جالب است بدانید بیشتر از ۱۰۰ نوع حشره از خانواده بندپایان که به جانوران بی‌مُهره (arthropods) هم معروف هستند در منازل مسکونی و در کنار انسان‌ها زندگی می‌کنند. بعضی از این حشره‌ها هیچ ضرری برای انسان‌ها نداشته و حتی فوایدی نیز دارند، اما بعضی دیگر از این حشرات به انسان آسیب‌ می‌زنند.

باید اعتراف کرد حشرات موجوداتی نیستند که انسان از همجواری آن‌ها رضایت داشته باشد، البته حشرات نیز تمایل زیادی برای حضور در خانه ندارند و بیشتر آن‌ها به‌صورت کاملاً تصادفی راه خود را به خانه شما پیدا می‌کنند. با روزچین همراه شوید و دربارۀ حشرات خانگی بیشتر بدانید.

تنوع حشرات خانگی

تحقیقی در حدود ۵۰ خانه در کارولینای جنوبی انجام شد و براساس این تحقیقات در ۵۵۴ اتاق این منازل چیزی حدود ۱۰ هزار حشره مختلف شناسایی شد. از این مقدار حدود ۶۰۰ حشره بندپا در گونه‌های مختلف وجود داشت. انجام این تحقیقات مشخص کرد که در منازل اشرافی و خانواده‌های ثروتمند حشرات بندپای زیادی پیدا شده است.

میشل تراتوین که یک دانشمند است، در مصاحبه‌ای به روزنامۀ واشنگتن‌پست گفت در حال جمع‌آوری نمونه‌هایی از منازل قسمت‌های مختلف دنیا هستیم و با یک پروژۀ جهانی سروکار داریم که ابعاد مختلف حضور حشرات در منازل را بررسی می‌کند. به گفتۀ این دانشمند، حشرات قادر به درک و تشخیص حصارهای انسانی نیستند و به منازل به‌عنوان گزینۀ خوبی برای گسترش محل سکونت خود فکر می‌کنند.

بر‌اساس تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است در یک خانۀ معمولی چیزی حدود ۱۲۱ حشره بند‌پا یا سایر گونه‌های حشرات که به‌راحتی با چشم قابل‌مشاهده هستند زندگی می‌کنند. از بین این تعداد حشره، بیشتر از همه در منازل شاهد حشره‌های دوبال هستیم که حدود ۲۳‌درصد از بندپایان حاضر در یک اتاق معمولی را تشکیل می‌دهند. سوسک‌ها با میزان حضور ۱۹درصد، عنکبوت‌ها با میزان حضور ۱۶درصد، زنبورها با میزان حضور ۱۵درصد، شپش با مقدار ۴درصد و حشرات خانواده نیم‌بالان حدود ۴درصد از آمار بالا را شامل می‌شوند.

نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ انجام شده بود مشخص کرد بندپایان در تمامی اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف منزل یافت می‌شوند. در این تحقیقات در ۴۹ اتاق شپش پیدا شد و چهار گونۀ دیگر حشره در تمامی ۵۰ اتاق مورد آزمایش در این تحقیقات شناسایی شدند. این چهار گونه را عنکبوت، سوسک فرش، کنه و مورچه تشکیل می‌دادند.

قسمت‌‌های مختلف منزل که حشرات خانگی به زندگی در آ‌ن‌ها علاقه نشان می‌‌دهند

بر‌اساس جدیدترین تحقیقات که در یکی از مجله‌های علمی به چاپ رسیده است، بندپایان حتی در تمیزترین خانه‌ها هم پیدا می‌شوند و نظافت و مرتب‌بودن منزل هیچ ربطی به حضور حشرات ندارد. البته گونه‌ خاصی از عنکبوت‌ها به نام عنکبوت‌های بابالنگ‌دراز (Cellar Spider) وجود دارد که در مکان‌های تاریک مانند زیرزمین زندگی می‌کنند. این گونه عنکبوت را نمی‌توان در اتاق‌های تمیز منازل پیدا کرد، کاملاً مشخص است در این اتاق‌ها برای حفظ بیشتر نظافت، سگ‌ها،‌ گربه‌ها و حتی گیاهان هم نگه‌داری نمی‌شود.

بنا به گزارشی که آکادمی علوم کالیفرنیا منتشر کرده است رفتار انسان نقش بسیار کمی در حضور حشرات در منازل دارد. جالب اینجاست نتایج یک تحقیقات از الگوی رفتاری حشرات برای حضور در اتاق‌های مختلف منزل پرده برداشت. برای نمونه حشرات بندپا تمایل زیادی به سکونت در طبقه‌های پایین منازل دارند و به همین دلیل گونه‌های بیشتری از حشره‌های بندپا را در زیرزمین‌ها و اتاق‌های بزرگی که در طبقه‌های همکف منازل واقع شده است شاهد هستیم.

همچنین در این تحقیقات مشخص شد اتاق‌هایی که دارای فرش هستند، بیشتر پذیرای حشره‌های مختلف هستند. حشره‌ها به سکونت و زندگی در اتاق‌هایی که پنجره‌های بیشتری داشته باشند علاقه زیادی نشان می‌دهند؛ در‌نتیجه در اتاق پذیرایی با حشره‌های بیشتری نسبت به اتاق خواب طرف هستیم. در این بین حشره‌هایی مانند عنکبوت‌ها، کرم‌های ریز، هزارپا و سوسک  علاقۀ زیادی به زندگی در محیط‌ تاریک زیرزمین و انباری‌ها دارند.

همان‌طور که دیدید، حشرات خانگی دنیای عجیب و جالبی دارند. قسمت دوم این مقاله را بخوانید تا در این زمینه اطلاعات بیشتری به دست آورید.

در مقاله قبل دربارۀ تنوع حشرات خانگی و جاهایی که احتمال حضورشان بیشتر است، صحبت کردیم. دانشمندان امیدوارند با انجام تحقیقات بیشتر اطلاعات مفیدی در خصوص چرخه‌ حیات حشرات موجود در منازل به دست بیاورند. این چرخۀ حیات را نمی‌توان دست‌کم گرفت؛ زیرا بنا به تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۵ صورت گرفت، زیست‌بوم موجود در داخل منازل یکی از سریع‌ترین محیط‌های در حال رشد در کره‌ زمین به‌حساب می‌آید. زمانی که در منزل با خیال راحت نشسته‌ایم و فکر می‌کنیم که خانه، ما را از حیوانات و حشرات محیط بیرون حفاظت می‌کند، اتفاق‌های مختلف بوم‌شناختی در داخل منزل در حال صورت‌گرفتن است. در ادامه این مقالۀ روزچین بیشتر با تنوع حشرات خانگی و حضور آن‌ها در منازل آشنا خواهیم شد.

ساختار بوم‌شناختی پیچیدۀ حشرات

دانشمندان در اتاق‌های منازل با ساختار بوم‌شناسی پیچیده‌ای از زندگی حشرات روبه‌رو شدند. در این اتاق‌ها حشرات شکارچی و حشرات طعمه مختلفی یافت می‌شد که نقش مهمی در چرخۀ زیست حشرات در منازل ایفا می‌کنند.

جالب است بدانید که در این بین بعضی از بندپایان برای زندگی در منازل تکامل پیدا کرده‌اند، همان‌گونه که قبلاً هم اشاره شد حشرات زیادی به‌صورت کاملاً اتفاقی به داخل منزل راه پیدا می‌کنند و از‌آنجایی‌که برای زندگی در فضای منزل تکامل پیدا نکرده‌اند، برای مدت طولانی قادر به ادامه حیات نیستند. در این زمینه می‌توان به پشه‌های ریزی که از گیاهان تغذیه می‌کنند اشاره کرد.

متیو برتون (Matthew Bertone)، یکی از حشره‌شناسان دانشگاه کارولینای شمالی در صحبت‌هایی متذکر شد دستاوردهای دانشمندان از حضور و تنوع حشرات خانگی حکایت دارد، اما این امر به این معنا نیست که تمامی این حشرات در اکثر خانه‌ها زندگی می‌کنند.

به گفتۀ این دانشمند حشره‌شناس در سال ۲۰۱۶ بیشتر حشراتی که این دانشمندان اطلاعات آن‌ها را جمع‌آوری کردند از فضای بیرون به داخل منزل راه پیدا کرده‌ بودند؛ برای‌نمونه یک دسته گل که از باغچه منزل چیده می‌شود به احتمال زیاد حشرات زیادی را به همراه دارد که از این طریق به‌صورت کاملاً تصادفی وارد اتاق می‌شوند. از‌آنجایی‌که این حشرات برای زندگی در اتاق و فضای منزل تکامل پیدا نکرده‌اند عمر چندانی نخواهند داشت.

متیو برتون در صحبت‌های خود ادامه داد «خوشبختانه بیشتر حشراتی که در منازل زندگی می‌کنند دردسر زیادی برای انسان‌ها ندارند و سلامت آن‌ها را هم تهدید نمی‌کنند. در این زمینه می‌توان به عنکبوت‌ها اشاره کرد که بر اساس تحقیقات دانشمندان در حدود ۶۵‌درصد از تمامی اتاق‌هایی که مورد آزمایش واقع شده‌اند سکونت دارند. حتی حشراتی که به‌صورت اتفاقی وارد منازل می‌شوند مانند جیرجیرک یا پشه‌های ریز، در گروه حشرات مسالمت‌آمیز قرار می‌گیرند».

حشرات خوب، حشرات بد

تحقیقاتی که در بالا به آن اشاره شد مشخص کرده است در حدود ۶‌درصد از منازل سوسک آلمانی پیدا می‌شود. موریانه نیز در ۲۸‌درصد از این خانه‌ها مشاهده شده است و ساکنین ۱۰‌درصد از این منازل با کک‌ها سروکار داشته‌اند. خوشبختانه ساس که حشره‌ای بسیار موذی است و از‌بین‌بردن این حشره نیز دشواری‌های خاصی دارد در هیچکدام از منازل مورد آزمایش پیدا نشد.

گونه‌های مختلف سوسک به میزان ۷۴درصد در این منازل پیدا شد و تنها در سه منزل شاهد حضور سوسک آمریکایی بودیم. این حشره موذی در ایران با نام سوسک کابینت نیز شناخته می‌شود و همان‌گونه که می‌دانید ریشه‌کن‌کردن آن از منازل کار بسیار دشواری است.

حشرات مفید

در کنار حشره‌های بی‌آزاری که حضور آن‌ها در منازل نه سودی دارد و نه منفعتی می‌رساند، با حشره‌های مفیدی هم طرف هستیم که وجود آن‌ها در منازل فایده‌های زیادی به دنبال دارد. میشل تراتوین در این زمینه به نقش مهم این حشرات در تنوع میکروبی منزل اشاره می‌کند. این تنوع میکروبی دستگاه ایمنی بدن را مقاوم‌تر کرده و فواید مستقیم دیگری هم به‌دنبال دارد که در این زمینه می‌توان به از‌بین‌بردن حشرات مزاحم اشاره کرد. برای نمونه عنکبوت‌ها در منازل، مگس‌ها، پشه‌ها و سایر حشرات را شکار می‌کنند. هزاپا نیز دشمن شماره یک جیرجیرک، گوشخزه، سوسک حمام و بید به حساب می‌آید.

همان‌گونه که دیدید، تنوع حشرات خانگی همیشه هم بد و مضر نیست و در اکثر موارد قابل‌کنترل هم هست. در پایان پیشنهاد می‌کنیم اگر شما هم به حوزۀ حشره‌شناسی علاقه‌مند هستید و نمونه‌های جالبی از تعامل میان انسان‌ها و حشرات سراغ دارید. در قسمت نظرات ما و سایر کاربران را در جریان این نمونه‌های جالب قرار دهید.