به انسولين دارند. اگر لاز م است تيم سلامت به شما نحوه تزريق انسولين به خودتان را نشان خواهند داد. انسولين مي تواند از طريق خون شما به كودك برسد.
ديابت حاملگي خطرناك است، حتي اگر شما علائمي نداشته باشيد
در دیابت بارداری چه غذایی بخورم؟
رژیم سالم در حاملگی حائز اهمیت است به خصوص اگر یک زن مبتلا به دیابت بارداری باشد. سطح قند خون بالا ممکن است برای زن و جنین در حال رشد مضر باشد. برای کمک به کنترل سطح قند خون، مهم است بر تعداد، نوع و چگونگی مصرف کربوهیدراتها نظارت داشته باشیم.
1- نظارت بر کربوهیدرات:
خوردن کربوهیدرات های پیچیده به جای کربوهیدرات ساده توصیه می شود. وعده های غذایی و تنقلات حاوی کربوهیدرات ها به طور یکنواخت در طول روز می تواند به جلوگیری از فشار قند خون کمک کند. انجمن دیابت آمریکا توصیه می کند که زنان مبتلا به دیابت حاملگی باید سه وعده غذایی کوچک و متوسط و دو تا چهار وعده تنقلات در روز بخورند. راه های دیگر برای تنظیم قند خون عبارتند از:
* اجتناب از مصرف کربوهیدرات بیش از حد در یک زمان
* مصرف کربوهیدرات های پیچیده ای که دارای فیبر زیاد هستند
* ترکیب کربوهیدرات با پروتئین یا چربی سالم
* فراموش نکردن وعده غذایی
* خوردن صبحانه با کربوهیدرات غنی از پروتئین و فیبر
* خوردن غذاهای با شاخص گلیسمی پایین
* خوردن غذاهای دارای گلیسمی پایین یکی دیگر از عوامل مهم در رژیم غذایی دیابتی ها است.
گلیسمی توسط ضرب مقدار گرم کربوهیدرات در نوع خاصی از غذا توسط شاخص گلیسمی آن (GI) محاسبه می شود. این تعداد تصویر دقیقی از تاثیر واقعی غذا بر قند خون را نشان می دهد. غذاهایی با میزان گلیسمی پایین آهسته تر از کربوهیدرات های ساده شکسته می شود، که معمولا به عنوان مواد غذایی با GI بالا شناخته می شود. بار گلیسمی 10 یا کمتر پایین در نظر گرفته می شود اما برای مبتلایان به دیابت حاملگی مقدار ایده آل است. غذاهای کم گلیسمی عبارتند از:
* 100 درصد نان و غلات کامل
* سبزیجات غیر نشاسته ای
* برخی از سبزیجات نشاسته ای مانند نخود و هویج
*بعضی از میوه ها مانند سیب، پرتقال، گریپ فروت، هلو و گلابی
* لوبیا
* عدس
* نخود
* تمام این غذاهای کم GI به آرامی قند را به خون می رسانند و به حفظ سطح قند خون کمک می کند.
2- خوردن پروتئین بیشتر
خوردن پروتئین همراه با کربوهیدرات ها، یا انتخاب کربوهیدرات هایی که پروتئین در آنها دارند، به تعادل قند خون کمک میکند. زنان مبتلا به دیابت حاملگی باید سعی کنند غذاهای غنی از پروتئین مصرف کنند. مانند:
* ماهی، مرغ و بوقلمون
*تخم مرغ
* توفو
* لوبیا
* جیل
* انه
* ینو
* حبوبات
3- انتخاب چربی های اشباع نشده
چربی های غیر اشباع نیز بخشی از هر رژیم سالم هستند. نمونه هایی از چربی های اشباع شده عبارتند از:
* روغن زیتون
* وغن بادام زمینی
* آووکادو
* بیشتر آجیل و دانه
* ماهی سالمون
* ساردین ها
* ماهی تن
* دانه های چیا
در دیابت بارداری از چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
اجتناب از غذاهایی که ممکن است سطح قند خون را افزایش دهند ضروری است:
1- اجتناب از غذاهای شیرین
اجتناب از مواد غذایی و نوشیدنی های شیرین برای کمک به محدود کردن تاثیر دیابت حاملگی توصیه می شود. سطح قند خون هنگامی که غذاهای شیرین، مخصوصا آنهایی که فراوری شده اند، مصرف می شود، افزایش می یابد. زنان مبتلا به دیابت حاملگی توصیه می شود که تا حد امکان از غذاهای شیرین استفاده نکنند. غذاهای شیرین برای جلوگیری از این موارد عبارتند از:
* کیک ها
* بیسکوییت
* شیرینی
* پودینگ
* جوش شیرین
* آب میوه با قند اضافی
2- اجتناب از غذاهای بسیار نشاسته ای
غذاهای نشاسته ای دارای کربوهیدرات بالا هستند و تأثیر بیشتری بر قند خون دارند، بنابراین مهم است که آنها را تنها در مقادیر کم بخورید. بهتر است از غذاهای بسیار نشاسته ای اجتناب کنید. این غذاها عبارتند از:
* سیب زمینی سفید
* نان سفید
* برنج سفید
* پاستا سفید
3- اجتناب از قندهای مخفی و کربوهیدرات ها
برخی از غذاها به وضوح منبع شکر یا کربوهیدرات نیستند، اما ممکن است هنوز هم حاوی سطوح ناسازگار از هر دو نوع مواد غذایی باشند. نمونه هایی از این موارد عبارتند از:
* غذاهای بسیار فراوری شده
* برخی از چاشنی ها، مانند سس ها و دسرها
* فست فود
* الکل
* شیر و میوه حاوی قندهای طبیعی هستند و میتوانید با آرامش مصرف کنید.
4- رژیم غذایی منظم
سعی کنید در روز سه وعده غذا در فواصل منظم و به مقدار ثابت مصرف کنید.
سعی کنید غذاهای متعادل مصرف کنید که به معنی ترکیب پروتئین، کربوهیدرات و سبزیجات در هر وعده غذایی است
زناني كه ديابت حاملگي داشته اند بايد اندازه گيري براي ديابت و پيش ديابت را تا 3 سال بعد ادامه دهند
چگونه از ابتلا به ديابت بارداری پيشگيري كنم يا آن را به تأخير بيندازم؟
كارهاي زيادي مي توانيد براي پيشگيري از ديابت انجام دهيد:
- به يك وزن معقول دست يابيد و آن را حفظ كنيد. حتي اگر بالاتر از وزن طبيي تان هستيد كاهش 5 تا 7 درصد از وزن بدنتان ميتواندبراي ايجاد تغييرات بزرگ كافي باشد. مثلاً اگر شما 90 كيلو گرم هستيد كم كردن 5/4 الي 5/6 كيلوگرم ( رژیم لاغری | چگونه لاغر شویم؟) مي تواند به ميزان زيادي خطر ابتلا به ديابت را در شما كاهش دهد. به مدت 30 دقيقه در اكثر روزهاي هفته فعاليت بدني داشته باشيد. پياده روي كنيد، شنا كنيد، ورزش كنيد يا پايكوبي نمائيد.
- يك برنامه غذايي سالم را تعقيب كنيد. غلات، ميوه و سبزي بيشتري بخوريد. چربي و كالري را كم كنيد. متخصص تغذيه مي تواند به شما در طراحي يك برنامه غذايي كمك كند.
- زناني كه ديابت حاملگي داشته اند بايد اندازه گيري براي ديابت و پيش ديابت را تا 3 سال بعد ادامه دهند.
-تشحيص زود هنگام ديابت و پيش ديابت مي تواند به پيشگيري از عوارضي چون بيماري قلبي كمك كند.
دیابت بارداری پس از تولد:
اگر دیابت بارداری دارید، می توانید تمام درمان ها را پس از تولد متوقف کنید. قبل از رفتن به خانه و بررسی شش هفته بعد از تولد، باید آزمایش دهید و سطح قند خونتان را بررسی کنید. همچنین باید در مورد رژیم غذایی و ورزش به شما توصیه شود.
دو تا چهار ساعت پس از تولد نوزاد، میزان گلوکز خون بررسی می شود. نوزاد را پس از تولد (در عرض 30 دقیقه) تغذیه کنید تا میزان قند خون او در سطح ایمنی بماند.
اگر گلوکز خون کودک شما در سطح ایمنی نگهداری نشود، ممکن است نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشید. برای افزایش قند خون، ممکن است قطره ای به نوزاد داده شود.
درباره مراقبت ویژه ای نوزادان بیشتر بخوانید.
بعد از تولد نوزادم، چطور مي توانم بدانم كه آيا ديابتم برطرف شده يا نه؟
6 تا 12 هفته پس از تولد نوزادتان يك آزمايش قند خون انجام مي دهيد كه ببينيد آيا هنوز ديابت داريد؟ در اكثر زنان ديابت حاملگي پس از حاملگي پايان مي يابد. به هر حال شما در خطر ديابت حاملگي در نوبت هاي حاملگي بعدي يا ابتلا به ديابت نوع 2 در آينده هستيد. در ضمن خبر خوش آنکه شما با آرامش تمام میتوانید به کودک دلبند خود شیر دهید.
آیا کودک می تواند از مادر دیابت بگیرد؟
دیابت می تواند در دوران بارداری، در زمان تولد و بعد از تولد کودک و مادر را تحت تاثیر قرار دهد. نوزادان مادران دیابتی (IDM) اغلب بزرگتر از نوزادان دیگر هستند. این باعث می شود که تولد طبیعی دشوارتر شود. این مسئله می تواند خطر ابتلا به آسیب های عصبی و سایر ضایعات در طول زایمان را افزایش دهد.
آیا دیابت بارداری ژنتیکی است؟
معلوم نیست چرا بعضی از زنان دیابت بارداری دارند و برخی دیگر ندارند. پزشکان به این نتیجه رسیدند که مشکلات ژنتیکی، مسائل زیست محیطی (مانند چاقی قبل از بارداری) و یا عوامل رفتاری (مانند رژیم غذایی و عادات ورزشی) ممکن است باعث دیابت بارداری شود.
آیا دیابت بارداری جدی است؟
دیابت بارداری می تواند به کودک شما آسیب برساند. دیابت بارداری باعث می شود پانکراس شما بیش از حد برای تولید انسولین کار کند، اما انسولین میزان قند خون شما را پایین نمی آورد. اگر درمان نشوید، دیابت بارداری می تواند برای شما و نوزاد شما جدی باشد.
منبع: ooma.org